Kentsel Planlama Süreçlerinde Katılımcı Yaklaşımlar; Kepez - Santral Mahalleleri Yeniden Yerleşim Projesi Örneği

Abstract

“Katılım” kavramı her konuyla bağlantısı kolayca kurulabilen ve temelinde demokrasi beklentisi olan bir kavramdır. Bu çalışmada “katılım” kavramı “kentsel planlama süreçlerinden etkilenen aktörlerin bu süreçlere etkin olarak dâhil olmaları” anlamında kullanılmıştır. İlk olarak “kentsel katılım” kavramı demokratikleşme bağlamında ortaya koyulmuş, ortaya çıkış süreci ilk örneklerine değinilerek aktarılmıştır. Ardından katılımcı uygulamaların değişkenleri ve yöntemlerine değinilmiştir. Çalışmada çeşitli ülkelerde farklı ölçeklerde ki katılım uygulamalarına değinilmiş, olumlu ve olumsuz örnekler eleştirel olarak ortaya koyulmuştur. Bu uygulama örnekleri ışığında ve literatür araştırmaları doğrultusunda etkin katılımcı bir sürecin nasıl tasarlanması gerektiği ve bu süreçlerde karşılaşılabilecek sorunlara değinilmiştir. Bu kapsamda “Kepez ve Santral Mahalleleri Yeniden Yerleşim Projesi” hazırlık sürecinde uygulanan katılım modeli; mahalle sakinleriyle, belediye çalışanlarıyla ve Şehir Plancıları Odası Antalya Şubesi ile gerçekleştirilen çeşitli mülakatlar, proje alanında edinilen kişisel deneyim ve gözlemler, proje raporunda yer alan bilgiler ışığında detaylı olarak aktarılmıştır. Proje süresince gerçekleştirilen katılımcı faaliyetler ve bu faaliyetlerin sonucu ortaya çıkan nihai ürün irdelenmiş ve önceki bölümde aktarılan diğer uygulama örnekleriyle karşılaştırılmıştır. Yeniden yerleşim projesinin katılımcı modeli olumsuz ve olumlu yönleriyle ortaya koyulmuştur. Tüm bu örnekler ve literatür incelemeleri ışığında bir katılım modeli önerilmiştir.

“Participation” is a concept which can be easily related to every subject and is basically democracy expectancy. Concept of “Participation” within this study bears the meaning of “those actors who are affected by urban planning processes are actively participating in these processes”. In this study “urban participation” concept was introduced first time in the context of democratization, the process of emergence was transferred by referring to the first samples. Then variables and procedures of participation applications were touched on. . This study touched on cases of participation in different countries of different scales, positive and negative samples were introduces by critical judgments. In the light of these applied samples and in line of search of literature in this field mention was made to possible problems that might be faced in planning of an active participation process. Within this scope the application of participation model employed during preparation of “Kepez ve Santral Districts Resettlement Project”; various interviews conducted with residents of the districts, municipality employees and Antalya Branch of City Planners Association, personal observations and experience gained in the field of project, was reflected to the project report in detail in view of the above. During the project process realised participation activities and the outcomes of such activities were examined and compared with past samples of applications. The negative and positive aspects of participation model of reasentamiento project were presented. A participation model is recommended in the light of studies conducted of these samples and literature.