Harbe Hazırlığın Yönetimine Yönelik Bir Karar Destek Sistemi

Abstract

Bu çalışmada, harbe hazırlığın etkin ve çevik bir yapı ile yönetilebilmesi amacıyla çok ölçütlü karar verme yöntemlerine dayanan bir karar destek sistemi önerilmektedir. Bu sistemde hem gerçek zamanlı hem de periyodik olarak birlik harbe hazırlıklarının değerlendirilmesi için iki adet özgün model bulunmaktadır. Gerçek zamanlı model AHP, Fayda Teorisi, Aksiyomatik Tasarım, Ağırlıklı Çarpım ve TOPSIS yöntemlerinin birleşik kullanımını içerirken, periyodik modelde SMAA, Macar tekniği ve Rassal Ağırlık Atama Algoritması ile oluşturulan bir Monte-Carlo simülasyonu yer almaktadır. Çalışmanın en önemli katkısı, harbe hazırlık yönetim sürecine çeviklik ve esneklik getirmesidir. Eskisine kıyasla çok daha fazla bilgi, bu sistem sayesinde gerçek zamanlı ve özet olarak karar vericilere sunulmaktadır. Ayrıca, bu bilgilerin karar verme teknikleri ile birleştirilerek harbe hazırlık durumunun sayısallaştırılması, önceden yıllık ve statik olarak raporlanan bilgilerin karar vericilere anlık ve dinamik olarak sunulmasına ve böylelikle daha etkin ve daha kısa bir çevrim süresine sahip karar desteği sağlanmasına olanak tanımaktadır. Bu çalışma ile ayrıca; AHP yöntemi çarpımlı hale getirilerek, TOPSIS yöntemine ideal çözümlerin girdi olarak verilmesi sağlanarak, Aksiyomatik Tasarım yöntemindeki bilgi aksiyomunun değerlendirme problemlerinde fayda fonksiyonları üretmek üzere genişletilerek, SMAA ile Macar tekniği birleştirilip SMAA-H yöntemi elde edilerek ve özgün rassal ağırlık atama algoritmaları geliştirilerek literatüre teorik ve pratik açıdan çeşitli yenilik ve katkılar sağlanmaktadır.

This study proposes a decision support system based on multiple criteria decision making methods for managing the combat readiness in an effective and timely manner. This system includes novel real-time and periodical unit combat readiness assessment models. While the real-time model is an integrated approach based on Analytic Hierarchy Process (AHP), utility theory, axiomatic design, weighted product and TOPSIS methods, the periodical model consists of a Monte-Carlo simulation including SMAA method, hungarian technique and random weight generation algorithms. As a first and significant contribution, this study provides effectiveness and flexibility for combat readiness management process. By the help of this proposed system, more information is presented to the decision makers as a summary. Furthermore, combining this information to quantify the combat readiness replaces the current manual and periodical reporting systems, and provides a short decision making cycle which enables better resource management. Moreover, this study contributes to the theoretical and practical literature by making the AHP method multiplicative, enabling the TOPSIS to handle ideal solutions as inputs, extending the axiomatic design for producing utility functions, combining the SMAA method with the Hungarian technique for ranking problems and finally developing alternate random weight generation algorithms.