Organizasyonlar İçin Rekabet Üstünlüğü Modeli Oluşturulması Ve Rekabet Üstünlüğü Kaynaklarının Analizi

Abstract

Bu çalışmada, “firmaların çevresel ve içsel olanaklarının, firma rekabet üstünlüğü üzerindeki etkilerinin incelemesi” amacına yönelik olarak; rekabet üstünlüğüne iki farklı bakış açısıyla yaklaşan, Porter’ın rekabet üstünlüğü modeli ile kaynak esaslı modeli bütünleştiren ve rekabet üstünlüğü kaynaklarının belirlenmesine imkân veren yeni bir rekabet üstünlüğü modeli kurulmuş ve bu modelin perakende sektöründe faaliyet gösteren firmalar kapsamında uygulaması yapılmıştır. Kurulan rekabet üstünlüğü modeli, çevrenin ve firma kaynaklarının (kaynaklar ve yetenekler) rekabet üstünlüğü ile ilişkisinin analiz edilmesine ve rekabet üstünlüğü kaynaklarının (içsel ve dışsal) belirlenmesine olanak sağlamaktadır. Modelde çevre, firmalar tarafından ihtiyaç duyulan kaynaklar bakımından ele alınmış ve “çevrenin mevcut ve yeni organizasyonları desteklemek ve bu organizasyonların büyümelerini, başarılı ve kalıcı olmalarını sağlamak üzere yeterli kaynakları sağlama ölçüsü” olarak tanımlanan “çevresel cömertlik” boyutu üzerine odaklanılmıştır. Firma kaynakları ise, kaynak hiyerarşisindeki, kaynaklar (varlık ve beceriler) ve yetenekler boyutları ile ele alınmıştır.

In this research, concerning the purpose of “analyzing the effects of the environmental and internal opportunities, on the competitive advantage of the firm”, a competitive advantage model for the analysis of the sources of competitive advantage, integrating the two basic streams of competitive advantage theory (i.e., Porter’s competitive advantage model and the resource-based view) had been developed and the application area of the model was chosen as the retail sector. This competitive advantage model makes it possible to analyze the relationship between the environment, firm resources (resources and capabilities) and competitive advantage, and to determine the internal and/or external sources of competitive advantage. The model defines the environment in terms of the resources required by firms and focuses on environmental munificence dimension which is defined as “the extent to which the environment provides enough resources to support established organizations and new entrants and to enable them to grow and prosper”. And for firm resources, resource and capability dimensions of the resource hierarchy were taken into consideration.