Ankara Üzerindeki Son Stratosferik Ozon Ölçümleri Ve Ozon Profillerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, Ankara üzerindeki toplam ozon miktarının karşılaştırılması amacı ile Ocak 2007-Aralık 2007 periyodu arasındaki Brewer(MKIII) spektrofotometresi ile AURA/OMI ve MSG/SEVIRI uydularına ait toplam ozon verileri kullanılmıştır. Yapılan karşılaştırma sonucunda Brewer ölçümleri ile OMI ölçümlerinin birbire yakın değerler gösterdiği, MSG uydusunun ölçümlerinin ise Brewer ve OMI ölçümlerinden daha fazla olduğu ortaya konmuştur. Bu bulguları doğrulamak için, 2007 senesine ait toplam 21 adet ECC ozonsonde ölçümü kullanılmıştır. Ozonsonde verilerinin alındığı her gün için o günlere karşılık gelen Brewer, OMI ve MSG verileri değerlendirmeye alınmış ve toplam ozon değerleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre Brewer ve OMI ölçümlerinin ECC ölçümlerine yakın değerler gösterdiği, MSG ölçümlerinin ise ECC’den fazla olduğu saptanmıştır. Toplam ozonun düşey yapısını incelenmek için, ECC verilerinden toplam ozon elde edilmesinde kullanılan algoritma troposfer ve stratosfere ayrı ayrı uygulanmıştır. Yapılan hesaplar sonucunda, yukarı stratosferik ozonun toplam ozonda en büyük paya sahip olduğu ve ozonun atmosferdeki değişiminin dinamik ve termik proseslere son derece bağlı olduğu görülmüştür.

In this study, Brewer(MKIII) spectrophotometer, AURA/OMI and MSG/SEVIRI satellites total ozone data between the period January 2007 to December 2007 are used to compare total ozone amounts over Ankara. According to the comparisons, it is found that Brewer and OMI data show good agreement, however MGS data values are greater when compared with Brewer and OMI. To verify these findings, in total 21 total ozone measurements in the January 2007-December 2007 period were used. All the ozonesonde data within the period under operation for which Brewer, OMI and MSG data were available for the corresponding days were taken into account. According to the results, is has been stated that Brewer and OMI measurements are closer to ECC measurements but MSG measurements are greater than ECC. To examine the vertical structure of total ozone, an algorithm which is used to derive total ozone from ECC sounding is applied to both tropophere and stratosphere. According to the results of the calculations is has been seen that upper stratospheric ozone compose the biggest part of total ozone and variation of ozone in the atmosphere is strongly dependent on dynamic and thermal processes.