LEE- Zemin Mekaniği ve Geoteknik Mühendisliği Lisansüstü Programı

Bu topluluk için Kalıcı Uri

http://hdl.handle.net/11527/19502

Gözat

Konu "civil engineering" ile LEE- Zemin Mekaniği ve Geoteknik Mühendisliği Lisansüstü Programı'a göz atma
  • Öge
    İstinat duvarlarına etkiyen dinamik toprak basınçlarına yerel zemin sınıfı ve spektral ivme katsayısının etkisi
    (İTÜ Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025) Kılıç, Perim ; İyisan, Recep ; 501211324 ; Zemin Mekaniği ve Geoteknik Mühendisliği
    Tarih boyunca meydana gelen yıkıcı depremler, yalnızca üstyapı sistemlerinde değil, altyapı sistemleri ve destek yapılarında da ciddi hasarlara ve yıkımlara neden olmuştur. Bu yapılardan biri olan istinat duvarları, eğimli arazilerde toprak kütlesinin hareketini engellemek, şev stabilitesini sağlamak ve yakındaki yapıların güvenliğini korumak amacıyla inşa edilen mühendislik yapılarıdır. Özellikle yol, köprü, bina gibi önemli yapıların güvenliğini sağlayan istinat duvarları bulundukları konum itibarıyla bu yapılarda oluşabilecek hasar boyutunu doğrudan etkileyebilmektedir. Deprem etkisi altındaki bölgelerde bu yapıların güvenliğinin sağlanması geoteknik mühendisliğinin önemli konularından biridir. Bu doğrultuda, deprem bölgelerinde yer alan istinat duvarlarının tasarımı yapılırken deprem yüklerinin doğru bir şekilde hesaplara dahil edilmesi gerekmektedir. Çalışma kapsamında öncelikle istinat duvarına etki eden dinamik toprak basınçlarının belirlenmesinde kullanılan Mononobe Okabe, Seed&Whitman yöntemi ile Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği 2018'de tanımlanan hususlar doğrultusunda dinamik toprak basınçları hesaplanarak çeşitli parametreler altında aralarındaki farklar grafikler yardımıyla incelenmiştir. Tez çalışmasının temel amacı, istinat duvarlarına etki eden dinamik toprak basınçlarına yerel zemin sınıflarının ve kısa periyot spektral ivme katsayısının etkisini incelemektir. İstinat duvarının dinamik tasarımı yapılırken yalnızca deprem yüklerinin değil, aynı zamanda zemin özelliklerinin etkisinin de detaylı bir şekilde incelenmesi gerekmektedir. TBDY-2018 sismik etkilerle birlikte yerel zemin sınıflarını dikkate aldığı için güncel mühendislik standartlarıyla uyumlu, daha kapsamlı ve gelişmiş bir metodolojiyi ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, TBDY-2018 kapsamında yer alan istinat duvarı tasarım hususları dikkate alınarak farklı yerel zemin sınıfları (ZB, ZC, ZD) ve spektral ivme katsayıları (Ss) altında, yayılı yük etkisindeki istinat duvarlarına etki eden toplam toprak basıncı (Pt) ve devirici momentler (Edev) hesaplanmıştır. Hesaplamalar farklı zemin özellikleri ve yükleme durumları için tekrarlanarak bu değişkenlerin toprak basınçları üzerindeki etkileri incelenmiştir. Farklı yükleme koşulları altında elde edilen tasarıma esas teşkil edecek statik ve dinamik toprak basınçlarından oluşan toplam aktif itki Pt ve devirici moment Edev değerlerini, geoteknik mühendislik uygulamalarında pratik amaçlar doğrultusunda seçilen değişkenlere bağlı olarak tahmin edebilmek amacıyla Regresyon analizi ile bağıntılar geliştirilmiştir. Elde edilen sonuçların, mühendislik uygulamalarında karşılaşılabilecek farklı zemin ve yükleme koşulları için güvenli, pratik ve hızlı çözümler geliştirilmesine katkı sağlanması amaçlanmaktadır.