Büyükkılıçlı (silivri) Bentonitinin Döküm Ve Sondaj Sanayi Yönünden Özelliklerinin İncelenmesi

Abstract

Yüksek lisans tezi olarak yapılan bu çalışmada Büyükkılıçlı ve dolayında yüzeylenen, Çantaköy Formasyonu içerisinde gözlenen bentonit biriminin döküm ve sondaj alanında kullanıma uygunluğu araştırılmıştır. Bu çalışmaya göre inceleme alanı Oligomiyosen yaşlı çökellerden oluşmaktadır. Bu nedenle az engebeli bir morfolojiye sahiptir. Alttan üste doğru kil taşı, silttaşı, kum taşı, çakıltaşı ve ara seviyeler şeklinde volkanik birimler içeren Danişment Formasyonu ile bunun üzerine uyumsuz olarak gelen tüfit ve bentonit ara katkılı Çantaköy Formasyonu ve bu iki formasyonu açısal diskordans ile örten yer yer kil ara seviyeli, kum ve çakıllardan oluşan Ergene Formasyonu yüzeylenmektedir. Arazi çalışmaları sonucunda inceleme alanının 1/25000’lik jeoloji haritası ve bentonitin yoğun olarak gözlendiği Semizkum ve İstikamlar Mevkiinin 1/5000’lik jeoloji haritası hazırlanmıştır. İnceleme alanının içerisinde gözlenen bentonit biriminin döküm ve sondaj bentonitine uygunluğunun araştırılması için EK 4’de gözlenen 8 yarmadan numuneler alınmıştır. Bu numunelerin laboratuvarda mineralojik özelliklerini saptamak amacıyla X-ışınları ve Diferansiyal Termal Analizleri(DTA) yapılmış ve bu analizler sonucunda malzemelerin yoğun oranda montmorillonit kil minerali içerdiği saptanmıştır. Tüm yarmalardan alınan numuneler için yapılan kimyasal analizler de bu sonucu desteklemekte olup, bunlardan TS 5360’a en uygun olan numune seçilmiş ve diğer tüm fiziksel özellikler bu numune üzerinde araştırılmıştır. Numunenin döküm bentonitine uygunluğu yönünden fiziksel özelliklerinin araştırılmasında TS 5360’a göre şişme, nem miktarı, likit limit, sinterleşme, jelleşme katsayısı, kolloidal özellikler, gaz geçirgenliği tayinleri yapılmış ve mekanik özelliklerinin araştırılmasında ise yine aynı standarta uygun olarak kuru mukavemet ve yaş mukavemet değerleri belirlenmiştir. Numunenin sondaj bentonitine uygunluğunun fiziksel özellikler açısından araştırılmasında ise TS 977’ye ve API standartlarına göre rutubet, viskozite, filtrasyon(su kaybı) tayinleri yapılmış ve verimi(çamur yapma özelliği) araştırılmıştır.

In this graduate degree thesis the research is about the betonite deposit in the Büyükkılıçlı area at Çantaköy formation and the ability to use the betonite in foundry and drilling area . Belonging to this work the investigation area is composed by young settles. For this reason the morphology of the area is less rough. From the deep to the surface the Danişment formation is formed by claystone, siltstone, sandstone layers and on the top of this the çantaköy formation with its tuffite and betonite layers and on the surface the Ergene formation covering those two with angular discordandce with clay semi ranked sand and gravel. At the end of the area work the geological map at 1/25000 scale of the area is produced and also the jeological map of Semizkum and İstihkamlar area scaled at 1/5000 produced where the betonite is found much more than others. Inside the investigation area there are examples taken from 8 holes (EK 3) in order to examine the betonite for foundry and for drilling. In the laboratory the x ray tests and differential thermal analysis is done to the examples in order to understand its mineralogical specifications, at the end of those alaysis we see that the material is rich by montmorillonite clay minerals. Chemical analysis done to all examples from 8 holes are also shows same results. We choose the most convenient example to TS5360 and other research about physical charactheristics are done on this example. In order to find the conveniability of the example for foundry betonite we looked to physical specifications TS5360 by pH, swelling, fever lossing, humidity, liquit limit, jelleid multiplier, kolloidal specs, wet endurance, dry endurance and gas permeability. And in order to find conveniability of the example to drilling betonite, we looked to physical specifications TS 977 by humidity, viskocity, filtration and productivity.