FBE- Jeoloji Mühendisliği Lisansüstü Programı
Bu topluluk için Kalıcı Uri
Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı altında bir lisansüstü programı olup, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim vermektedir.
Gözat
Konu ": Sea of Marmara" ile FBE- Jeoloji Mühendisliği Lisansüstü Programı'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeMarmara Denizi Orta Çukurluktaki Sismotürbiditlerin Özellikleri Ve Tarihsel Depremlerle İlişkilendirilmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Dikçe, Deniz ; Çağatay, Namık ; Jeoloji Mühendisliği ; Geological EngineeringMarmara Denizi 210 km uzunluğunda ve 75 km genişliğinde olup, kuzey ve güneydeki şelf alanları arasında derinliği yaklaşık 1250 m’ye varan üç çukurluk alan bulundurmaktadır. Bu deniz, aynı zamanda Kuzey Anadolu Fay (KAF) zonun en aktif kuzey kolunun Doğu-Batı yönünde kat ettiği aktif tektonik bir deniz alanıdır. Tarih ve tarih öncesi dönemlerde çok sayıda depreme maruz kalmıştır. Marmara Denizi’nin derin çukurlukları türbidit çökellerinin yoğunluğu nedeniyle hızlı bir sedimantasyon hızına sahiptir. Bu türbiditlerin çoğunluğunun sismik etkinliğe bağlı, sismotürbidit olarak çökeldiği düşünülmektedir. Bu tür türbiditlerin diğerlerinden ayıklanması için gerekli kiriterler henüz oluşurulamamıştır. Çökel istiflerindeki sismotürbidit birimleri depremlerin çökel kayıtlarını oluşturmaktadır. Bu tür tübiditlerin özelliklerinin saptanarak tanımlanması ve yaşlandırılması deprem riski değerlendirmeleri açısında önemlidir. Bu çalışmada Orta Çukurluktan MTA Sismik-1 Gemisi ile 2003 yılında alınmış C-4 ve C-6 karotlarında bulunan türbidit seviylerinin sedimentolojik, jeokimyasal ve fiziksel özellikleri İTÜ-EMCOL laboratuarlarında analiz edilmiştir. Analizler; XRF karot tarayıcı (ITRAX Core Scanner) ile elementer analizleri ve sayısal X-ışınları radyografi, çok sensörlü karot loglayıcısı (MSCL:GEOTEK Multi Sencor Core Logger) ile porotize, yoğunluk, manyetik susceptibilite, lazer-difraksiyon tane boyu dağılımı, sürme slayd (smear slide) ile mineralojik analizleri ve kum boyutunda malzemede mikrofosil ve mineral analizlerini ve tayinlerini kapsamaktadır. Türbiditlerin yaş tayinleri AMS 14C yöntemiyle yapılmıştır. Sırası ile 1241 m ve 1204 m su derinliklerinden alınan ve uzunlukları 358 ve 372 cm olan C-4 ve C-6 kartoları incelenmiştir. C-4 karotu 3 ve C-6 karotu 2 adet türbidit birimi içermektedir. Bu türbidit birimleri altta erozyonal bir yüzeyi üzerleyen bir kum-silt tabakası ile üstte homojen bir çamur tabakasından oluşmaktadır. Kumlu kısımlar C-4 karotunda 24-27, 135-140 ve 225-229 cm’ler arasında; C-6 karotunda 62-68 ve 91-94 cm’ler arasında izlenmektedir. X-ışınları radyografi görüntüsünde alttaki kum-silt tabakaların bir kaç laminadan oluştuğu görülmektedir. Bu yapıları ile bu türbiditler yansımış (reflected) veya yoğuşmuş (amalgamated) türbidit özelliği sunmaktadır. XRF karot tarayıcı analizlerine göre kumlu türbidit birimleri Ca bakımından zenginleşmiştir. Ca zenginleşmesi bu seviyelerdeki karbonat kavkı malzemesinin bolluğundan dolayıdır. Çoğunluğu bentik foraminifer olan bu fosillerin sığ bölgelerden taşınıp taşınmadığı araştırılmaktadır. XRF karot tarayıcı analizlerinden çıkan diğer önemli bir sonuç, Mn’ın türbidit biriminin hemen altında zenginleşmedir. Bu çok belirgin Mn zenginleşmesi deprem ve onu izleyen türbidit çökelimi sırasında redoks değişimine işaret etmektedir. Türbidit seviyelerinin alt kumlu kısmında kırıntı girdisini gösteren Ti, Si ve K ‘da da artmalar görülmüştür. Çok sensörlü karot tarayıcısında (MSCL) porozite, yoğunluk, manyetik duyarlılık, elektrik direnci ve P dalgası hızı ölçülmüştür. Buna göre malzeme iyi paketlenmiş olmadığı için P dalgası hızı ve yoğunluğun düşük; manyetik duyarlılık, elektrik direnci ve porozitenin yüksek olduğu gözlenmiştir. Tane boyu dağılımını bulmak için lazer-difraksiyon tane boyu dağılımı analizörü kullanılmış ve türbidit seviyelerindeki tane boyunun diğer seviyelere oranla iri olduğu gözlenmiştir. Yapılan sürme slaytlarla (smear slide) mikrofosil ve mineral içeriğini bakılmıştır. Türbidit seviyelerinde kuvars, kalsit ve klorit mineralleriyle; Brizalina sp., Ammonia sp., Protoglobobulimina sp. ve Elphidium sp. Gibi bentik foraminifer türlerine rastlanmıştır. Foraminiferler türbidit malzemesinin sığ yamaç bölgelerinden kaynaklandığını göstermektedir. Türbiditlerin tabanları altından alınan ilk 2 cm’lik çamur tabakalarından toplanan kavkılardan C-14 yaşlandırılması yapılmış ve bu yaşlar deprem katalogları taranarak tarihsel depremlerle deneştirilmiştir. C-4 karotu McHugh, ve diğ. (2006) tarafından çalışılmıştır. Bu karottaki üç türbidit biriminin yaşları sırasıyla M.S. 1333-M.S. 1432; M.S. 702-916 ve M.S. 606-820 ve M.Ö. 774-544 olarak bulunmuştur. Bu yaşlar McHugh ve diğ. (2006) tarafından 1343, 740 ve M.Ö. 646 yıllarında büyüklüğü 7’den büyük olan İstanbul’da oldukça hasara sebep olan depremlerle deneştirilmiştir. C-6 Karotunda üstteki türbidit için M.S. 580± 40 yaşı bulunmuş ve türbidit birimi, 542 ile 555 yılları arasında İstanbul’da olmuş 4 depremle deneştirilmiştir. Aynı karotun alttaki türbidit birimi için M.Ö. 6± 70 yaşı olarak bulunmuş ve bu yaş 29 yılında İznik ve İzmit civarını etkileyen 7 büyüklüğünde veya M.Ö. 19’da İznik ve İzmit civarını etkileyen, büyüklükleri 6,4 ve 7 olan depremlerle deneştirilmiştir.