Yerebatan Sarnıcı'nın Taşıyıcı Elemanlarının Analizi

Abstract

Bu çalışmada, Yerebatan Sarnıcı’nın taşıyıcı elemanları olan sütun başlıkları, sütun gövdeleri ve sütun kaidelerinin tipolojisi oluşturularak analizleri yapılmış; buna bağlı olarak da Yerebatan Sarnıcı’nın yapı yapım süreciyle ilgili bilgiler araştırılmıştır. Yerebatan Sarnıcı’ndaki tüm taşıyıcı elemanların, sütun başlıkları, gövdeleri ve kaideleri olmak üzere tek tek nitelikleri ve üretim aşamaları incelemiştir. Sarnıçta sütun başlıkları olarak Korint düzeninde, Korint düzeninde yarı-işlenmiş ve işlenmemiş; sütun kaideleri olarak Attika stilinde, pedestal, silmeli mermer blok parçaları, Medusa (Gorgon) başları, çeşitli ebatlarda mermer bloklar; sütun gövdeleri olarak monolit, iki parçalı sütun gövdeleri, çeşitli ebatlarda mimari parçalar ve süslemeli saçaklık parçalarının bulunduğu anlaşılmıştır. Yerebatan Sarnıcı’nın taşıyıcı elemanlarının şematik bir plan üzerinde dağılımları incelenerek analiz için temel oluşturulmuştur. Bu analizler ışığında sarnıcın yapım sürecindeki değişiklikler ve yapı malzemesinin kullanımı değerlendirilmiştir.

In this study, by creating typologies for capitals, column-shafts and column-bases as structural elements of Basilica Cistern were analyzed; depending on these analysis, informations on the construction process of Basilica Cistern were researched. Singular characteristics and production stages of all supporting elements, capitals, column-shafts and column-bases of Basilica Cistern were examined. It was identified that, in Basilica Cistern there are finished and half-finished capitals in Corinthian order and unfinished capitals, Attica-style column-bases, pedestals, moulding marble blocks, Medusa Heads, marble blocks of various sizes; monolith and two-piece column-shafts, architectural elements of various sizes and decorated frieze parts. The analysis of structural elements of Basilica Cistern were made by observing the distribution of them in a schematic plan. In the light of this analysis, changes in the construction process and use of building materials were evaluated.