Kompleks Sülfürlü Cevherlerin Ön Zenginleştirme Kriterlerinin İncelenmesi, Ön Ekonomik Değerlendirme

Abstract

Bu tez kapsamında Çanakkale – Yenice yöresine ait Pb – Zn – Cu sülfürlü kompleks cevherinin özgül ağırlık farkına göre ön zenginleştirme ile daha ekonomik olarak değerlendirilme olanakları araştırılmıştır. Ayrıca mevcut tesiste uygulanan selektif flotasyon işletme giderleri ile ön zenginleştirme + flotasyon alternatifinin işletme gelir ve giderleri arasında bir ön ekonomik değerlendirme yapılmıştır. -9 ve –6 mm boyutlarında jig, -1 ve –0,5 mm boyutlarında ise sarsıntılı masa kullanılarak yapılan deneysel çalışmalar sonucunda, artık miktarı ve metal içeriği açısından –6 mm boyutunda jig ile yapılan ön zenginleştirme deney sonuçları yeterli görülmüştür. –6 mm boyutunda yapılan ön zenginleştirme deneyi sonunda %29,3 oranında, % 0,71 Pb, % 1,31 Zn, % 0,22 Cu içerikli artık atılmıştır. Ön konsantreye tesis koşullarında uygulanan selektif sülfür flotasyonu sonucunda % 73,0 oranında, % 0,86 Pb, % 0,15 Cu, % 1,22 Zn içerikli flotasyon artığı atılmıştır. Cevhere uygulanan ön zenginleştirme + flotasyon işlemleri sonucunda % 9,6 oranında % 72,76 Pb, % 0,62 Cu, % 0,87 Zn içerikli Pb konsantresi, % 3,0 oranında % 25,12 Cu, % 2,44 Pb, % 1,31 Zn içerikli Cu konsantresi, % 6,5 oranında % 50,12 Zn, % 2,65 Pb, % 0,88 Cu içerikli Zn konsantresi elde edilmiştir. Tez kapsamında yapılan çalışmalara göre; bir ön zenginleştirme sonucu ortaya çıkacak işlem maliyetleriyle Bergmann yaklaşımı bazında bir değerlendirme yapıldığında, % 14 dolayında bir artığın ayrılması halinde ön zenginleştirmenin ekonomik olacağı görülmektedir. Çalışmalarımızda; – 6 mm’de yapılacak bir ön zenginleştirme halinde bu değerin % 29 gibi oldukça üst değerlerde olduğu görülmektedir. Bu yaklaşım işletme metal gelirleri bazında incelendiğinde de karlılık oranlarında yüksek değerleri ifade etmektedir.

In this thesis, economical evaluation opportunities of complex Pb-Zn-Cu ores taken from Çanakkale-Yenice region had been investigated in terms of pre-concentration of ore with gravitational enrichment methods. Furthermore, pre-economical evaluation had been realized between the current selective flotation application and alternative pre-concentration + flotation method. Jigging tests were carried out with the ores crushed to – 9 mm and –6 mm in size, while shaking table was used for finer sizes crushed to –1 mm and –0,5 mm. At the end of these experimental studies, more suitable results were obtained with –6 mm crushed ores in terms of tailings amount and metal losses. In this case, total amount of 29,3 % tailings having 0,71% Pb, 1,31 % Zn, 0,22 % Cu contents can be discharged by pre-concentration process. As a result of selective sulphur flotation on pre-concentrates, 73,0 % tailings having 0,86 % Pb, 1,22 % Zn, 0,15 % Cu can be removed. At the end of pre-concentration + flotation process application, 9,6 % Pb concentrate containing 72,76 % Pb, 0,87 % Zn, 0,62 % Cu and 6,5 % Zn concentrate containing 2,65 % Pb, 50,12 % Zn, 0,88 % Cu as well as 3,0 % Cu concentrate containing 2,44 % Pb, 1,31 % Zn, 25,12 % Cu were obtained. As a result of the studies completed in this thesis frame, it was determined that pre-concentration application on Yenice complex ores will be feasible by approximately 14 % tailings disposal, depending on Bergmann approach. Test results, on the other hand, shows that tailings amount will be realized around 29.3% when the pre-concentration applied at particle size of -6 mm by jigging process. This approach also expresses that beneficiation rates increase on the basis of metal processing profit increases.