FBE- Meteoroloji Mühendisliği Lisansüstü Programı
Bu topluluk için Kalıcı Uri
Gözat
Yazar "Batıbeniz, Fulden" ile FBE- Meteoroloji Mühendisliği Lisansüstü Programı'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeAssessing Added Value Of Wave Coupling For The Mediterranean Climate And Extremes In Regional Earth System Model Simulations(Institute of Science and Technology, 2020) Batıbeniz, Fulden ; Önol, Barış ; Meteoroloji Mühendisliği Anabilim DalıThe results of the thesis presents extensive information regarding the Mediterranean climate within the context of hydro-climate, local and remote precipitation moisture sources, climate extremes and importance of the air-sea interaction in such a unique region. Additionally, this study uses unprecedented and novel techniques to investigate the Mediterranean climate and its extremes, thereby is an introduction and/or reference for future studies.
-
ÖgeYüksek Çözünürlükteki Bölgesel İklim Modeli Simülasyonu İle Ekstrem İklim İndekslerinin Belirlenmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015-10-23) Batıbeniz, Fulden ; Önol, Barış ; 10044337 ; Meteoroloji Mühendisliği ; Meteorological Engineeringİklim değişiminin etkisi ile değişiklik gösteren ekstrem hava olaylarının analizi, tahmini ve değerlendirmesi hayati önem taşımaktadır. Dolayısı ile ekstremlerde meydana gelecek değişiklikliklerin modellenebilirliği, ekstrem iklim indekslerinin ve olası trendlerinin hesaplanması, gelecekte meydana gelecebilecek değişimlerin belirlenmesine katkı koyması bakımından analiz edilmelidir. Bu çalışmada bölgesel iklim modeli’nin (ICTP-RegCM3) günlük yağış ve sıcaklık çıktıları, deney alanı olarak seçilen Türkiye ve çevresi için (Önol B., 2010) ekstrem hava olaylarının belirlenmesi kapsamında iklim indeksleri kullanılarak değerlendirilmiştir. 1961-2008 yıllarını kapsayan yaklaşık yarım yüzyıllık dönem için koşturulan bu model NCEP/NCAR verileri ile zorlanmış olup çözünürlüğü 10km’dir. Ayrıca şiddetli yağışlar, sıcak hava dalgaları gibi çevreyi ve doğal sistemleri önemli ölçüde ilgilendiren ekstrem hava olaylarındaki değişimin araştırılması için seçilen indeksler hesaplanmıştır. Çalışmada daha önce sözü edilen model ile Türkiye’deki istasyonlara ait gözlemlerin, 1961-2008 dönemindeki günlük yağış, günlük maksimum ve minimum sıcaklık verileri için ekstrem iklim indeksleri ve olası trendleri hesaplanmıştır. Bu yolla model çıktılarının ekstrem hava olaylarını yakalamadaki becerisi değerlendirilecektir. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ve Dünya İklim Araştırmaları Programı (WCRP) tarafından kullanılan indekslerden yapılan seçimde kıstas, ekstremlerin insan hayatına ve doğal sistemlere olan etkisidir. Bu doğrultura sıcaklık indekslerinden, Aşırı Sıcak Günler (TX35), Yaz Günleri (SU), Sıcak Geceler (TN90p), Sıcak Günler (TX90p), Çok Sıcak Günler (TX99p), yağış indekslerinden ise, Islak Günler (RR1), Şiddetli Yağışlı Günler (R10mm), Aşırı Şiddetli Yağışlı Günler (R20mm), Çok Islak Günler (R95p), Ardarda Kurak Günler (CDD) seçilmiştir. Model çıktıları ile Türkiye üzerindeki 187 istasyona ait gözlemlerden hesaplanan indeksler, ekstremlerdeki frekans ve yoğunluk değişimini analiz edebilmek için yıllar bazında incelenmiştir. Yapılan