Köyceğiz – Dalyan Lagün Sisteminin Hidrolik Modellenmesi

Abstract

Köyceğiz-Dalyan Lagün Sistemi, kendine özgü yapısı nedeniyle, dünyanın en karmaşık ve modellenmesi en zor lagün sistemlerinden biridir. Değişik kurumlar ve enstitüler tarafından bölge ile ilgili bir çok araştırma yapılmış, veri toplanmış, sıra modelleme çalışmalarına gelmiştir. Sistemin kuzey kısmında yer alan Köyceğiz Gölü, daha önceki bir çalışmada modellenmiş, ancak güneyde yer alan Dalyan Lagünü henüz modellenememiştir. Sistemi hidrolik modellemeyi amaçlayan bu çalışma, Dalyan Lagünü üzerinde yapılan ilk modelleme çalışmalarından biridir. Sistemin karmaşıklığı ve mevcut hidrolik verilerin azlığı nedeniyle, önce en basit modelleme yaklaşımları kullanılmış, daha sonra daha karmaşık modelleme yaklaşımları ile daha ayrıntılı sonuçların elde edilmesine çalışılmıştır. Detaylı bir literatür çalışması yapıldıktan sonra; hidrolik simülasyonların QUAL2E, DYNHYD5 ve Lung-O’Connor modelleri kullanılarak yapılmasına, bu modeller yardımı ile bulunan debilerin sağlamasının WASP modeli kullanılarak yapılan tuzluluk simülasyonu sonuçları yardımı ile kontrol edilmesine karar verilmiştir. Sonuç olarak Köyceğiz-Dalyan Lagün sistemin hidrolik davranışı kısmen belirlenebilmiş, ancak sistemin hidrodinamik simülasyonunun bu çalışmada kullanılan modellerle pek mümkün olmadığı, bazı kabuller ile mümkün olsa bile pratik olmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle Köyceğiz-Dalyan Lagün Sistemi’nde bu modeller yerine CE-QUAL-W2 ve EFDC modellerinin kullanılması tavsiye edilmiştir. Çalışma sırasında varılan başka bir sonuç, sistemin parçalar halinde değil, bütün olarak modellenmesi gerektiğidir.

Köyceğiz – Dalyan Lagoon System, is one of the most complex and one of the systems most difficult to model all over the world, because of it’s unique structure. Various organizations and institutes made studies and collected data, now modelling studies shall follow these. Köyceğiz Lake, located on north part of the system has been modeled in a previous study, but the Dalyan Lagoon located on the south has not been modeled yet. This study, the aim of which is to model the system hydraulically, is one of the first modelling studies done on the Dalyan Lagoon. Because of the complexity of the system and lack of hydraulic data, simple modelling approaches have been used first; later more complex modelling approaches have been used, when trying to get more detailed results. After a detailed study, QUAL2E, DYNHYD5 and Lung O’Connor models have been selected for hydraulic simulation and WASP model has been selected for the verification of the flow rates calculated by the hydraulic models with the help of the salinity simulation results. Finally, the hydraulic behavior of the Köyceğiz – Dalyan Lagoon System has been determined partially. It has been found out, that it is hardly possible to run hydrodynamic simulations on the system with the models used in this study and even if it was possible after some assumptions, a very time consuming and unpractical procedure must be followed. Therefore, CE-QUAL-W2 and EFDC have been recommended instead of these models. Another result reached in this study is, that the system shall be modeled as a whole, not partially.