Radyoaktif İzleme Tekniği İle Serbest Girdap (vorteks) Akış Takibi

Abstract

Radyoaktif İzleme Tekniklerinin endüstriyel amaçlı yaygın kullanım alanlarından biri "akış takibi" uygulamalarıdır. Akış takibi uygulamaları, farklı amaçlara yönelik olarak uygulanabilmektedir. Akış takibi ile araştırma amaçlı yörünge ve akım çizgilerinin belirlenmesine ilişkin çalışmalar yapılabildiği gibi, akış parametreleri tayinine ilişkin olarak da çalışmalar yapılabilmektedir. Bu Yüksek Lisans tez çalışmasında radyoaktif izleme tekniği ile serbest girdap (vorteks) akış takibi bağlamında akış hızı tayini ve akış görünürleştirmesi gerçeklenmiştir. Böylelikle, serbest girdap (vorteks) hareketi, akış takibinin geniş anlamlılığı çerçevesinde ele alınarak deneyler yapılmıştır. Radyaktif izleme tekniği ile deneysel olarak ulaşılan serbest girdap (vorteks) hareketine ilişkin akış hızı tayini İTÜ Nükleer Enerji Enstitüsü' nde mevcut TRIG A Mark-II Eğitim ve Araştırma reaktöründe yaptırılan ışınlama sonucunda elde edilen Na-24'ün radyoaktif izleyici olarak kullanımı ile yapılabilmiştir. Deneysel olarak ulaşılan serbest girdap (vorteks) hareketi akış hızı değerleri beklenti doğrultusunda elde edilmiştir. Radyoaktif izleme tekniği ile deneysel olarak ulaşılan serbest girdap (vorteks) hareketine ilişkin akış hızı değerlerinin sınanması amacıyla, serbest girdap (vorteks) hareketi için hesaplama yapılarak teorik hız değerleri bulunmuştur. Serbest girdap (vorteks) hareketine ilişkin bulunan deneysel ve teorik hesaplama sonuçları, birbirleri ile mukayeseli incelendiğinde, bulunan değerlerin birbirleri ile ileri derecede uyumlu olduğu görülmüştür. Akış hızı tayini dışında, otoradyografi felsefesi çerçevesinde akış görünürleştirilmesi çalışması da yapılmış ve görüntü elde edilebilmiştir. Böylelikle, radyoaktif izleyicinin ayrı bir kullanımının da serbest girdap (vorteks) hareketine ilişkin olarak uygulanabileceği gösterilmiş olmaktadır.

Radiotracer techniques have been used for flow dispersion routinely for the industrial purposes. Applications of flow dispersion can be applied for the different aims. With the flow dispersion, it can be searched for either orbitary and streamline determination or determination of flow parameters. In this MSc. Thesis, dispersion of free vortex motion observed in two different cases as determination of flow velocity and flow visualisation. Therefore, free vortex motion investigated in large scale. Experimental flow velocity which is reaching by using radiotracer technique have been observed by Na-24 radiotracer that is irradiated in ITU TRIGA Mark-II Training and Research Reactor. Experimental flow velocities were expected values. Examining of the experimental flow velocity values which are reaching by radiotracer technique, theoretic calculation have been done. When comparison of the experimental and theoretic flow velocities, it is recognised that they are appropriate each extremely. Except of the determination of the flow velocity flow visualisation determination of flow velocity have been observed and taking the image of it. Therefore, it is evident that the radiotracer technique can be used for the purpose of visualisation.