Bina üretiminde optimum değer elde etmeye yönelik bir model

Abstract

Günümüzün ekonomik koşullarında kaynaklann akılcı kullanılması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, özellikle girişimci/mal sahibi/kullanıcı istek ve gereksinmeleri, yapının özellikleri ve yüklenicinin hedeflerini göz önüne alarak; üretim sürecinde yer alan kişi ve grupların bina üretiminden optimum değer elde edebilmesine yönelik bir model önerilmiştir. Bu amaca ulaşabilmek için, değer kavramına ilişkin geniş bir araştırma yapılarak, özellikle Değer Yönetimi ve aslında birbirine çok benzeyen Kalite Fonksiyon Dağılımı, Müşteri Yönelimli Ürün Tekniği ve Fonksiyon Yol Haritaları üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bu metodolojiler, inşaat sektörü için yeni yaklaşımlar olarak kabul edilebileceğinden, öncelikle teorik olarak aynntılı bir şekilde inceleme gereği duyulmuştur. Bu tez, altı bölümden oluşmaktadır: Birinci bölüm, çalışmanın amaçlarının ve metodunun açıklandığı giriş bölümüdür. Çalışmanın ikinci bölümünde, Değer Yönetimi (DY) süreci aynntılı olarak açıklanmıştır. Bu kapsamda, öncelikle DY'nin tanımı yapılarak tarihsel gelişimi üzerinde durulmuştur. Ne tür projelerin DY'den en fazla faydayı sağlayacağı, DY'nin inşaat sektöründe nasıl ve ne zaman uygulanması gerektiği açıklanmıştır. Daha sonra, DY uygulamasının başarılı olması için gereken şartlar, DY'nin faydaları ve uygulamada karşılaşılan problemler ile değer yönticisinin nitelikleri, görevleri ve sorumluluklarından bahsedilmiştir. Bu bölümde ele alınan diğer bir konu da DY iş planıdır. Bu iş planının tüm evrelerinde sorulan sorular ve kullanılan teknikler sıralanarak tartışılmıştır. DY usulleri ve çalışmaya katılan gruplar arasındaki ilişkilere de bu bölümde değinilmiştir. Değer Yönetimi; müşterinin istek ve gereksinmelerinden, estetik, güvenilirlik ve performanstan ödün vermeksizin, en düşük yaşam dönemi maliyetinde en iyi değere ulaşmak amacıyla projenin fonksiyonlarını analiz etmeye yönelik, belirli bir iş planını izleyen ve disiplinlerarası bir ekip tarafından yürütülen bir değer optimizasyonu sürecidir. Üçüncü bölümde, değer arttırmaya yönelik metodolojilerden Kalite Fonksiyon Dağılımı (KFD) aynntılı olarak tanıtılmıştır. Bu bölümde, KFD'nin tarihsel gelişiminden bahsedildikten sonra, matrisleri oluşturmak için gerekli araçlar incelenmiştir. Daha sonra, KFD sürecinde oluşturulması gereken ilk matrisin, yani kalite evinin oluşturulmasında izlenen adımlar, örnek verilerek anlatılmıştır. Diğer IX matrislerin de birbirleriyle ilişkili olarak nasıl düzenlenmesi gerektiği ayrıca açıklanmıştır. KFD'nin inşaat sektöründe uygulanmasına ilişkin araştırmalar ve bir uygulama örneği de bu bölümde yer almaktadır. KFD, "doğru ürün"ü geliştirmenizi, DY ise bu ürünü en iyi yolla geliştirmenizi sağlamaktadır. KFD de DY gibi disiplinler arası bir ekiple yürütülür. KFD, müşteri gereksinmelerine yoğunlaşır; tasanm hedeflerinin önceliğini rekabetçi bir çevrede belirleyerek, müşteri gereksinmelerini ölçülebilir hedeflere dönüştürür. Bunu yapabilmek için, çoklu matris oluşturulur. Birbirini izleyen bir dizi matris, müşteri gereksinmelerini tasanm gereksinmelerine, tasarım gereksinmelerini ürün karakteristiklerine ve ürün karakteristiklerini yapım işlemlerine dönüştürmektedir. Çalışmanın dördüncü bölümünde, fonksiyon yol haritası olarak nitelenebilecek iki teknikten bahsedilmiştir. Bunlar, Teknoloji Yol Haritası ve Müşteri Yönelimli Ürün Teknikleridir. Her iki teknik de KFD ile büyük benzerlikler göstermektedir. Bunlara ilişkin matrislerin kurulması ve kullanılmasında izlenen süreçler bu bölümde yer almaktadır. Aynca, matrislerin avantajlan tartışılmıştır. Beşinci bölümde bina üretiminden elde edilen değerin arttırılmasına yönelik bir model önerilmektedir. Modelde daha önceki bölümlerde anlatılan metodolojiler bina üretimi yönetim süreciyle bütünleştirilmiştir. Modelin bina üretimi sürecinin bütün evrelerinde rol alanlar tarafından verilmekte olan bütün kararlan kapsaması gerektiği düşünülmüştür. Bu karara uygun olarak model, girişim aşamasından kullanıma kadar olan bütün üretim sürecini birbirini izleyen sekiz akış diyagramında ifade etmektedir. Modelin en üst düzeyi, bina yapımı sürecini bir bütün olarak gösteren tek bir kutu içermektedir. Dört kutunun yer aldığı ikinci diyagram, yapım sürecinin evrelerini göstermektedir. Diğer diyagramlar ise ikinci diyagramdaki evreleri detaylı olarak açıklamaktadırlar. Bir yapım projesinde katılımcıların optimum değer elde edebilmeleri için önerilen işlemler bu diyagramlarda açıkça izlenebilmektedir. Bu modelde, Değer Yönetimi ve Quality Function Deployment teknikleri proje yönetimi sürecine entegre edilmiştir. Altıncı bölüm ise, modelden elde edilecek faydalar yanında uygulanma potansiyelinin de tartışıldığı sonuç bölümüdür. Modelden beklenen faydalar şöyle sıralanabilir Sistematik bir karar verme tekniği kullanıldığından, tasarım ve yapım tekrarlan minimuma indirilmiş olur. Dolayısıyla, iytiyaç duyulmayan ya da talep edilmemiş hiç bir şey tasarlanmamış olur. Sürecin akışında bütün proje ekipleri sık sık bir araya geldiğinden mükemmel bir iletişim ve enformasyon akışı sağlanır. Uygulama kolaylığı sağlayacak malzemeler ve detaylar seçilerek, beklenen performans düşük maliyette elde edilebilir. Sonuç olarak, hem zaman hem de diğer kaynakların akılcı kullanılmasıyla maliyet düşürülebilir. Aynca, iskan sonrası ortaya çıkabilecek problemlerin ortadan kalkacağı varsayılmaktadır.

