Çift Enerjili X-ışını Absorbsiyometrisi Tekniği Kalite Kontrol Ölçümlerine İlişkin Değerlendirme

Abstract

Nükleer teknikler, bir çok alanda olduğu gibi tıp alanında da başarı ile uygulanmaktadır, Tıp alanında diagnostik görüntüleme, hastalığın doğru teşhisi bağlamında önemli bir bölüm olarak bulunmaktadır. Teknolojinin hızlı gelişimi ile görüntüleme teknikleri oldukça gelişmiş ve insan sağlığına ilişkin uygulamalarda güvenle kullanılır hale gelmiştir. X-ışmlarının keşfi ve fizik prensiplerinin klinik tıbba yansıtılması ile diagnostik görüntüleme gelişmiştir. Son yıllarda sıkça karşılaştığımız, kemik erimesi hastalığının teşhisinde, bir nükleer teknik olan, çift enerjili X-ışını absorbsiyometri tekniği yaygın olarak kullanılmaktadır. İnsan üzerinde deney yapmanın zorluğu nedeni ile çoğu kez fantomla çalışma tercih edilmektedir. Bu çalışmada, aliminyum bir fantom kullanılarak deney yapılması hedeflenmiştir. Bunun için, çift enerjili X-ışını absorbsiyomerisi (DEXA) sisteminin kalite kontrol test fantomu tercih edilmiştir. Fantom, standartandardize lomber vertebra fantomudur. Deneylerde, kemik mineral yoğunluğu ölçümünde altın standart olarak kabul edilen çift enerjili X-ışını absorbsiyometri (DEXA) cihazı kullanılmıştır. Yapılan deney çekimlerinde, önemli iki parametre, gerilim (kV) ve akım (mA) değiştirilmek sureti ile alınan sayım sonuçlarına etkisi incelenmiştir. Alman deneysel değerler kullanılarak birbiri ile mukayeseli olarak grafikler çizilmiş ve mukayeseli olarak incelenerek değerlendirilmiştir. Böylelikle, farklı iki parametrenin tekniğe etkisi incelenebilmiş ve sonuca etkisi belirlenebilmiştir. Ayrıca, çalışılan çift enerjili X-ışını absorbsiyometrisi (DEXA) cihazının rutin kullanım gerilimi olan 76 kV şartda, çalışılabilecek iki farklı akım değeri olan 750 uA ve 3000 uA değerleri için hasta üzerinde çalışılmıştır. Burada da kumanda parametrelerinin etkisi özellikle görüntüde gözlenebilmiştir.

Nuclear techniques are successfully applied in the medicine in addition the other areas. Diagnostic imaging in nuclear medicine is an important part of accurate diagnosis of the diseases. Imaging techniques were developed and they used in the applications of human health by the development of technology. Diagnostic imaging was improved by discovering X-rays and clinical applications of physics principles. Recently dual energy x-ray absorptiometry (DEXA) has been commonly used as a nuclear technique in diagnosis of osteoporosis. Generally using a phantom is preferred for the experimental studies due to hard to study on a human body. In this study, using an aluminium phantom is aimed to the experiment. For this purpose, the quality control testing phantom of the dual energy x-ray absorptiometry (DEXA) system is preferred. Phantom is a standardised lumbar vertebra phantom. In experiments, dual energy x-ray absorptiometry (DEXA) system,that is accepted the gold standard in bone mineral density measurements, is used. In experiments, two important parameters, kilovoltage(kV) and amperage (mA), are changed and the effect on experimental counting results are examined. Using experimental values comparative graphs are drawn and this graphs are utilised comparatively. In this way, the effect of two parameters on the technique and the results are obtained. In addition, in the routine kilovoltage (76 kV) and amperage (750 uA and 3000 uA) that are useable on the patience are used dual energy X-ray absorptiometry system and the results are taken on one patience. This way, the effect of the control parameters are observed especially on the image.