Sürdürülebilir Binalar İçin Çevresel Ürün Bildirimine Sahip Yapı Malzemeleri Konusunda Türkiye’de Mevcut Durumun İrdelenmesi

Abstract

Yapı endüstrisi dünyada gelişmekte olan bir sektör olup, enerji tüketimi ve doğal kaynakların kullanımı açısından çevreye olumsuz etkileri oldukça fazla orandadır. Bununla birlikte çevreye en fazla sera gazı emisyonu katkısında bulunan sektörler arasında yer almaktadır. Yapıların, çevreye olan olumsuz etkilerin sürdürülebilirlik kavramının geliştirilmesi ve çevre bilincinin arttırılması ile azaltılacağı öngörülmektedir. Bu doğrultuda enerji, su ve diğer kaynakların etkin bir şekilde kullanmaları, insan sağlığının korunmasını sağlamaları, atıkların ve çevresel kirliliği azaltmaları ve kullanılan malzemelerin çevresel etkilerini azaltacak şekilde tasarlanan yeşil binalar sürdürülebilir olarak tanımlanmakta ve son zamanlarda bu binalara olan talep artmaktadır. Dünya çapında CO2 emisyonunun 1/3'inden daha fazlasının binalardan kaynaklı olduğu hesaplanmıştır ve bu yüzden küresel iklim değişikliğinin başlıca nedenleri arasında gösterilmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmada, binaların özellikle yapı malzeme ve ürünlerin çevreye olan etkilerinin azaltılması için yapılan uygulamalara değinilmiştir. Bununla birlikte yapı sektöründe sürdürülebilirliğin geliştirilmesi, tasarımcı, üretici ve kullanıcıların yapı malzemesi seçiminde bilinçli karar vermesini sağlayan ve malzemelerin çevresel etkilerini değerlendirmede kullanılan yaşam döngüsü değerlendirme yönteminin gerekleri incelenmiştir. Yaşam döngüsü değerlendirme yöntemi kullanılarak hazırlanmış olan, yeşil bina değerlendirme sistemleri, yapı malzemelerini değerlendiren araçları ile çevre etiketi ve bildirimlerin özellikleri ve gerekleri incelenmiştir. Çalışmanın sonunda, ülkemizde yapı malzemelerin yaşam döngüsü değerlendirilmesine dayanan çevre ürün bildirimi ile ilgili çalışmalara ve bu çalışmaları destekleyen mevcut yasal düzenlemelere değinilmiştir. Türkiye'nin bu konu ile ilgili mevcut durumu göz önünde bulundurularak ileride yapılması gereken çalışmalar hakkında önerilere yer verilmiştir.

In the world construction industry is developin sector and it is responsible for a high percentage of the environmental impacts in terms of consume energy and the use of natural resources. It is well known that the biggest contributor to greenhouse gas emission is the building sector. Building environmental impacts can be reduced by the improving the sustainability and environmental consciousness. In this direction, gren buildings are designed to efficiently using energy, water and other resources, reducing waste and environmental degradation and reduce the environmental impacts of the material used so they are also known as a sustainable that considers and reduces its impact on the environment and human health. Building account for more than 1/3 of all global CO2 emissions an done of the main reasons of global warming. According to this, in this study buildings especially is mentioned that construction materials and products environmental impacts. In addition to this life cycle assessment method requirements are analyzed for developing the sustainability in the building sector and provide make conscious decision to design team, manufacturer and user for selecting construction materials and for asssessment the material?s environmental impact. Moreover, gren building rating systems, construction materials assessment tools and environment label and declarations properties are mentioned which are prepared by using life cycle assessment method. In the last part of the study construction material environmental product declaration?s applications are mentioned through the using of life cycle assessment mathod and present legal regulations in Turkey. Concerning the present status of Turkey related to this case, suggestions regarding further studies are included.