Birleşik gölgelemeli ve sönümlemeli kanallar üzerinden işbirlikli iletişimde yol seçimi

Abstract

İletişim sistemleri üzerine yapılan çalışmaların temel amacı, fiziksel kısıtları göz önüne alarak kaliteyi artırmaktır. Fakat genellikle yapılan iyileştirmeler beraberinde bazı maliyetler getirmektedir ve çalışmalar özellikle en az götürü ile en fazla iyileştirmeyi sağlamaya odaklanmaktadır. En önemli fiziksel kısıtlardan biri olan band genişliğini düşürmeden ya da kabul edilebilir seviyelerde tutarak veri hızını artırabilmek için hata performansını iyileştirmek gerekmektedir. Bunu yapabilmek için de telsiz iletişim ortamlarında karşılaşılan bozucu etkenlerle başa çıkabilmek ve etkisini en düşük seviyelerde tutabilmek birincil derecede önem kazanmaktadır. Telsiz iletişim kanallarından kaynaklanan ve iletişim kalitesini oldukça kötüleştiren etkilerden en önemlisi sönümlemedir ve yapılan çalışmalarda çoğunlukla bu etki göz önüne alınmaktadır. Fakat gerçek iletim ortamlarında var olan ve iletişimi ciddi seviyelerde etkileyen gölgelemenin de hesaba katılması daha etkili sistem ve yöntemlerin ortaya çıkmasına olanak tanımaktadır. Bu sebeple son yıllarda bu iki etkiyi birlikte ele alan, gerçeğe daha yakın kanal modellerinin bu alanda yapılan çalışmalarda kullanımı artmıştır. Telsiz iletişim kanallarından kaynaklanan bozucu etkileri azaltmaya yönelik geliştirilen iki önemli teknik anten çeşitlemesi ve kanal kodlamasıdır. Alıcıda ve/veya vericide birden fazla anten kullanarak yüksek iletişim hızlarına oldukça iyi hata performansları ile erişilebildiği görülmüş ve bu tip sistemler pratikte kullanılmaya başlanmıştır. Aynı zamanda uzay-zaman kodlaması yapılarak anten çeşitlemesi ile kazanılan yüksek iletişim hızlarında hata performansları önemli ölçüde artırılmıştır. Alıcıda ve/veya vericide anten çeşitlemesi yapmak teoride çok iyi sonuçlar doğurmasına karşın pratikte uygulanabilirliği, anten sayısını artırmanın verdiği donanım ve güç gibi maliyetlerden ötürü düşüktür. Bu soruna çözüm olarak işbirlikli çeşitleme tekniği önerilmiştir. İşbirlikli çeşitlemede antenler, ait olduğu kullanıcının bilgilerini iletmesinin yanında röle görevi görerek diğer kullanıcılarının bilgilerinin aktarılmasında da görev alır.