Kurumsal Alanın Oluşumu Ve Değişiminde Mikro-makro Aktör Ve Yapıların Etkileşimi: Türkiye’deki Tam Teşekküllü Özel Hastaneler Alanı Örneği

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı Türkiye’de faaliyet gösteren tam teşekküllü özel hastaneler örgütsel alanının oluşum dinamiklerini ortaya koymak ve devamında bu örgütsel alanda gerçekleşen değişim mekanizmalarını açıklamaktır. Sağlık reformları 1980’lerden günümüze en çok tartışılan, araştırılan konulardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu dönemde sağlık sektöründe köklü reform girişimleri olmuştur. 2003 yılında Türkiye’de hükümet tarafından açıklanan ve sağlıkta dönüşüm olarak adlandırılan reform paketi, sağlık sektörünün sorunları ve çözüm önerileri konusunda kapsamlı bir tartışmaya yol açtı. Sağlıkta dönüşüm reformu eleştirilerinin önemli bir kısmı sağlık alanında etkili olan özelleştirme ve liberalleşme süreçleri ile ilgilidir. Bunun başlıca nedeni uzun süre devlet hizmeti olarak algılanan sağlık hizmetlerinin giderek artan oranda özel sektöre bırakılmasıdır. İşte bu eleştirilerin merkezinde yer alan tam teşekküllü özel hastane örgütsel alanının oluşumu ve değişimi mekanizmalarının anlaşılması bu noktada önem kazanmaktadır. Tüm dünyada etkisi görülen bu reform çalışmalarının temel amacı, sağlık sektöründe artan harcamaları kontrol altına almak ve sektörün verimliliğini artırmak olarak dile getirilmiştir. Benzer sorunların yaşanması nedeniyle birçok ülkede benzer içeriklere sahip reform programları uygulanmaya başlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan beri özel sağlık hizmetleri varlığını korumuştur. Küçük müessese yapısından tam teşekküllü özel hastane yapısına dönüşüm zamanla gerçekleşmiştir. 1989 yılında kurulan ilk tam teşekküllü özel hastane sonrasında devlet teşviklerinin önemli etkisi ile tam teşekküllü özel hastane örgütsel alanında faaliyet gösteren örgüt sayısı artmıştır. Tam teşekküllü özel hastane örgütsel alanının oluşum ve değişimini incelemek için yeni bir model ortaya konulmuştur. Bu model örgütsel öğrenme, kurumsal iş ve kurumsal girişimcilik birleştirilerek oluşturulmuştur.

Main purpose of this study is to explore the formation dynamics of the private hospital organizational field, to further explain the evolution mechanisms taking place at the field level. Healthcare reforms have been noted one of the most hottest topics. Radical reforms have been attempted in the healthcare sector within this period. Main purposes of these reforms are generally keeping down the increasing expenses and improving the efficiency of healthcare sector. Similar reform programs have been applied in many countries due to similar problems. Reform package which has been declared by government in 2003, named “Transformation in Healthcare” has led to a widespread argument about the problems and solutions of the healthcare sector in Turkey. Since healthcare services perceived as a state provided service for long are transferred to private sector in an increasing trend, critics made on “Transformation in Healthcare” reform package are especially focused on privatization and liberalization processes in healthcare. In this regard, understanding the mechanisms of formation and evolution of private hospital organizational field is important. Private healthcare services exist since the foundation of Republic of Turkey. Transformation on the structure from the small firm to the organization has materialized over time. After the establishment of first private hospital in 1989, number of organizations performs in the private hospital organizational field increased concomitant to the significance of government supports. To explore the formation and evolution of the private hospital field a new framework has been developed by combining organizational learning theory, institutional work and, institutional entrepreneurship theory.