Etkileşimli Teknolojilere Sınır Kavramı Üzerinden Bir Bakış

Abstract

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin yaşadığı dönüşüm dijital teknolojilerin kullanım alanlarını genişletmiştir. Endüstri Devrimi ile başlayan ve küreselleşme ile birlikte teknolojik gelişmeleri tetikleyen süreçler, toplumsal ve kültürel pratikleri farklılaştırmıştır. Bilgi ve bilgisayar teknolojileri aklın, enformasyonun ve bilincin dönüşümünü sağlayarak her türden etkileşimi arttırmış, yaratıcılığın gelişmesini sağlamıştır. Bilgi teknolojilerinin hayatın birçok alanında uygulanabilir olması etkileşimi ve etkileşimin tüm alanlarda yaygın olarak kullanılmasını zorunlu kılmıştır. İletişim ve teknoloji alanında yaşanan dönüşümler ve yaratılan çoklu-ortamlar etkileşimli teknolojilerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Yaşanan bu dönüşüm ekonomik, kültürel boyutta tüketim-kültürü, kitle-kültürü, kültür-endüstrisi gibi farklı kavramlarla açıklanmaya çalışılmıştır. İletişim teknolojileri, küresel ölçekte bilgiye ulaşma şeklimizi ve hızımızı değiştirmiş bunun sonucunda da coğrafi anlamda mesafeler aşılmış, sınırlar önemini yitirmiştir. Antik dönemlerden itibaren teorik olarak ele alınan zaman-mekan kavramının yaşadığı dönüşüm süreçleri, bilgisayar teknolojilerinin gelişmesiyle birlikte pratikte de ele alınmaya başlanmıştır. Bilgisayar teknolojilerinin disiplinlerarası ve çok boyutlu olarak kullanımında canlı unsurlar ve elektronik ortamlar, cihazlar arasında oluşturulan ortak dil önemli bir yer tutmaktadır. Kullanıcısı ile aynı dili konuşabilen, tepki verebilen ve çevresel etmenlere karşı duyarlılık kazanan dijital teknolojilerle birlikte yeni kullanımlar, yeni kullanıcı profilleri ve yeni mekansal tanımlamalar gündeme gelmiştir. Fiziksel olarak inşa edilen mekan tanımlamalarından farklı, sanal ortamda gerçekleşen mekansal deneyimler siber-mekan kavramını var etmiştir. Mekanın bilginin akışına göre şekillendiği sanal-mekan, bilişsel bir mekan tanımlamasıdır. Sanallık kavramı tanımını bile gerçek olandan alan ve gerçek olanı kavramaya yardımcı bir kavramdır. Sanal olan şey, fiziksel olanın var olma durumunu tetikleyen bir gerçeklik durumudur. Sanal mimarlık ve mekan çalışmaları, ele alındığı ilk dönemlerde fiziksel mekanda tamamen soyutlanan ve fiziksel mekanın yerini alacağı düşünülen bir kavram iken çalışmalar sanal ve fiziksel mekanın etkileşimi ve biraradalığı üzerine kaymıştır. Sanal ve fiziksel mekanın yakınlaşması, hatta üst üste çakışması mekanın deneyimini zenginleştiren, fiziksel sınırları belirsizleştiren, birden fazla duyuyu harekete geçiren melez-mekanlar ve melez-durumları var etmiştir. Teknolojiyle birlikte değişen zaman-mekan-yer algısı bedeni ve deneyimi farklılaştırmıştır. Dijital teknolojiler, mekanı, mekanı deneyimleyen bedeni, mekansal deneyimi dönüştürmektedir. Mekanın dijital teknolojilerle, onlara hizmet eden araçlarla, kullanıcısıyla, çevresiyle etkileşimi çalışmanın odaklarını oluşturmaktadır. Etkileşim alanları, her türlü karşılaşmaların olduğu, biraradalık prensibine dayalı çoklu ortamlardır. Etkileşim durumunda sınırlar farklı ortamlar arasında arayüz işlevi görmektedir. Arayüzler, kullanıcının mekanla ve etkileşimli-teknolojilerle olan ilişkisinde belirleyici geçiş alanlarıdır. Etkileşimli-teknolojiler bilgisayar ve insan arasındaki her türden iletişimin ve ortamın tariflenmesini sağlayamaktadır. Etkileşim artık çok yönlü olarak farklı boyutlarıyla tasarlanan bir kavramdır. Etkileşimin mekansal olarak tanımlanmasında çeşitli arayüzler, fiziksel ve sanal durumlardan bahsedilmektedir. Fiziksel arayüzler, dijital arayüzler ve günümüzde her iki durumu da barındıran melez arayüzler mekanın deneyimlenmesinde, mekansal sınırları tarif etmede önemli rol oynamaktadır.

