Türkiye De İnşaat Ve Gayrimenkul Sektörünün Kredi Yeterlilik Düzeyi İçin Bir Değerlendirme Modeli

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’de inşaat ve gayrimenkul sektörünün kredi yeterlilik düzeyinin belirlenmesine yönelik bir değerlendirme modeli oluşturulmuştur. Avrupa Birliği’ne tam üyelik koşullarından biri olan Basel II kriterlerinin ülkemizde de yakın gelecekte uygulanmaya başlanacağı öngörülmekte olup, bu durum gelecek dönemde ülkemizde kredi derecelendirme uygulamalarının önemini arttıracaktır. Çalışma kapsamında oluşturulan modelde, dünyanın önde gelen üç adet kredi derecelendirme kuruluşunun, derecelendirme faaliyetlerini gerçekleştirirken göz önünde bulunduğu kriterler temel alınmıştır. Buna ek olarak, söz konusu kuruluşların kullandıkları notların göz önüne alınması ile bağımsız bir notlandırma skalası oluşturulmuştur. Bu doğrultuda, İMKB’de işlem gören beş adet Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı değerlendirilerek bu firmalar için bir kredi derecelendirme notu belirlenmiştir. Son olarak, belirlenen bu notlardan yola çıkılarak Türkiye’de inşaat ve gayrimenkul sektörü için bir kredi derecelendirme notu belirlenmiştir. Elde edilen kredi notunun Türkiye’nin kredi notundan daha yüksek olduğu, ancak bankalarda risk ağırlığının %50 olarak değerlendirilebilmesi için gerekli alt sınırdan daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Buna ek olarak kredi notundaki her birim yükselişin, risk primini düşürerek kredi maliyetini azaltacak olması da firmalar için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, değerlendirmede kredi notunu düşüren faktörler üzerinde durulmuş ve söz konusu faktörlerin düzeltilmesine yönelik öneriler yapılmıştır.

An evaluation model has been formed for determining the credit rating level of the construction and real estate market in Turkey. It is expected that the Basel II criteria, which is one of the requirements in acceptance for full membership to the European Union, will be used in our country in the near future. This will increase the importance of the use of the credit rating applications in our country. In the model that has been formed in this study, the criteria that is used by the three leading credit rating firms in the world has been considered. Furthermore by examining the ratings used by these firms, an independent rating scale has been formed. Within this context five real estate firms registered in the İstanbul Stock Exchange has been evaluated and a credit rating mark has been given to these firms. Next, by using the marks thus obtained, a credit rating mark has been determined for the construction and real estate market in Turkey. It has been found that this rating mark was higher than the credit rating mark of Turkey but was below the lower limit which the banks considered for 50% risk weighting. Furthermore the fact that a unit increase in the credit rating mark will lead to a reduction in the credit cost by decreasing the risk Premium, is very important for the firms. For this reason the factors that reduced the credit rating mark were examined and suggestions for improving these factors were made.