Türk Elektronik Sektörünün, Dış Ticaretinin Ve Teknolojik Yapısının Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Türk üretim sektörünün, örnek bir sektör bazında dış ticaretini ve teknolojik yapısını incelemek, teknolojiye yapılan yatırımların Türk dış ticaretini ne yönde etkilediğini belirlemek ve bu sayede dış ticaret, teknoloji ilişkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Dünya imalat sanayinde önemli bir yeri bulunan elektronik sektörü, başta Uzak Doğu ülkeleri olmak üzere yeni gelişmiş ülkelerde lokomotif sektör olmuştur. Dolayısıyla bu çalışmada elektronik sektörünü incelemek, hem büyük uluslararası pazarlara sahip olmasıyla dış ticarete açıklığı, hem de hergün değişen teknolojisiyle, AR-GE yatırımlarına uygunluğu bakımından doğru olacaktır. Tezin ilk aşamasında dünyada ve Türkiye’de elektronik sektörü ele alınmıştır. Fazla sayıda alt sektör ve geniş bir ürün yelpazesine sahip olan elektronik sektörünün iki alt sektörü detaylı incelenmiştir: Türkiye’nin en ileri seviyede oldugu tüketici elektroniği ve teknolojik olarak halen gelişmekte olan bilgisayar alt sektörü. Tezin odağı durumunda olan televizyon ve bilgisayar ürünleri ile ilgili üretim, tüketim, ihracat ve ithalat rakamları bu bölümde bulunabilir. Elektronik sektöründe söz sahibi olmuş gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki çalışmalara da değinilmiştir. Türkiye’nin televizyon ve bilgisayar üretiminde söz sahibi iki önemli kuruluşu Beko Elektronik A.Ş. ve Vestel Elektronik örnek firmalar olarak ele alınmıştır. Firmaların üretim, ihracat ve AR-GE harcamaları değerlendirilmiştir. Dış ticaret – teknoloji yatırımları ilişkisi bu firmalardan elde ettiğimiz çıktılarla test edilmiştir. Bu ilişkiyi kurmak için korelasyon denklemleri kurulmuş ve bu denklemlerin güvenilirliği ölçülmüştür. Bu amaçla t-dağılımı tablosu kullanılmıştır. Televizyon ve bilgisayar sektörlerinde Türkiye, dünyada bu sektörlerde söz sahibi olmuş ülkelerle karşılaştırılmıştır. Televizyon ve bilgisayarın ürün dönemleri çıkarılarak hangi ürüne yatırım yapmanın daha rasyonel olacağı tespit edilmeye çalışılmıştır. Ürün dönemleri teorisinin anlatımını Bölüm 1’de bulabilirsiniz. Sonuç bölümünde, elde edilen bulgular şu şekilde değerlendirilmiştir: Türkiye’nin dış ticaretini artırması için teknolojiye yatırım yapması gerekir. Bu yatırım belli sektör veya ürünlere odaklandırılmalıdır. Bunun için en uygun olan sektör bilgisayar sektörüdür. Türkiye’nin Avrupa’da lideri olduğu televizyon sanayinde yerini koruması için ise dünyadaki yeniliklere ayak uydurmalı ve teknolojiye gerekli yatırımı yapmalıdır. Özel sektör bu yatırımlara teşvik edilmelidir. Bu konuda devletin üzerine düşen görevler vardır. Özel teşebbüslere mali ve ticari kolaylıklar sağlanmalıdır. Devlet, üniversite, özel teşebbüs üçgeni verimli bir şekilde çalıştırılmalıdır.

The aim of this study is to observe Turkish manufacturing industry with its foreign trade and technological formation, to find out how the investments made on technology are affecting Turkish foreign trade, and to clarify the relation between foreign trade and technology. In this respect, Turkish Electronics Industry is chosen. Electronics industry, which is one of the main sectors of world manufacturing industry, has been the dominating sector for the new developed countries, especially Far East countries. Therefore, examining electronics industry in this study will be correct as it is open to foreign trade with its large international markets and it is suitable for R&D investments with its ongoing developing technology. Firstly the electronics industry in the world and in Turkey is handled. Because of the fact that it has many sub-sectors and owns large numbers of products, two sub-sectors of electronics industry are chosen: Consumer electronics which is the main stream of Turkish Electronics Industry and computer electronics which is still in development technologically. The production, consumption, export and import statistics of television and computer, which are the focus of this study, can also be found in this chapter. The strategies made in developed and newly developed countries in electronics industry are also mentioned. Beko Eletronik A.S. and Vestel Elektronik, which are two important firms producing television and computer in Turkey, are chosen as examples. The production, export and R&D investments of these firms are observed. The relation between foreign trade and investments in technology is tested with the outputs of Beko and Vestel. The relation is evaluated with correlation equations and significance of these equations is calculated. The t-distribution table is used in this respect. Turkey is compared with countries which are the leaders in television and computer production. The product cycles of television and computer are evaluated. The important point is to define the correct product, on which the investment should be made. This definition is made by means of product cycles. The brief description of Product Cycle Theory can be found at Chapter-1. The results are analyzed in Conclusion. In order to increase its exports, Turkey must invest on technology. This investment must be focused on some selected sectors or products. The most suitable sector is the computer electronics. Likewise, to save the first place in television production ranking in Europe, Turkey must trace the new technology of the world and make the necessary investments on technology. The private sector should be encouraged to make R&D investments. In this respect, government has some duties. There should be financial developments made by government to help the investments made. The efficiency of the triangle, government-university-firms, is important at this point.