Rationalist using of resources is considerably important because of currently economic conditions. For that reason, considering of developer/owner/user's wants and requirements, characteristics of buildings and targets of contructors; a model directed towards to obtain an optimum value for various actors in building process is purposed. To reach this purpose, especially Value Management, Quality Function Deployment, Technology Road Map and Customer Oriented Production Concept were studied for a comprehensive research oriented to value concept. These methodologies are firstly explained theoretically because they might be considered as new approaches for the construction sector. This thesis comprises six chapters: Chapter 1 is an introduction chapter that describes objectives and the method of the study. In Chapter 2, Value Management process is explained as a broad overview. In this scope, firstly VM is defined and then the history of VM is mentioned. Then, It is explained that "what kind of projects that benefit most from VM" and "how and when to use VM should be used in construction projects". The following headings are; what is necessary for VM to successful; the benefits of using VM; some of the most frequent barriers to VM. In this chapter, the other subjects are VM process (value study job plan) and procedures of VM. VM may be defined as; a value optimization process that follows a definite job plan, applicable in every stage of building process; a multi-disciplinary effort directed towards analyzing the functions of the projects for the purpose of achieving the best value at the lowest overall life cycle project cost without making concessions from performance, safety, appearance and customer needs and wants. In Chapter 3 the Quality Function Deployment (QFD) process is described in detail. This chapter contains that a history of QFD; preparation to QFD; QFD process (building the House of Quality and other matrixes) and use of QFD in construction sector. QFD assures you are developing the "right product" and VA assures you are developing it in the best way. QFD is also an interdiscipline team process as VM. It focuses on clients requirements, uses a competitive environment and marketing potential to prioritize design goals and translates soft customer requirements in to XI measurable goals. So, QFD methodology consist of a multiple matrix-driven process. This set of matrix translates customer requirements into design requirements; design requirements into product characteristics; product characteristics into construction operations. In Chapter 4, two approaches which may be defined as a function road map are discussed. These are The Technology Road Map and Customer-Oriented Product Concepting. Each one alikes to QFD from many points of view. This chapter contains the construction and use of the technology road map and customer oriented product matrixes. In addition, the advantages of matrixes are discussed one by one. In Chapter 5, a function based model directed towards to obtain an optimum value from building construction is purposed on the basis of value management and quality function deployment process. It is supposed that the model must comprise all decisions made by all participants in building construction process. Therefore, production process from briefing to use and maintenance stage is explained on eight flow diagrams following each other. The top level of the model consists of one single box which illustrates the whole building construction process. The second diagram which has four boxes shows the stages (briefing, design, construction and operation-maintenance) of the construction process. The following diagrams explain these stages in detail. The purposed operations to obtain optimum value for the participants in a construction project are seen in these diagrams. In this model, Value Management and Quality Function Deployment techniques are integrated with project management process. Chapter 6 discuss potential use of this model and the benefits which may be obtained using the model. Here are the expected benefits of the model: Design and construction repetitions can be reduced to minimum because of the uses of a systematic decision making approach. So, what the owner and users wants are designed, something that is not needed or necessary is not designed. An excellent coordination and information flow may be provided, because all participants meet frequently in process. Selecting materials and details which can be constructed simply, more quality can be provide at low cost. Consequently, cost can be reduced with rationalist use of both time and resources. In addition, it is assumed that post-occupation problems may be revealed.