Atıksulardan kurşun gideriminde doğal kil minerallerinin adsorban olarak kullanılmasının araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, Eskişehir. Sivrihisar sepiyolit ve Manisa Gördes klinoptilolit (zeolit) kil minerallerinin kullanıldığı kolon reaktörlerde atıksulardan kurşun giderme ve rejenerasyon çalışmaları yapılmıştır. Sepiyolit ve klinoptilolit numuneleri boyutlandırma işlemine tabi tutulmuş ve yapılan bütün deneylerde 1-2 mm boyut grubu kullanılmıştır. Deneylerde kullanılan atıksu; arıtılmış musluk suyu ve kurşun nitrat ( Pb(NC>3)2 ) kullanılarak sentetik olarak hazırlanmıştır. Sepiyolitle yapılan deneylerde sabit yataklı kolon reaktörler kullanılarak bunların kurşun adsorpsiyonuna etkisi incelenmiştir. Adsorpsiyon deneylerinde pH değişiminin kurşunun adsorpsiyonu üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Sepiyolitin rejenerasyonu için yapılan deneylerde kolon yöntemi, rejenerasyon çözeltisinin pH'sı, içerdiği tuz tipi ve miktarı gibi parametrelerin rejenerasyon verimine etkisi araştırılmıştır. Klinoptilolit ile yapılan deneylerde sabit yataklı kolon reaktörlerde atıksulardan kurşunun giderilmesi de incelenmiştir. Zeolitin kurşunu adsorplama kapasitesi ve pH değişiminin bu işlem üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Genel olarak bakıldığında kurşun adsorpsiyonu açısından klinoptilolit, sepiyolitle karşılaştırılarak, bir değerlendirme yapılmıştır.

In this study, on column reactors, the ammonium removal from waste waters and regeneration properties of Eskişehir Sivrihisar sepiolite and Manisa Gördes clinoptilolite were investigated. Sepiolite and clinoptilolite samples were classified and 1-2 mm size group was used in all experiments. The wastewater used in the experiments was prepared using Pb(N03)2 in treated tap water. Clinoptilolite was found to be a superior adsorbent for lead compared to sepiolite. In this study lead was chosen as adsorbate and the effects of pH, adsorbane type and time on the adsorbation of lead was observed. For the regeneration experiments, most avaible conditions, as pH value, NaCl quantity, regeneration time were investigated. In the coloumn reactors experiments which clinoptilolite used, the adsorbation of lead was investigated. The lead adsorbation capacity of clinoptilolite and pH's effects on this experiment were observed. In general clinoptilolite and sepiolite were compared m relation to their lead adsorbation capacities.