FBE- Endüstri Ürünleri Tasarımı Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Gözat
Başlık ile FBE- Endüstri Ürünleri Tasarımı Lisansüstü Programı - Yüksek Lisans'a göz atma
Sayfa başına sonuç
Sıralama Seçenekleri
-
ÖgeAmbalaj Tasarımında Kullanıcı Deneyimi: Bir Zeytinyağı Ambalajı Üzerinden Değerlendirme(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013-01-06) Yenilmez, Filiz ; Er, Alpay ; 434812 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsDeğişen tüketici ihtiyaçları, teknolojik ve sosyoekonomik gelişmeler, ambalajların rekabet edebilmek için kullanıcıya yeni kullanım önerileriyle farklı deneyimler sunmak zorunda oldukları bir ortam yaratmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışma kullanıcı deneyimi kavramının ambalaj tasarımındaki yerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışma, literatür çalışması ve araştırma üzerine kurulmuştur. Kullanıcı deneyimine ilişkin görüşler ve teoriler ile ambalaj tasarımının genel özellikleri incelenerek ambalaj tasarımında kullanıcı deneyimine ait kuramsal bir çerçeve oluşturulmuştur. Bu kuramsal çerçeveye dayanarak, bir zeytinyağı ambalajı üzerinden yürütülen araştırmada hem kullanıcı hem de tasarımcı görüşlerine yer verilmiştir. Zeytinyağı ambalajı kullanıcılarından 10 katılımcıyla gözleme dayalı yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır. Bununla birlikte, ambalajın tasarımcısıyla da yarı yapılandırılmış görüşme yapılarak katılımcılardan ve tasarımcıdan gelen veriler arasında ilişki kurulmaya çalışılmıştır. Ayrıca katılımcıların demografik özelliklerini belirleyebilmek ve görüşme sonuçlarını bu özelliklere göre değerlendirebilmek amacıyla tüm katılımcılara görüşme öncesinde kısa bir anket uygulanmıştır. Araştırma bulguları, ambalaj tasarımında kullanıcı deneyimi modelinin bileşenleri göz önünde bulundurularak değerlendirilmiştir. Çalışmada, ilerideki çalışmalara yön verebilecek sonuçlara ulaşılmıştır.
-
ÖgeAntik Şehirlerin Sergilenmesinde Kullanılan Görsel Tasarım Uygulamalarının İncelenmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010-06-25) Kardağlı, Ufuk ; Bayazıt, Nigan ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsTürkiye’nin önemli kültürel ve tarihsel zenginliklerinden olan antik şehirlerin, turist sayısı ve turizm gelirleri içindeki yeri maalesef çok gerilerdedir. Ziyaretçi sayısının az olmasına neden olan birçok faktör sayılabilir. En önemlilerinden biri de antik şehirlerle ilgili görsel tasarım öğelerinin etkin olarak kullanılmayışıdır. Antik şehirlerdeki yönlendirme levhalarından, bilgilendirme panolarına, web sayfalarından, el broşürlerine kadar olan tüm öğeler tez kapsamında incelenerek eksiklikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Sözkonusu görsel tasarım öğelerinin etkin bir şekilde kullanılması, ziyaretçi sayısında ve turizm gelirlerinde önemli artışlara neden olabilecektir. Ayrıca toplumumuz için bir tarih ve kültür bilincinin oluşturulmasında, dünya kültür mirası olarak nitelendirilebilecek bu yerlerin sunulmasında ve dünyadaki Türkiye algısının olumlu yönde değişmesinde katkısı olacaktır. Antik şehirlerin sergilenmesinde kullanılan görsel tasarım uygulamaları hakkında literatür araştırması yapılmış ve seçilen üç antik şehirdeki uygulamalar incelenerek yurt içi ve yurt dışındaki örneklerle karşılaştırılmıştır. Sonrasında da bir anket çalışması ile ziyaretçilerin görüşleri saptanmıştır.
