Mimaride Sürdürülebilirlik Kapsamında Değişken Yapı Kabukları İçin Bir Tasarım Destek Sistemi

Abstract

Bu çalışmada, kullanıcıların farklı gereksinmelerine ve dış etmenlerin dinamik karakterine uyum sağlayabilen değişken yapı kabuklarına yönelik bir tasarım destek sistemi geliştirilmiştir. Yöntemin hedef kitlesini, yapı kabuğu tasarımını yapan mimar ve mühendisler oluşturmaktadır. Sürdürülebilir mimarlığın yapı kabuğu alanında uygulanma stratejilerinden biri olarak ele alınan değişkenlik üzerinde durulmuştur. Değişken yapı kabukları için kullanılabilecek tasarım destek sisteminin ilk adımını, uygulamalardaki farklı alanlara ait değişkenlik/ esneklik seçeneklerinin/ çözümlerinin ayrı birer tabloda listelenmesi ve puanlandırılması oluşturmaktadır. Öncelik gösteren fonksiyonlara/ amaçlara bağıl ağırlık değerlerinin atanması, yöntemin ikinci adımını oluşturmaktadır. Önceki adımlarda elde edilen verileri kullanarak sistemin toplam değerinin ortaya çıkarıldığı son aşamada tüm amaç/ fonksiyon puanları ve amaç/ fonksiyon ağırlıkları bir tabloda gösterilir. Her amaç/ fonksiyon değeri bu veriler kullanılarak elde edilir. Alt amaçlar/ fonksiyonlar ve toplam amaç/ fonksiyon değerlerindeki sapma, sistemlerdeki değişkenlik özelliklerinden dolayı ortaya çıkmaktadır. Değerler arasındaki fark, sistemin potansiyel değişkenliğinin amaçları/ fonksiyonları karşılama kapasitesini göstermektedir. Tasarımcı, önerilen yöntemi kullanarak, kendi tasarımını uygulanmış örneklerden elde edeceği bilgiler doğrultusunda yönlendirebilme olanağına sahiptir.

In this study, a design support tool for variable building skins which can be adapted to the dynamic character of external conditions and user requirements has been developed. The target users of this method are architects and engineers who design the building skin. The variability has been focused, which is considered as the strategy of the application of sustainable arhitecture on the building skin. The proposed design support tool for variable building skins consists of three phases: In the first phase, variable alternatives/ solutions for the objectives/ functions have to be listed and scored in separated tabels. In the second phase, every objective/ function has to be weighted and given relative weighting scores according to priority. In the last phase, the scores of the alternatives/ solutions for the objectives/ functions and the relative weighting scores of the objectives/ functions have been used to achieve the sub- and total values of the alternatives/ solutions according to the objectives/ functions. The difference of the sub- and total values of the objectives/ functions is occurred because of the variable properties of the systems. The amount of the value differences points out the capacity of the potential variability of the system for meeting the objectives/ functions. The designer has the possibility to direct his/ her design with the information which is obtained from the evaluation of the applied examples.