FBE- Mimari Tasarımda Bilişim Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/88

Gözat

Konu "akıllı ajanlar" ile FBE- Mimari Tasarımda Bilişim Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans'a göz atma
  • Öge
    Mevcut Hastanelerin Akreditasyon Kriterleri Bağlamında Etmen Tabanlı Bir Sistem İle Değerlendirilmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014-02-26) Purde Savul, Nazlı ; Çağdaş, Gülen ; 10028752 ; Mimari Tasarımda Bilişim ; Informatics in Architectural Design
    Hastanelerde temel amaç, her türlü koruyucu önlemlere rağmen oluşabilecek hastalık durumlarında erken teşhis, hızlı ve etkin tedavi ve hastanın kısa zamanda eski konumuna getirilmesidir. Bu amacı gerçekleştirirken eldeki kaynakların etkin ve verimli bir şekilde kullanılması, hasta ve toplum tatmininin sağlanması gerekmektedir. Etkin bir biçimde kullanılması gereken kaynaklardan biri de hastane binalarıdır. Hastane mimarisi hastanın birimlerden en yüksek düzeyde faydalanabileceği şekilde tasarlanmalıdır. Hastane mimarisi her çağda farklılık göstermiştir. Cerrahi alandaki gelişmeler ile ameliyathaneler, mikroskobun bulunması ile laboratuarlar, X ışınlarının keşfi ile de röntgen odaları hastane binalarının bünyesine eklenmiştir. Dünyada gün geçtikçe gelişen hastane binaları, açık koğuş tipi muayene biçiminden uzmanlaşan birimlere göre muayene biçimine dönüşmüştür. Daha da ileriki yıllarda belli bir alanda ihtisaslaşmış bölge hastanelerine doğru gideceği, ihtisas alanına göre hastane binaları yapılacağı tahmin edilmektedir. Türkiye de konut için tasarlanmış ve bu şekilde inşa edilmiş yapıların, daha sonra özel hastane ve özel okula çevrildiği bilinen bir gerçektir. Oysa yönetmelikler, konut için inşa edilen binaların önem katsayısı 1 iken, özel hastane ve okullar için bu rakamın 1,5 olduğunu göstermektedir. Yapılan araştırmalarda özel okul ve hastane olarak yapılan binaların konut için yapılan binalardan %50 daha güvensiz olduğu görülmüştür (Bakır, 2004). Bu yüzden hastaneye çevrilmesi düşünülen binaların çeşitli analizlere tabii tutulması gerekmektedir. Bu analizler dönüştürülecek binaların hastane için uygunluk derecesini ölçmelidir. Güvenli bir yapının inşa edilebilmesi için yapı tasarım aşamasındayken tehditlere karşı deneyimlenmeli, bu analizler sonunda uygun altyapıya sahip binalar dönüşüme uğratılmalıdır. Son yıllarda bilgisayar sistemlerinin de gelişmesi ile çeşitli analizlerin yapılması kolaylaşmıştır. Bina tahliye süresinden bina performansına kadar pek çok analiz bilgisayar teknolojileri tarafından gerçekleştirilebilmektedir. Başka bir amaç için tasarlanmış bir binanın daha sonra hastaneye çevrilmesinde etkili bir analizin yapılması için hastaneye çevrilecek bina planının iyi irdelenmesi gerekmektedir. Analiz bileşenleri dört kategoride incelenebilir: Alan: Alan miktarındaki yeterlilik her birime göre farklılık göstermektedir. Her birimin kendine ait standartları bulunmakta ve alanların bu standartlar gözetilerek planlanması gerekmektedir. Doğal Işık: Doğal ışık miktarı hastane binalarında fazlaca önem arz etmektedir. Özellikle hasta odalarında doğal ışığın iyileştirici etkilerinden faydalanılmaktadır. Yön Bulma: Labirent gibi tasarlanmış binalarda yön bulmak oldukça zordur. Özellikle hastanelerde yön bulma problemi hayati sonuçlara yol açabilmektedir. Hastane birimlerinde yönlendirme gerektiren birimler doğru analiz edilmelidir. Mekânsal Kontrol: Birimlerin yerleştirilmesindeki kontrol mekanizması gözetilmelidir. Gelişi güzel yerleştirilmiş hastane birimlerinden verim almak mümkün değildir. Binalardaki kullanıcı hareketlerinin analizinde etmen tabanlı sistemler etkin olarak kullanılmaktadır. Etmenler; yapay zekânın birçok tekniğini bir arada bulundurarak serbestçe birleşmiş özerk yazılım bileşenleridir. Her etmenin kendine ait bir hedefi olmakla beraber kendine ait bir karar mekanizması da vardır. Tez kapsamında geliştirilen hastane binalarının değerlendirilmesinde kullanılacak etmen tabanlı yazılım modeli, hastaneye çevrilmiş bir bina olan Başakşehir Devlet Hastanesinde uygulanmıştır. Hastane binalarında etmen tabanlı yazılım modelinde, hastane planları matrisle tanım yöntemi ile tanımlanmıştır. Model, okunan altı ayrı planı birimlerine göre analiz etmektedir. Birimlerin kendi standartlarına göre yeterli alana sahip olup olmadığını, birimlerin yeterli miktarda doğal ışık alıp almadığını, birimlere giderken kaç adet hol geçilerek bulunduğunu ve birimlerin etrafında herhangi bir yanlış yerleşim yapılıp yapılmadığını, tanımlanan kriterleri kullanılan algoritmalar aracılığıyla bulur ve hastane binasını analiz eder. Model yazılımı sadece bu hastane binası için üretilmesine rağmen başka bir hastane binası verilerini analiz etme esnekliğine de sahiptir. Çok katlı hastane binalarının da analizleri bu yazılım ile mümkündür. Yazılım bina hastaneye çevrilmeden önce uygulanırsa olası problemler bu sayede öngörülebilmektedir.