Karma Trafik Akım Hızının Modellenmesi: Konya Örneği

Abstract

Hız etüdü çalışmaları bir bölgedeki trafik akımının karakteristik özellikleri ile ilgili bir çok bilgi içermektedir. Yolculuk süresi veya tersi olan yolculuk hızı, trafik yol ağının işletme verimliliğini ölçmede, trafik yönetim stratejilerinin performansını değerlendirmede, gerçek zamanlı güzergah rehberliği sistemlerinin gelişmesinde ve trafik atama modellerinde önemli bir parametredir. Bu sebeple, hız etüdü sonuçları trafik planlaması projelerinde kullanılan temel veri kaynaklarından birisidir. Ancak hız etüdü çalışmaları çok pahalı, zaman alıcı ve bu konuda özel olarak eğitilen elemanlarla yapılan işlerdir. Bu çalışmada, trafik planlaması projelerinde zaman ve para tasarrufu sağlaması için, küçük ölçekli kentlerde trafik akım hızını güvenilir şekilde tahmin edebilecek, matematik bir model önerilmiştir. Gelişmekte olan ülkelerdeki, motorlu ve motorsuz trafiğin aynı platformu paylaştığı karma trafik şartları göz önüne alınarak, araziden gözlemlenen kent içi trafik akım hızları, yol tipi ve belirlenmiş bir güzergah boyunca olmak üzere iki farklı şekilde sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmadan sonra, zirve saatte veya gün içindeki trafik akım hızları modellenmiştir. Trafik akım hızını etkileyen bağımsız değişkenler olarak, birim otomobil cinsinden (BO) trafik hacminin kapasiteye oranı, birim otomobil cinsinden trafik hacmi içindeki bisiklet sayısı (BO), yol üzerindeki ticari yoğunluk oranı (yolu dikine kesen yaya yoğunluğu ile yol boyu park yoğunluğu) ve güzergah üzerinde bulunan sinyalli ve sinyalsiz önemli kavşak sayısı alınmıştır. Böylece, test aracı tekniği ile araziden elde edilen hız etüdü verileri ve kesit sayımlarından elde edilen trafik sayım verileri değerlendirilmiş ve kent içi trafik akım hızı , genelleştirilmiş en küçük kareler yöntemi kullanılarak modellenmiştir.

Speed-delay studies include the main characteristic information of the traffic flow in a region. Travel speed, or its inverse travel time, is an important parameter for evaluating the operating efficiency of traffic networks, assessing the performance of traffic management strategies, developing real-time vehicle route guidance systems and traffic assignment models. So, the results of the speed-delay studies are the basic data of the traffic planning projects. Unfortunately, these studies are very expensive, consuming too much time and requiring qualified expers. In this study, some travel speed estimation models are presented to predict the average travel speed for developing countries to save money and time. Mixed traffic conditions in developing countries, comprising of both motorised and non-motorised vehicles on the same right-of-way, are significantly different from those in developed countries. Considering this, the data collected from the speed-delay studies for passenger car, bus and minibus by floating car technique in Konya, a city of Turkey, is used for modelling the traffic flow speed. The measured speeds are classified as road type of links and through a specified arterial route. It has been found that the average traffic flow speed is very much dependent on the rate of traffic flow in passenger car unit (PCU), number of bicycle (PCU) in the flow, proportion of the pedestrians crossing the street, on-street parking quantity and the number of both signalized and non-signalized intersections. Some mathematical equations are estimated by using the generalized least squares method, in order to be able to estimate the average traffic flow speeds from the influencing variables.