İstanbul’da Partiküler Madde Kirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada, İstanbul hava kalitesi izleme istasyonlarında, bir periyot boyunca yüksek seviyede ölçülen partiküler madde konsantrasyonları meteorolojik koşullar ile birlikte 1999 - 2003 Nisan yılları arasında incelenmiştir. Hava kalitesi ve meteoroloji istasyonlarının kendi aralarındaki korelasyonları, partiküler madde konsantrasyonunun günlük ortalama rüzgar hızı, yönü, sıcaklık, yağış şiddeti, nem gibi meteorolojik parametrelerle ilişkileri araştırılmıştır. En az iki hava kalitesi izleme istasyonunda aynı anda PM10 konsantrasyonunun 150µg/m3 değerini aştığı, diğer istasyonlarda da önceki güne göre artış görüldüğü Episode günler belirlenmiştir. Episode günlerin yaklaşık %92’sinin gerçekleştiği günlerde İstanbul üzerinde yüksek basınç sistemleri etkili olmuştur. İstanbul üzerinde etkili olan hava kütlelerinin yörüngeleri, episode günler süresince, HySPLIT (Hybrid Single-Particle Lanrangian Integrated Trajectory) modeli kullanılarak araştırılmıştır. HySPLIT modeli episode günlerde üç gün geri-yörüngeli çalıştırılarak, İstanbul üzerinde etkili olan hava kütlelerinin kaynakları tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları özellikle yağış ve yüksek rüzgar hızlarının İstanbul havasını temizleyen önemli mekanizmalar olduğunu göstermiştir. Özellikle Meteorolojik koşulların önceden tahmin edilebilir olması, hava kirliliğinin İstanbul’da etkili olacağı günlerin önceden tahmin edilebileceğini ortaya koymuştur.

In this study, the high level measured particulate matter concentrations from air quality monitoring sites of Istanbul at a period have been examined with meteorological conditions, during the period of 1999-2003 April. The correlations between air quality monitoring sites, the correlations between meteorology stations and the correlations between PM10 and meteorological parameters such as daily average wind speed, wind direction, temperature, precipitation, humidity and etc were investigated. The Episode days in which, particulate matter concentration have been observed with a value of higher than 150µg/m3 at least in two air quality monitoring sites at the same time and increasing values at the other sites too, were figured out during the period of the study. About 92 percent of the episode days have been occurred when Istanbul was exposed to the high pressure systems. The trajectories of the air mass effecting Istanbul was investigated by using HySPLIT (Hybrid Single-Particle Lanrangian Integrated Trajectory) model during the episode days. HySPLIT model was operated for three days on backward-trajectory during the episode days and the trajectories of the air mass which affected Istanbul was identified. The results of analyses figure out that the precipitation and high wind speed are important cleaning mechanisms for Istanbul’s weather. It is find out that especially, the days in which air pollution can affect Istanbul may be predicted by the predictive meteorological conditions.