Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi Koleksiyonu'nda Yer Alan Altın Ve Gümüş Madalyalar

Abstract

Bu çalışmamda ki amacım, Yapı Kredi Vedat Nedim Tor Müzesi Koleksiyonu'nda yer alan 18. ve 19. yüzyıllara ait altın ve gümüş madalyaların şimdiye değin yapılmamış gerçek anlamda toplu katalogunu hazırlamak ve Osmanlı Devleti 'nin batılılaşma döneminde yaşanmış olan siyasal, sosyo-ekonomik ve askeri gelişmeleriyle ilişkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda hazırladığım "Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi Koleksiyonu'ndaki altın ve gümüş madalyalar" konulu tezim yedi bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde; tezin amacı, kapsamı ve çalışma yöntemi anlatılmıştır. İkinci bölümde; tezin konusu olan madalyanın tanımı yapılmış, hangi amaçlarla verildiğine, madalyanın biçim özelliklerine ve bazı kaynaklarda birbirine karıştırılan nişan ile aralarındaki farklılıklara değinilmiştir. Üçüncü bölümde; "Ödüllendirme Kültürü" başlığı altında madalyanın, Osmanlı Devleti'nde taşıdığı ödüllendirme yani taltif amacının, tarihte hangi dönemlerde başladığı, günümüzde anladığımız anlamdaki madalyaya gelene kadar antik çağdan günümüze hangi aşamalardan geçtiği çeşitli örneklerle açıklanmıştır. Dördüncü bölümde; "Osmanlı Devleti'nde Ödüllendirme" başlığı altında Osmanlı Devleti'nde, 18. ve 19. yüzyıllara rastlayan batılılaşma hareketleriyle kullanılmaya başlanan madalyadan önce, ödüllendirme ve özendirme aracı olarak ne gibi ödüllerin kullanıldığına değinilmiştir. Ayrıca Osmanlı Devleti'nde batılılaşma döneminde verilmeye başlanılan madalyaların, ilk başlarda sadece bir merakla başladığı ancak sonradan yaşanılan sosyal, ekonomik ve siyasi sıkıntılar sonucunda gerçek anlamlarım buldukları ve yapılan reformlarla gerek sayıca gerekse çeşit olarak giderek arttığına değinilmiştir. Beşinci bölümde ise, "Osmanlı Devleti'nde Darphane" başlığı altında darphanenin gelişimi, nerelerde hangi darphanelerin kurulduğu ve darphanede kullanılan darp tekniklerinde hangi dönemlerde ne gibi gelişmeler olduğu anlatılmıştır. Bu gelişmeleri basılan madalyalar üzerindeki gerek konularda gerekse sayı olarak artışta görmek mümkündür. Altıncı bölüm; Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Müzesi'nin koleksiyonunda yer alan altın ve gümüş madalyalardan oluşan katalog bölümüdür. Bu bölümde, tarihsel sıralama içersinde, hangi padişah döneminde hangi madalyaların bastırılmış olduğu, bu madalyaların içerikleri ve ön ve arka yüzlerindeki betimlemeleri ele alınmıştır. Son bölümde, tezde yer alan bütün açıklamalara dayanarak bir değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirme yapılırken madalyalar, padişahlar sırasına göre tarihsel gelişim içinde ele alınmıştır. Hangi padişah döneminde batıyla ilişkilerin nasıl olduğu ve dönemlerinde yaşanan siyasi, sosyal, askeri ve ekonomik olayların madalyaların konularını oluşturduğu irdelenmiş ve tüm yapılan çalışmalar sonucunda varılan sonuçlar ortaya konmuştur.

The purpose of the study is to prepare a thorough collective catalogue of the unstudied 18- 19th century gold and silver medals of the Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Museum in connection with the political, socio-economic and military progresses of the Ottoman Occidental Era. Within this subject matter the thesis called "Collection of the gold and silver medals of the Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Museum" is comprised of seven parts. In the first part the aim, context and the method of study are given. The second part includes a detailed definition of medals, their forms and characteristics, explains for what purposes they were given and mentions their differences from those of medals since they were misused one another in some places. In the third part, "Rewarding Culture", medals are illustrated in terms of how they had gotten their proper senses as being gratifying objects throughout time. Fourth part, "Gratifying in the Ottoman Empire", explains the rewarding instruments Ottomans used until the occurrence of medals in the 18- 19th century. In addition to explain how medal got their true meaning in time, thus used for gratifying not for keeping up the fashion and how types and quantities of medal increased in number together with the reforms occurring in the Ottoman Occidental Era. In the fifth part, the mint was researched under the name of The Ottoman State Mint about their evolution, building places, their use of technique in a chronological order. This evolution of Ottoman medals can be seen on the subjects and also in the increasing number of production. The sixth part displays the collection of gold and silver medal of the Yapı Kredi Vedat Nedim Tör Museum in chronological order of the Ottoman sultans and describes the figures and drawings there on. Final part reveals a brief evaluation of the thesis under the light of the explanations given. In the evaluation process medals are regarded as to their chronological orders, the meanings they carried throughout the history as well as the political, social, military and economic environment in which they were created and the outcomes of the study within the frame of all the work carried out