Boru Hatları Ekonomisi Tarife Belirleme Kriterleri

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’nin mevcut jeopolitik konumu nedeni ile oluşan enerjinin Asya’dan Avrupa’ya iletilmesi konusunda yapılacak boru hattı çalışmaları için temel olacak yatırım maliyet modelleri, maliyetlerin bugünkü değerine indirgeme metodu ile geliştirilmiş ve geliştirilen modeller çerçevesinde boru hattının işletilmesinde oluşacak tarifenin belirlenmesini sağlamıştır. Çalışmada ayırca önerilen tarife modelleri için üç farklı boru hattı için hesaplamalar yapılmış ve karşılaştırmaları sunulmuştur. Örnekleme için otuz yılı aşkın süredir çalışan Irak Türkiye ham petrol boru hattı, henüz dört senedir işletmede olan Bakü Tiflis Ceyhan ham petrol boru hattı ve yakın zamanda yapılması planlanan NABUCCO doğal gaz hattı projeleri irdelenmiştir. Bu üç farklı proje ile bundan sonra oluşabilecek her türlü boru hattı yatırımları ve işletmeleri için tarifeler belirlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Ayrıca son bölümde boru hattı dizaynı sırasında göz önüne alınması gereken faktörler sıralanarak gelecekte yapılması planlanan projelere temel bilgiler hazırlanmıştır.

In this study, fundamental investment models for energy pipelines through Asia to Europe has been discussed with the net present value concept. In the financial models different conditions of the pipeline has been used to indentify tariffs for operation conditions. Those different models applied to three different pipeline projects to calculate tariffs and tariffs have been compared to each other. For the study, Iraq Turkey crude oil pipeline which is working over 30 years, recently started to operate Baku Tblisi Ceyhan crude pipeline, and planned NABUCCO natural gas pipeline, have been choosen. For each projects, different tariffs have been created and compared for present values. Also on the last section, reference to the future project plans are identified as to be fundamental tool to be used.