İncesu-kara Mustafa Paşa Medresesi Restorasyon Projesi

Abstract

1670 yılında Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından Kayseri'nin İncesu ilçesinde yaptırılan külliyenin kapsamında kervansaray, çarşı,imaret,cami,medreseve hamam bulunmaktadır. İki büyük avlu çevresinde yerleşmiş olan külliyede karşılıklı dükkan dizilerinden oluşan arasta, iki avlu arasında bağlayıcı öge konumundadır. Tezin konusunu külliyenin medresesi için restorasyon projesi hazırlanması oluşturmaktadır.Yapının 1/50ölçekli hazırlanması ve hasar yapılmasıyla başlanmıştır. Vakfiyesiyle karşılaştırıldığında;yapının bir bölümünün yıkılmış olduğu anlaşılmıştır.Yıkılan bölümlerin yerlerinin belirlenmesi amacıyla iki açmada kazı yapılmış ancak olumlu sonuç alınamamıştır.Yapının, Aptullah Kuran tarafından 1968'de çekilen fotoğraflarına ve mevcut izlere dayanarak ve daha önce yapılmış medrese plan şemaları ile karşılaştırarak restitüsyon önerisi hazırlanmıştır. Yapının özgün işlevi bugün geçerliğini yitirmiş olduğundan; farklı bir işlevle değerlendirerek etkin bir koruma sağlanması yoluna gidilmiştir. Yeni işlev, yöre halkının ihtiyaçları ve sosyal yapısı dikkate alınarak belirlenmiştir.Restorasyon projesi işlevin, medresenin plan ve cephe özelliklerini bozmayacak şekilde yapıya uyarlanması gözetilerek hazırlanmıştır. Restorasyon projesi yapının mevcut durumu esas alınarak hazırlanmıştır.

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Complex at İncesu town of Kayseri is a menzil complex, which was a part of the communication and transport system of Ottoman Empire. The complex is one of the outstanding examples of 17th century Ottoman architecture. It is also important for it is a large complex which exhibits the characteristics of the local material and construction techniques.The complex was donated by Merzifonlu Kara Mustafa Paşa in 1670. The inscriptions give the primary information on the date and the history of the complex. The inscriptions on the portals of the mosque and the closed section of the kervansaray have the same text and state that the complex was built in 1670 (H 1081). Another inscription on the portal of the bath also bears the same date. Inscriptions on the courtyard portal of the mosque and on the west facade of the medrese declare that the complex had gone through a renovation in 1860 by Abdülmecit.The information on the more recent history of provided from the museum of Kayseri, General and Local Directorates of Vakıflar and through conversations with the elderly residents of İncesu.The complex consists a kervansaray, an arasta, an imaret (public kitchen), a mosque, a bath, sibyan mektebi (elementary school), and a medrese (school for higher education). It was established around two courtyards which are linked by the arasta. One of the courtyards belongs to the kervansaray that has porticoes on three sides and a closed part on the north side. The other courtyard, in which the mosque is located, is bordered by the rear wall of the arasta on the east and by the medrese and the sibyan mektebi on the west.The bath, following the tradition,was placed outside of the geometry of the courtyards.