Yüksek refrakter altın cevherinin flotasyon sonrası diagnostik liç ile karakterize edilmesi

Abstract

Bu çalışma Koza Altın İşletmelerine ait konumu şirket tarafından gizli tutulan 10 farklı sondaj numunesinin birleştirilmesiyle oluşturulmuş nihai bir numune üzerinden yapılmıştır. Sondaj numuneleri, jeoloji-aramalar biriminin, sülfür zonundaki farklı derinliklerden yaptığı sondaj örneklerinden alınmıştır. Çalışma öncesi tüm sondaj numunelerine iri boyutta (d80=1,75 mm) siyanürlü liç yapılmış ve verimler %20 ile %40 arasında kalmıştır. Nihai kompozit oluşturulması sonrası d80=75 µm, d80=45 µm d80=106 µm olacak şekilde üç farklı boyutta 2, 8, 24, 48 ve 72 saatlik siyanürlü liç deneyleri yapılmış ve cevherin süre ve boyuta bağlı liç davranışı analiz edilmiş ve siyanür tüketimi hesaplanmıştır. Bu testlerin sonucunda ideal zenginleştirme boyutu d80=75 µm, ideal liç süresinin 24 saat ve başlangıç NaCN konsantrasyonunun 1000 ppm olmasına karar verilmiştir. d80=75 µm'da yapılan siyanürlü altın liçinde ise verim %39,2 olarak hesaplanmıştır ve cevher bu özelliğiyle yüksek refrakter yapıda bir cevher olarak sınıflandırılmıştır. Cevherin element analizine göre 0,70 ppm Au, 1,25 ppm Ag, %2,51 S, %3,42 Fe, 67,01 ppm Cu, 422,9 ppm As, 95,44 ppm Zn, 32,89 ppm Pb, 91,85 ppm Ni ve 11,37 ppm Sb bulunmaktadır. Yapılan mineralojik analize göre cevher %59,2 oranında kuvars ve yüksek miktarda kil (%25,1 illit ve %10,4 kaolin) içermektedir. Cevher %1,4 oranında pirit içerirken, %2,2 oranında da siderit içermektedir. Analizlerden çıkan sonucu göre cevherin refrakterliğinin sebebi altının sülfürlü yapılara özellikle de pirite bağlı olduğu tahmin edilmiştir. Cevherin sülfürlü yapısından dolayı flotasyona uygun olduğu düşünülüp farklı yapıdaki kollektörlerle ve belirli koşullarda toplu sülfür flotasyonu uygulanmıştır. Toplu sülfür flotasyonunda kullanılan kollektör Cytec Aero 208, PAX, Cytec Aero 7249 ve Cytec Aero MX-980 olarak seçilmiş ve bu kollektörler ve karışımları ile 5 farklı flotasyon deneyi yapılmıştır. İlk deneyde cevherin doğal pH'sı (pH 7.0) PAX ile her kademede 50g/t miktarda 6 kademeli flotasyon deneyi yapılmıştır. Deney sonucunda altın verimi %72,8 çıkmıştur. İkinci deneyde, pH:12'de Aero 7249 ile her kademe 50g/t miktarda 6 kademeli deney yapılmıştır ve altın verimi%77,5 olmuştur. Üçüncü deneyde, pH:4'de Aero 208+PAX (25g/t +25g/t) karışımı ile 6 kademeli bir deney gerçekleştirilmiş, bu deney sonucunda altın verimi %75,5'dir. 4. Deney; MX 980 + PAX (25g/t+25g/t) olarak 4 kademeli olarak pH:8-9'da flotasyon gerçekleştirilmiştir, dördüncü deneyin altın verimi %86,2 olarak hesaplanmıştır. Son olarak ise, pH:12'de 2 kademe (50g/t+50g/t) Aero 7249 ile konsantre alınıp sonrasında pH 7'e düşürülüp PAX ile 50g/t olarak iki kademe daha flotasyon yapılmıştır ve altın kazanımı %91,3 olarak bulunmuştur.