Sosyal Ağ Verisi Kullanılarak Mobil Telefonlar İçin Öneri Altyapısı Tasarlanması

Abstract

Mobil ortam ağları artan veri aktarım hızı ile birlikte haber, reklam, eğitim, alışveriş gibi birçok hizmetin ucuz ve kolay sunulabildiği bir ortam halini almıştır. Hizmet sunmanın kolaylaştığı bu ortamda artan küresel rekabet mobil servis operatörlerinin, bireylere ya da gruplara özel olarak farklılaşan, etkili çözümler üretmesini gerektirmiştir. Tez çalışmasında, öncelikle mobil servis operatörleri için öneri sistemi altyapısı geliştirilmiştir. Geliştirilen altyapı mobil telefon kullanıcılarına istekleri doğrultusunda mekan önerileri üretmek üzere sınanmıştır. Bu altyapı dört aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada kullanıcı mobil telefon arayüzü ile öneri isteğinde bulunmakta, ikinci aşamada kullanıcının konumu Küresel Yer Belirleme Sistemi (GPS) ile belirlenmekte, üçüncü aşamada içerik filtreleme, işbirlikçi filtreleme ve sosyal ağ analizi yöntemleri kullanılarak mekan önerileri üretilmekte, son aşamada ise kullanıcılara önerilen mekanlar çeşitli interaktif kanallar kullanılarak sunulmaktadır. Geliştirilen altyapı mimarisinin kullanımını modellemek için mobil telefon simülatörü tasarlanmış ve kullanıcılara mobil telefon arayüzü aracılığı ile mekan önerileri sunulmuştur. Öneri sisteminin kullandığı sosyal ağ verisi ülkemizde hizmet veren bir Mobil Servis Operatöründen elde edilmiş kişilerin gerçek konuşma verisinden oluşan veri kümesidir. Önerdiğimiz yöntemin doğruluğu Kesinlik, Anma, F-Ölçütü gibi metriklerle ortaya konmuştur. Sonuçlara baktığımızda; sosyal ağ verisi kullanan öneri sistemi, kullanıcılara sunduğu mekan önerilerinde doğru sonuçlar üretmektedir. Elde edilen sonuç, birbirleriyle sık konuşan insanların benzer mekanlara gitme eğilimi gösterdiğini ve sık konuştuğu insanların gittiği mekanlarla ilgili önerileri alma eğiliminde olduğunu göstermektedir.

With increasing data transfer rates of mobile media network, services such as news, advertising, education, shopping has become very cheap and easy to provide. Due to the increasing global competition caused by easy serving utilities of mobile media network, a distinctive, effective solutions for individuals and groups have to be produced. In thesis, firstly a mobile recommendation system framework is developed for mobile service operators. This framework is tested to recommend places for mobile telephone users according to their preferences. This framework consists of four stages. In the first stage, the user requests for recommendation using mobile phone interface. Then at the second step, the user s location is determined by GPS. Using content and collaborative filtering with social network analysis methods, place recommendations are produced in the third stage. In last step, the recommended places are returned using various mobile interactive channels. To model this recommendation framework architecture, a mobile phone simulator is designed and generated place recommendations are presented through a mobile phone interface. The social network data, which consists of real call data of users, are obtained from a mobile service operator in our country. The validity of the proposed method is measured in various metrics such as Precision, Recall and F-Measure. The results show that, the proposed system using social network data provides accurate results in place recommendations. The obtained results showed that people talking with each other tend to go similar places often and also tend to get information about the places where their friends visit.