diğer bir çalışma, istasyon noktaları ile modelde bu noktalara karşılık gelen grid kutularındaki ekstremlerin Q-Q grafiği analizidir. Bu analiz her istasyon için ayrı ayrı yapılmış, yağış için %95, maksimum ve minimum sıcaklık için %90 yüzdelik alanlardaki ekstremleri ifade etmektedir ve sonuçlar hem sıcaklıkta hem de yağışta oldukça tutarlıdır. Çalışmada tüm indekslerin zaman serileri incelenmiş ve korelasyonları hesaplanmıştır. Buna bağlı olarak, zaman serisi analiz sonuçları göstermektedir ki sıcaklığın son 10 yıldaki artan trendi model tarafından iyi bir şekilde yakalanmıştır ve model ile gözlemler birbiri ile uyumludur. Seçilen indekslerden hesaplanan uzun dönem ortalamaları, model sonuçlarının gözlemlerle hem yağışta hem de sıcaklıkta uyumlu olduğunu göstermektedir. Gözlem noktaları ile model grid noktalarının karşılaştırılması sonucunda, yağışın genel paterininin yakalandığı ancak özellikle Islak Günler İndeksinde (RR1) modelin pozitif taraflığı (50-150 gün) olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sıcaklıkta da Çok Sıcak Günler İndeksi (TX99p) dışında model ile gözlem sonuçları paraleldir. Dolayısı ile model tarafından üretilen tüm indeks değerleri makul bir aralıkta kalmaktadır ve bu durum model sonuçlarının gözlemlerle olan mekânsal uyumluluğunun kanıtıdır. İstasyon olmayan noktalardaki ekstremlerle ilgili daha detaylı bilgiye ulaşmak amacıyla tüm model alanı için iklim indeks analizleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar, daha önce yapılan noktasal karşılaştıma analizini destekler niteliktedir. Ekstrem indekslerdeki son dönem değişimleri araştırmak için 1991-2008 dönemi seçilmiş ve referans dönemi 1961-1990 alınarak anomaliler hesaplanmıştır. Bunun sonucunda, Türkiye’nin kuzeyinde, ıslak günlerde (RR1) 2-15 gün civarında azalmalar görülmüştür. Kuraklık İndeksi CDD indelendiğinde ise Türkiye’nin güney kesimlerinde artışlar olduğu görülmüştür. Benzer şekilde tüm sıcaklık indekslerinin 18 yıllık dönemde artış gösterdiği gözlenmiştir. Özellikle Yaz Günleri (SU), Sıcak Geceler (TN90p), Sıcak Günler (TX90p) ortalama 10-25 gün civarında artış göstermiştir. Buna bağlı olarak, ekstrem olayların son dönemdeki artışlarının insan kaynaklı küresel iklim değişikliğinin etkilerine paralel artış gösterdiği belirlenmiştir. Son dönemdeki değişim analizlerine ek olarak onyıllık zaman ölçeğinde, sıcaklıkta ve yağışta meydana gelen eğilimi belirlemek için trend analizi yapılmıştır. Trend analizi ile son dönem değişim analizleri arasında uyumlu sonuçlar görülmüştür. Buna bağlı olarak, sıcaklık indekslerinden TX90p, TN90p ve SU ile kuraklık indekslerinden CDD’de 2-10 günlere varan artış trendleri görülürken, yağış indekslerinden RR1’de 1-4 günlere varan azalma eğilimleri tespit edilmiştir. Buna bağlı olarak, sıcaklıklarda ve kuraklıktaki artış eğilimi ile yağışlardaki azalma eğilimlerini tespit edebilmesi bakımından modelin güvenilirliği kanıtlanmıştır. Bu çalışmada model sonuçlarının ekstrem hava olaylarını yakalamadaki becerisi ve uzun dönemdeki değişimleri belirmesi amacıyla analizler yapılmış ve bölgesel iklim modeli sonuçlarının özellikle sıcaklık ve kuraklık indekslerini belirlemede başarılı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.