Enerji Etkin Akıllı Binalarda Performansa Dayalı İş Modeli

Abstract

Son yıllarda popülerlik kazanan akıllı bina kavramı genelde tümüyle otomasyon sistemine sahip olan binalar olarak tanımlanmaktadır. Aslında akıllı binaların temelde enerji etkin tasarım stratejileri benimsenerek gerekli ve yeterli otomasyon sistemleri ile entegre edilmiş olarak tasarlanmış olmaları gerekmektedir. Akıllı binalarda sadece yaşam dönemi maliyeti değil aynı zamanda tasarım ve yapım aşaması maliyetlerinin de düşürülmesi izlenmesi gereken yöntem olmalıdır. Eğer akıllı olarak nitelendirilmiş bir bina, daha önce aynı amaç ve şartlarda inşa edilmiş herhangi bir binadan daha fazla enerjiye gereksinim duyuyorsa bu binaya akıllı sıfatını vermek doğru bir tanımlama olmayacaktır. Buna ek olarak, akıllı bina sadece yapım aşamasında enerjiyi etkin kullanan ve teknolojik sistemlerle yapılmış olan bina değil, aynı zamanda binanın ilk tasarım aşamasından itibaren projedeki tüm paydaşların etkin olarak görevlendirilmesi, etkin kaynak kullanımı, disiplinler arası etkin koordinasyon gibi tüm parametreleri kontrol edilmiş binalardır diye tanımlayabiliriz. İşletme aşamasının başlaması ile de her sistemin beklenen performansı gösterebilmesi için kullanıcı eğitimine ihtiyaç vardır. Akıllı binanın akıllı olarak işletilebilmesi etkin bir kullanıcı-işletici ilişkisine bağlıdır. Tasarım aşamasından yaşam dönemi sonuna kadar her bir fazın yönetilmesi için bazı yöntemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu yöntemlerden biri de iş modeli yöntemidir. Henüz inşaat sektöründe çok fazla yaygın olmayan iş modeli yöntemi akıllı binalar için performansa dayalı olarak ayrıntılı bir şekilde binanın henüz tasarımı başlamadan hatta akıllı bina ihtiyacı doğması aşamasında yapılandırılırsa: tüm paydaşlar tek tek tanımlanır, etkin bir fizibilite çalışması yapılır, hedef tüketici belirlenerek istekleri binanın konsept tasarımında girdi oluşturur ve her aşamanın değer-kar kontrolü ile binada etkin bir yönetim mekanizması sağlanmış olur. Ayrıca, eğer bu iş modeli binanın ömrünü tamamlayacağı süreye kadar tüm aşamalarının tek tek paydaşlara fayda sağlayacak şekilde ve sürekli geri besleme mekanizması ile kontrol edilecek şekilde tasarlanır ise binanın değerini önemli bir şekilde arttıracaktır. Bu çalışmada örnek bir iş modeli konsepti geliştirilmiş ve örnek binanın analizleri bu sisteme göre yapılmıştır.

Every project start with an ides and then processes are achieved by a successful strategy that is considered comprehensively. This strategy should be managed efficiently and it shuld a control system as a feedback mechanism to view the situations, benefits, advantages or disadvantages in business sector. This is called as business model that helps to define In recent years, the term of intelligent building has become very popular, however it is known as a building that is equipped fully with automation systems. In reality, if a building is intented to be constructed as intelligent building, it should designed based on energy efficient design strategies in order to reduce energy consumption with also integrated by automation systems that are installed efficiently and sufficiently. It is important to reduce the energy consumption, not only during the life-cycle period of a building, but also during the design period, construction period should be taken into consideration. If a building requires more energy during all the periods (design, construction and life-cycle) than a simple building, how it can be an intelligent building. So, all the parameters should be taken into consideration when designing and constructing an intelligent building. In order to manage all the phases of a building, a business model is required. However there is not enough interest on business models in construction sector. In this study, a conceptual performance based business model is designed and this model intended to be a unique study that will be an example for future studies. The main idea that is implemented to emphasize is that, the term of energy efficient intelligent buildings will have more value if they have a performance based business from the beginning of the building requirement to the demolition of the building. Business model will draw a roadmap for intelligent building that is intended to be energy efficient in evergy stage of feasibility research, design period, construction period and operating period and the stakeholders will be able to control the model via the feedback mechanism. If an efficient performance based business model can be performed for an energy efficient intelligent building, then the building will have a unique value in the value network between the buildings that has been designed by the same concept decision.