Ergitici olarak kullanılan farklı alkali kaynaklarının seramik duvar karosu bünyesindeki teknolojik özelliklere etkisinin incelenmesi

Abstract

Seramik karolar seramik malzemeden çeşitli ebatlarda levhalar halinde üretilen, zemin ve duvar kaplama malzemeleridir. Seramik karolar uluslararası ISO 14411 üretim yöntemi ve nihai ürünün su emme değerlerine göre bir çok grupta sınıflandırılmaktadır. Güncel ISO standartlarına göre seramik duvar karoları GRUP B III Su Emme Değeri %20>E> %10 olarak nitelendirilir. Teknik özellikleri açısından seramik duvar karoları genellikle %13-18 arasında su emme değerine sahip, eğme mukavemeti 200-250 kg/cm2 olan hammadde özellikleri açısından fırın çıkışında boyut küçülmeleri <%1'den az olan ve ticari kullanım alanına göre sınıflandırılan seramik kaplama malzemeleridir. Seramik sektöründe hammadde rezervlerinin belirli bölgelerde bulunmasından dolayı hammadde nakliyesi ürünlerin nihai oluşumunda maliyete etki eden en önemli etkenlerden bir tanesidir. Dolayısıyla hammadde seçiminde mevcut üretimin yapıldığı bölgelerden edinilecek hammaddeler maliyet anlamında da önemli oranda faydalar sağlayacaktır. Özellikle duvar karosu reçetelerinde kullanılan mikronize mermer ( CaCO3) 900 °C'de dekompozizasyonu ile CaO ve CO2'ye ayrışır. karbonatların dekompozisyonu sonucu bünyede porozite de artış gözlenir. Bununla birlikte ergime sıcaklıklarından dolayı duvar karosu reçetelerinde kullanılır. Ancak poroziteyi arttırıcı etki gösterdiklerinden dolayı reçetelerde kullanımı sınırlıdır. %20 >GRUP B III Su Emme Değeri > %10 aralığında olmalarından dolayı seramik yer karoları ve porselen karolara nazaran oldukça poroz bir yapıya sahiptir. Poroz yapısından dolayı nem alma kapasiteleri yüksektir. Bunun yanı sıra tek pişirim sıcaklıkları 1100-1150°C aralığındadır ve düşük üretim maliyetleri sebebiyle günümüzde kullanıcıların beğenisine sunulmaya devam etmektedir. Endüstriyel seramik üretiminde duvar karolarının en büyük problemi ise poröz bir yapıya sahip olmasından kaynaklı bünyenin nem alması sonucu oluşan düzlemden sapma hatalarıdır. Bununla birlitke zamanla oluşan boyut artışları ve bünye sır uyumsuzluklarından dolayı çatlaklar oluşabilir. Dolayısıyla seramik duvar karosu üretiminde teknolojik özellikler çok iyi irdelenmelidir. Seramik duvar karoları temel olarak yapısında kil, kaolen, feldspat ve kalsit barındırır. Ergitici olarak kullanılan feldspatların seramik bünyedeki görevi; ürünlerin sinterleşme sıcaklığını belirleyerek sıvı faza geçmesini sağlar ve aynı zamanda oluşturulan bünyelerin ergime sıcaklıklarını düşürürler. Doğada feldspat rezervlerinin çok fazla olmasına rağmen az sayıda oluşum ve seramik sektörüne uygun feldspatların az bulunması bu sebeple de maliyetlerinin fazla olması, reçetelerde feldpsat kullanımını sınırlandırmaktadır. Bu çalışmanın amacı; seramik bünyede ergitici olarak kullanılan ve Çanakkale yöresinden edinilen alternatif alkali içerikli ergiticilerin seramik duvar karosu bünyesindeki teknolojik özelliklere etkisini incelemek için yapılmıştır. Çalışmada standart reçeteyle birlikte 4 farklı ergitici kaynağı, oluşturulan reçetelere belirlenen oranlarla ilave edilerek toplamda 17 farklı reçete oluşturulmuştur.