FBE- Endüstri Mühendisliği Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/30
Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı altında bir lisansüstü programı olup, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim vermektedir. Endüstri Mühendisliği; insan, makine, malzeme gibi elemanlardan oluşan sanayi ve hizmet sektöründeki sistemlerin incelenmesi, örgütlenmesi, yürütülmesi, denetlenmesi ve geliştirilmesi için sistem, model ve yöntem geliştirerek sorunları çözen bir bilim dalıdır. Temel amacı organizasyonların performansını artırmaktır.

Gözat

Yazar "10014835" ile FBE- Endüstri Mühendisliği Lisansüstü Programı'a göz atma
  • Öge
    Birey Ve Grup Kararlarının Bilişsel Yanılma Eğilimleri Açısından Karşılaştırmalı Analizi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013-09-05) İspirdoğan, Tuba ; Asan, Umut ; 10014835 ; Endüstri Mühendisliği ; Industrial Engineering
    Klasik karar modellerinde, insan faydasını en üst düzeye çıkartmaya çabalayan, rasyonel bir varlık olarak kabul edilmiştir. Ancak daha sonra yapılan disiplinler arası çalışmalarla birlikte rasyonel insan modelinin gerçek hayattaki karar süreçlerini açıklamadığı görülmüştür. Özellikle risk ve belirsizlik altındaki karar süreçlerinde rasyonel insan modeli verilen kararları açıklamakta yetersiz kalmaktadır. Karar süreçlerinde klasik karar modelleri varsayımlarının ihlal edildiği farklı çalışmalarla ortaya konmuştur. Sınırlı rasyonellik kavramı ile insanın bilişsel ve bilgi kapasitesinden dolayı sınırlı rasyonel olduğu kabul edilmiştir. Daha sonra yapılan çalışmalarla davranışsal karar verme yaklaşımı öne sürülmüştür. Bu yaklaşıma göre, insanların rasyonelliği sınırsız değildir. İnsanlar karar verme sürecinde bazı sezgisel kurallar kullanabilir, duygularının ve ruh hallerinin etkisinde kalabilir ve yanılgıya düşebilir. Dolayısıyla insanlar karar verme sürecinde bazı sistematik hatalar yapabilir ve rasyonel davranış kalıplarından sapmalar gösterebilir. Geleneksel karar sürecinde insanın beklenen faydayı maksimize edecek yönde karar alması beklenir, davranışşal karar verme ise insanların davranış biçimlerini ve karar süreçlerini gözlemler ve daha sonra bunları açıklayabilecek karar modelini geliştirir. Her insanın kendine özgü bir karar modeli vardır. Davranışsal karar verme alanında yapılan çalışmalarda insanların karar verirken rasyonellikten uzaklaştıran bazı bilişsel yanılma eğilimlerinin olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın amacı birey kararlarında yanılgılara sebep olan bilişsel yanılma eğilimlerinin grup kararlarına olan etkisinin incelenmesi ve birey ve grup kararları arasındaki farklılığın araştırılmasıdır. Aileden, şirket yönetimine kadar toplumun her biriminde bir çok önemli karar gruplar tarafından alınmaktadır. Bilgi birikimlerin paylaşılması ve grup içi tartışma ve etkileşimin olması grup kararlarda farklılık oluşturabilir.Literatürde birey ve grup kararları arasında farklılığı içeren çalışmalar araştırılmıştır. Yapılan deneysel çalışmalar sonucunda bazıları anlamlı bir farklılık olduğuna dair kanıt bulurken, bazı çalışmalarda birey grup kararları arasında fark olmadığı sonucuna varılmıştır. Literatürde yer alan ve bireylerin yanılma eğilimlerini ortaya koyan sorulara benzer yapıda sorular oluşturulmuştur. Çerçeve ve demirleme etkisi, temsil etme ve ulaşılabilirlik buluşsallarının birey ve grup kararları üzerinde etkisini incelenmiştir. Literatürde yer alan çalışmalar uygulamada genellikle tek eğilime odaklanırken, bu çalışma birden fazla eğilimi incelemektedir. Literatürde yer alan deneysel yaklaşımlar incelenmiş ve uygun bir yaklaşım önerilmiştir. Uygulama İstanbul Teknik Üniveristesi Endüstri Mühendisliği bölümü lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencileri arasında yapılmıştır. Demografik özelliklerin verilen kararları etkilemediği kabul edilmiştir. Çalışma ilk önce bireylere, bir hafta sonra üçer kişilik gruplara uygulanmıştır. Birey çalışmasına 80 kişi grup çalışmasına 28 grup katılmıştır. Verilerin düzenlenmesi için tanımlayıcı istatistik yöntemleri kullanılmıştır. Veri toplama açaşamasından sonra her bir problem için uygun istatistiksel analiz yöntemi seçilmiştir. Demirleme etkisi varyans analizi sonucunda birey ve grup kararlarının ve demirleme etkisinin olup olmamasının anlamlı bir farklılık oluşturduğu görülmüştür. Ayrıca karar türü (birey/grup) ve demirlemenin etkileşimli etkisininde anlamlı olduğu diğer bir sonuçtur. Çerçeve etkisi, ulaşılabilirlik ve temsil etme buluşsalları için birey ve grup kararları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı sonucu çıkmıştır. Bu deneyin sonuçları deneye özgü olup farklı koşullarda ve farklı kişilere sorularak farklı sonuçlar elde edilebilir. Çalışmada incelenen dört farklı bilişsel yanılma eğiliminden birey ve grup kararları arasında anlamlı farklılık oluşturan sadece demirleme eğilimi olduğu görülmüştür. Çerçeve etkisi, ulaşılabilirlik ve temsil etme buluşsallarının birey ve gruplarda benzer yanılgılara sebep olduğu sonucu varılmıştır. Gelecek araştırmalarında her bir bireyin birey kararı ve daha sonra yer aldığı grubun kararı karşılaştırılabilir. Birey kararlarının, grup içi kararlarda hangi yönde değiştiği incelebilir. Karar farklılıklarının sebepleri bilgi paylaşımı, grup içi etkileşim, grup içi kutuplaşma ve grup içi baskınlık gibi özellikler doğrultusunda araştırılabilir.