Transformations in information and communication technologies has expanded the applications of digital technologies. Processes that started with Industial Revolution, triggered the technological developments with globalizations and also changed social and cultural practics. Information and computer technologies has enhance all ways of interaction by enabling the transformation in mind, information and conscious. Information technologies has put interaction and using interactive technologies mandatory. Transformations in communication and technology and emergent multimedia revealed intearactive technologies. Notions like consumer culture, mass culture and industry of culture has been studied in order to explain these popped up transformations. Informations techonologies changed the ways and speed of reaching the information. So the physical and geographic distances faded out and borders lost their impressions. The deformation processes of space-time notion which has been studied in theorerical manners, is being worked on in practical ways thanks to developments in computer science. Both cabled and wireless internet technologies take part in all the interactive systems. In our days, all interactive technologies are embedded object which take part in physical and public spaces. Computer technologies are used as a tool in interdisciplinary and multi-dimensioned studies by different specialists. Electronic media and tools are important elements for using these technologies. It can be said that new user profiles and new spatial collations came up thanks to digital technologies that has a common language with user, has ability to react and has sensitivity to surroundings. Spatial experiences that gained in a virtual environment bring up the notion cyber-space. Architecture as a practice of interaction and interactive technologies redefine itself by all durations and notions that materialized in global scale. With the impact of cartesian thought system, physical space perception evolve into hybrid spatial conditions. Body and experience under the thumb of interactive technologies and user experience is more efficient on space. The boundaries of physical spaces become distinct with interactive technologies. The boundaries have become more ambiguously with the effect of digital interactions. Looking from architectural perspective, time and space perceptions are the most affected cases by the technology. More than one interactive technologies have been have been exist in the physical and public spaces at the same time. Between the nonhomogenous environment under the effect of interactive technologies include both physical and virtual interfaces. Interaction and all kind of relations are devisable and dynamic phenomenon in this day and time. Virtual-space that took shape according to flow of the information of place, is an identification of the cognitive place. As a notion that gains its definiton from reality, virtulality is helpful to understand what real is. The virtual thing is a reality circumstance that triggers the physical thing to exist. At its initial times, virtual architecture and space studies is thougt to be an substitute of physical place. But later studies evolved to thought of conjuction and interaction of physical place and virual space. Conjuction and evenmore overlapping of virtual space and physical place revealed hybrid-situations and hybrid-spaces that enrich experience of space and dim physical boundaries. Space and time perception that changes unders the influence of technology differantiate body and experience. Body become a phenomenon that exist in physical place and serve to behaviour, perception and situations as a cognition. Production and specification of space and identification of boundaries depends on technological processes around that time. Spatial experience takes its shape with the aim of interaction of body and space. Digital techonologies shift the space, the body that experiencing the space and spatial experience. This study focus on the interaction of space with digital technologies, tools of these techonologies, users of space, and its own enviroment. Interaction zones are multi-media platforms that based on conjuction principle where all matching cases may happen. Boundaries acts like a interface between different enviroments during interaction. Interfaces are transition states that is determiner of relation between user and space and also interaciton technologies. Interactive techonologies provide identification of enviroment and all types of communication between human and computer. Interaction is a notion that is designed with its different formats according to all-purpose. various interfaces, digital interfaces, physical and virtual situation are mentioned during identification of spatial interaction. Physical interfaces, digital interfaces and hybrid interfaces plays a major role in definition of spatial boundaries and gaining experience of space. Digital interfaces are effected by all the spatial experiences. User experiences in physical and virtual spaces transform the borders and boundaries. The boundaries of spaces have become changing transiently. In this study, interaction as a dynamic phenomenon have been examined as the most important notion. The triggered notions of interactive technologies are reviewed with the influences on each other. Industrial Revolution, globalization processes, internet of things, ubiquitous computing, new media and other creative and productive fields like maker culture and maker movement are basic concepts of the research.