Sivas Behram Paşa Hanı Retorasyon Projesi

Abstract

Bu çalışmada, Sivas ili merkez ilçesinde bulunan Behram Paşa Hanı’nın tarihi ve mimari özellikleri araştırılarak yapının rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri hazırlanmıştır. 16. yüzyılın ikinci yarısında Rum Eyaleti beylerbeyi Behram Paşa’nın vakfettiği yapı, kervan yolcularının konaklaması amacıyla yapılmış bir kent içi hanıdır. İki katlı ve avlulu olan yapının zemin katının aynı zamanda ticari amaçlı kullanıldığı da düşünülmektedir. 19. yüzyıl sonunda kışlaya dönüştürülen han, Cumhuriyet döneminde de Milli Savunma Bakanlığı tarafından 1976 yılına kadar kullanılmıştır. Bu tarihten sonra otopark, çay bahçesi ve depo gibi değişik şekillerde kullanılan yapı, 2007 yılında mermer atölyesi olarak kullanılmaya devam etmektedir. Günümüze ulaşan tarihi yapıların korunması ve uygun işlevle yeniden canlandırılması önemli bir konudur. Bu kapsamda öncelikle yapının tarihi ve mimari özelliklerinin belgelemesi yapılmış, ardından yazılı ve görsel belgeler ve yerinde yapılan incelemelere dayanılarak ilk yapım ve kışla dönemi restitüsyon önerileri hazırlanmıştır. Son olarak değişik şekillerde kullanılarak zarar gören tarihi yapının korunması için gereken müdahalelerin tespiti yapılmış ve tarihi ve mimari özelliklerine uygun olarak sosyal ve kültürel bir merkez olarak kullanımını öngören bir restorasyon önerisi hazırlanmıştır.

In this study, firstly historical and architectural characteristics of Behram Pasha Han were investigated, its survey was done, and restitution and restoration projects were prepared. The han was founded by Behram Pasha who was the governor of Rum region in the second term of 16th century. Two storeyed building is approximately square in plan and also has a courtyard. The han was constructed for caravans, and it is thought that the first floor of the building was also used for commercial activity. It converted into military barracks at the end of the 19th century and continued to be used by the Ministry of National Defense until 1976. After that the building was used as a car park, cafeteria (tea garden), storage building. In 2007, it is still used by a marble firm. For the purpose of conservation and rehabilitation of the building firstly, documentation of historical and architectural characteristics was done. Then restitution proposals for terms of first construction and military barracks were prepared according to written and visual documents and survey. Lastly, at the scope of the thesis study, essential and suitable conservation processes were determined and then usage of the han as a social and cultural center was stipulated as a restoration proposal.