FBE- Elektrik Mühendisliği Lisansüstü Programı - Doktora

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/26

Gözat

Yazar "Ay, Selim" ile FBE- Elektrik Mühendisliği Lisansüstü Programı - Doktora'a göz atma
  • Öge
    Elektrik Enerji Sistemlerindeki Dengesizliklerin Optimal İşletme Bakımından Etkinlikleri
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 1989) Ay, Selim ; Tarkan, Nesrin ; 14103 ; Elektrik Mühendisliği ; Electrical Engineering
     Günümüzde, elektrik enerjisinin ilk üretildiği yerden tüketiciye ulaştığı noktaya kadar her aşamada optimal tasarım ve işletmenin büyük önem taşıdığı artık bilinen bir gerçektir. Enerji sistemindeki güçlerin dağılımıyla yakından ilgili olan optimizasyon analizleri genellikle, her üç fazı aynı güçle yüklenen dengeli enerji sistemleri için yapılmaktadır. Enerji sisteminin fazlarının farklı güçlerle yüklenmesiyle ortaya çıkan dengesiz yüklenme koşullarında, sistemdeki güç dağılımı değişir. Bunun sonucu olarak, dengeli yüklenme koşulları için öngörülmüş optimizasyon analizleri de geçerliliğini kaybetmiş olur. Bu çalışmada ilk olarak, üretim, maliyet, kâr vb. genel işletme ve ekonomi kavramları ışığında elektrik enerji sistemlerinin birer işletme özelliği taşıdıkları gösterilmiştir. Bundan sonra enerji sistemlerinde maliyet ve optimizasyon uygulaması ile dengesizlikler ele alınmıştır. Enerji sistemlerinde geçici ve sürekli dengesizlikler görülmektedir; simetrik olmayan arızalar geçici dengesizliğe, yükün karakterinden ortaya çıkan dengesizlikler ise sürekli dengesizliğe örnek gösterilebilir. Burada, dengesiz yüklenme halinde, üç fazlı yükün gücünden ayrı olarak şebekeden çekilen ek gücün ifadesi verilmiştir. Bu ek gücün niteliği Fortescue`nin Simetrili Bileşenleri yardımıyla incelenmiş, bu ek güç dolayısıyla hat kayıplarındaki artış ortaya konulmuştur. Ayrıca enerji iletim sistemlerinin çeşitli besleme türleri için, toprak yolunda ortaya çıkan kayıplar hesap edilmiştir. Son olarak, dengesiz yüklenmenin optimal işletme üzerindeki etkinliğini sayısal değerlerle ortaya koymak amacıyla, birisi Türkiye'deki dengesiz yüklenen enerji sistemi olmak üzere, iki ayrı enerji sistemi üzerinde hesaplamalar yapılmıştır. Bulunan sonuçlardan, dengesiz yüklenmenin enerji sistemleri üzerinde ihmal edilemeyecek ek kayıplara yol açtığı ve bu kayıpların, sistemin optimal çalışmasını olumsuz yönde etkilediği, bir başka deyişle sistemi optimal çalışmadan uzaklaştırdığı gözlenmiştir.