Küre Disemine Bakır Cevherinin Ön Zenginleştirilme Olanaklarının Araştırılması

Abstract

Küre Aşıköy bakır yatağından alınan disemine cevherin ön zenginleştirme ile daha ekonomik olarak değerlendirilmesi olanaklarının araştırılması tez konusunu oluşturmaktadır. Mineralojik incelemeler, ana cevher minerallerinin genellikle kalkopirit ve piritten oluştuğunu göstermiştir. Yankayaç esas olarak diyabazdır. Cevher, %0.63 Cu, %0.17 Zn, %0.01 Pb, %19.82 Fe ve %13.68 S içermektedir. Cevher numuneleri üzerinde yapılan yüzdürme-batırma, jig, manyetik ayırma ile zenginleştirme ön deneyleri cevherin 9 mm altında ön zenginleştirme için uygun olduğunu göstermiştir. Bu amaçla 9 mm altına kırılan cevherin yoğunluk dağılımı saptanmış, daha sonra 9 mm altına kırılan cevher numuneleri üzerinde manyetik ayırma, jig ve ağır ortam siklonu ile ön zenginleştirme deneyleri yapılmıştır. Jig ve ağır ortam siklonu ile gerçekleştirilen ön zenginleştirme deneyleri manyetik ayırma ile ön zenginleştirme deneylerine göre daha olumlu sonuçlar vermiştir. Ancak ağır ortam siklonları jiglere göre daha yüksek kapasiteli ve daha hassas ayırıcılardır. -9+1 mm boyut grubu cevher üzerinde ağır ortam siklonu ile gerçekleştirilen zenginleştirmede, cevherin %57.4'ü %0.08 Cu içeriği ve %7.0 bakır kaybı ile artık olarak uzaklaştırılmakta; %42.6 oranında %1.43 Cu içerikli konsantre %93.0 bakır kazanma verimi ile elde edilmektedir. Ekonomik irdeleme, ağır ortam siklonu ile %17.6'dan fazla artık atılması durumunda, ön zenginleştirmenin ekonomik olacağını göstermektedir. %57.4 oranında artık atılması mevcut duruma göre flotasyon tesisinde %46 civarında bir kapasite artışı, operasyon ve zenginleştirme maliyetinde yaklaşık %18 ve %32 bir ekonomik iyileşme sağlayabilecektir.

Investigations on the economical evaluation of the dissaminated ore taken from Küre Aşıköy Copper ore body by pre-concentration, has been the subject of the thesis. Minerological investigations showed that the main minerals are chalcopyrite and pyrite. The main host rock was found to be diabase. The ore sample used in this study assays 0.63 %Cu, 0.17 % Zn, 0.01 % Pb, 19.82 % Fe, and 13.68 % S. The float and sink, jigging, and magnetic separation experiments showed that the available size fraction for the pre-concentration of ore sample is -9 mm. For this purpose, the specific gravity distribution of the ore sample, which was crushed below 9 mm was determined and then, magnetic separation, jigging, and dense media cyclone tests were conducted for the pre-concentration of -9 mm size fractioned ore sample. Pre-concentration tests with jig and dense media cyclone have performed better than the pre-concentration tests with the magnetic separator. However, dense media cyclones have higher capacities and are more sensitive separators than jigs. In dense media cyclone tests carried out at optimum conditions and -9+1 mm size fraction, 57.4% by weight of ore was removed as tailings containing 0.08% Cu with 7.0% Cu loss and a pre-concentration amounting to 42.6% was obtained with a copper content of 1.43% Cu and copper recovery of 93.0%. Economical evaluations showed that, pre-concentration will be feasible when more than 17.6% tailings are rejected by heavy medium cyclone. 57.4% tailings discharge will increase the capacity of flotation plant in the ratio of 46%, therefore, the economical improvement of operational and concentration costs will be about 18% and 32%.