Marmara Denizi Faal Tektonizmasının Sismik Yansıma Ve Derinlik Verileri İle İncelenmesi

Abstract

Kuzey Anadolu Fayı’nın batı uzantısında bulunan Marmara Çukurluğu’nun faal yapısal unsurlarının belirlenmesi bu tez çalışmasının temel amacını oluşturmaktadır. Marmara Denizi’nde toplanmış olan 2200 km’lik çok kanallı sismik yansıma hatlarının çözümlemeleri esnasında, Marmara Denizi’nin kuzey çukurluklarını örten çok ışınlı derinlik verisinden ve ek olarak tek kanallı sismik yansıma, saçılma, yandan tarayıcılı sonar verilerinden de faydalanılmıştır. Çok kanallı ve tek kanallı sismik yansıma verileri İTÜ Jeofizik Mühendisliği Bölümü Nezihi Canıtez Veri İşlem Laboratuvar’ında işlenmiştir. Marmara Denizi havza ve sırtlarının, şu anda faal ve mekanda süreklilik arzeden bir doğrultu-atımlı fay sistemi tarafından kesildiği sonucuna varılmıştır ve bu sistemin ana fayı, Marmara Fayı olarak adlandırılmıştır. Elbette Marmara Fayı denince aynı zamanda Marmara Fay Alanı’nı da tasavvur etmek gereklidir. Ayrıca, Marmara Denizi içindeki mikrodeprem faaliyetinin izlediği aralık da, Marmara Fay Alanı terimini destekleyen sismolojik kanıttır. Marmara Fay Alanı, Kuzey Anadolu Fayı’nın kuzey kolunun Marmara Denizi doğusundaki 270’lik İzmit kısmını, denizin batısındaki 245’lik Ganos Fayı’na bağlar. Ana fay, batıda Ganos Fayı’nın Marmara Denizi içindeki devamı olarak 265 yönünde, yaklaşık 130 km uzunluğunda, Tekirdağ Havzası, Batı Sırt, Orta Havza ve Orta Sırt’ı sağ yanal olarak öteleyen bir kırık olarak izlenir. Marmara Denizi’nin kuzeydoğu ucunda ise, Çınarcık Çukurluğu’nun kuzey sınırını takip ederek güneydoğuya doğru döner. Marmara Fayı, Çınarcık Havzası içinde 295 yönünde 70 km kadar devam eder. 270’lik İzmit Fayı’na göre 25’lik saat yönünde bir dönmeye sahip olması, fay üzerinde küçük bir gerilme bileşeninin olmasını gerektirir.

To determine the active structural components of the Marmara Trough positioned at the west extent of the North Anatolian Fault constitutes the basic objective of this thesis work. At the same time by analyzing the 2200 kilometers of multi-channel seismic reflection profiles collected in the Sea of Marmara, it is benefited from the recent acquisition of multi-beam bathymetric data covering the axial portion of the northern basins of the Marmara Trough and single-channel, backscattering and side-scan sonar data. It is concluded that basins and highs of the Marmara Sea is at present cut by an active continuous strike-slip fault system, that called the Marmara Fault as a main fault of this system. Certainly when it is called Marmara Fault, it should be considered the Marmara Fault Zone at the same time. The corridor that followed by microearthquake activity in the Marmara Sea is the seismological evidence that also support the Marmara Fault Zone term. Marmara Fault Zone links the İzmit portion to the Ganos Fault. The main fault which is the continuation of the Ganos Fault in the Marmara Sea with the 265 extent and approximately 130 km length is followed as a fault offset the Tekirdağ Basin, Western High, Central Basin and Central High. At the northeastern extremity of the Marmara Sea, it turns southeast toward the northern margin of the Çınarcık Basin. It extends about 70 km in a 295° direction in the Çınarcık Basin. There is thus a 25° clockwise rotation with respect to the 270° İzmit Fault strand that should result in a slight extensional component.