-
ÖgeAynı Ürün İki Farklı Disiplin: Endüstri Ürünleri Tasarımcıları Ve Moda Tasarımcılarının Ayakkabı Tasarımına Yaklaşımlarının İncelenmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Bici, Esra ; Er, Alpay ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışmada aynı ürün üzerine tasarımlar yapan ve iki ayrı disiplinden olan endüstri ürünleri tasarımcıları ve moda tasarımcılarının ayakkabı tasarımına yaklaşımları incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında literatür araştırması yapılmıştır. Ayakkabı nesnesi, ayakkabı tasarımı incelendikten sonra endüstri ürünleri tasarımı ve moda tasarımı ile ilgili, tanım, tarihsel süreç, günümüzdeki durumları ile ilgili bilgiler edinilmiştir. Ayakkabının işlevleri, ayakkabının çok boyutlu bir işlev yapısı olduğundan ve her iki disiplin açısından daha kolay incelenmesi açısından kullanıma dair işlevler, biçimsel estetik işlevler ve sembolik işlevler olarak ayrı ayrı tanımlanmıştır. Daha sonra bu iki disiplinin arasındaki ilişki, yakınlığı ve uzaklığı literatüre göre ele alınmıştır. Günümüzdeki endüstri ürünleri tasarımının kapsamının eskiye göre çok daha geniş olduğu, artık işlev kavramının sadece kullanıma dair işlevleri kapsamadığı bilgilerine ulaşılmıştır. Modanın tasarımın da kapsamının kıyafetten öte olduğu, moda akımlarının pek çok ürünü de etkisi altına aldığı konusunda bilgi sahibi olunmuştur. Moda alanında çalışmakta olan pek çok endüstri ürünleri tasarımcısının olduğu bulunmuştur. Çağdaş moda akımları sonucu modada da konvansiyonel moda kalıplarının dışına çıkılmaya başlandığı görülmüştür. En sık rastlanan bulgu da günümüzde tasarımın disiplinlerinin arasındaki sınırların kalkması ve bu durumun endüstri ürünleri tasarımı ve moda tasarımı için de geçerli olmasıdır. Ardından her iki disiplinden de olan tasarımcıların ayakkabı örneklerine, bu örnekler üzerinden ayakkabı tasarım yaklaşımlarına yer verilmiştir. Gerek endüstri ürünleri tasarımcılarının gerek moda tasarımcılarının ayakkabı tasarım örnekleri, tasarımcıların yaklaşımlarıyla birlikte incelenmiştir. Böylelikle literatür çalışması kısmı tamamlanmıştır. Bu bölümden sonra alan çalışmasına geçilmiştir. Ayakkabı tasarımı yapmış ve/veya yapmakta olan endüstri ürünleri tasarımcıları ve moda tasarımcılarıyla görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler ana hatlarıyla bulgular bölümünde verilmiştir. Sonuç bölümündeyse, önce literatüre, sonra alan çalışmasına göre endüstri ürünleri tasarımcıları ve moda tasarımcılarının ayakkabı tasarımına yaklaşımları incelenmiştir. Endüstri ürünleri tasarımcıları ve moda tasarımcılarının ayakkabı tasarımları arasındaki farklar dünya genelindeki ünlü tasarımcılar ele alındığında daha belirgin olarak ortaya çıkmıştır. Ülkemizde firma bünyelerinde çalışan endüstri ürünleri tasarımcılarının ayakkabı tasarımları çalıştıkları firmanın vizyonu, amaçları, müşteri kitlesine bağlı olarak moda tasarımcılarının ayakkabı tasarımıyla belli noktalarda benzerlik göstermiştir. Sonuç olarak, literatür taraması ve alan çalışmasından elde edilen verilere göre ortak bir değerlendirme yapılmıştır. Öncelikle, endüstri ürünleri tasarımcılarının son 20 yıldır, moda tasarımcıları yüzyıllardır ayakkabı tasarımıyla ilgilendiği ve var olan ayakkabı tasarımının moda tasarımıyla ilgili kavram ve terimlerle tanımlandığı ve nitelendirildiği görülmüştür. Endüstri ürünleri tasarımcılarının ayakkabı tasarımına yaklaşımlarında estetik, ergonomi, kullanım gibi parametrelerin optimize edilmesi kaygısı varken, moda tasarımcıları için estetik kaygılar, diğer özelliklerden daha öncelikli gelmektedir. Ayakkabının ergonomi ve kullanım işlevine dair özellikleri de endüstri ürünleri tasarımcıları için moda tasarımcılarından daha öncelikli olmuştur. Endüstri ürünleri tasarımcılarının, ayakkabının kullanım işlevini tasarım kapsamlarına almaları, ayakkabı tasarımına kavramsal yaklaşmaları, problem çözmeye dayalı bir yaklaşım geliştirmeleri sonucu, temel kullanım işlevini verimli bir şekilde gerçekleştiren, hatta temel kullanım işlevinin ötesinde ihtiyaçlara karşılık veren ayakkabılar tasarlama ve yeni üretim yöntemleri geliştirme olanakları olmuştur. Buna karşın moda tasarımcıları, ayakkabıyla ilgili daha çok stilistik tasarım çalışmaları yapmış, belli bir üretim yöntemini temel alarak pek çok stil geliştirmiştir. Moda tasarımcılarının tasarladığı ayakkabılar, endüstri ürünleri tasarımcılarının tasarladığı ayakkabılardan daha gösterişli, süslemeli ve dekoratif özellikli olmuştur. Yeni bir ayakkabı tasarımına başlarken, endüstri ürünleri tasarımcıları, genelde araştırmalar sonucu elde ettikleri verileri temel alırken, moda tasarımcılarının genelde sanattan, mimariden, doğadan, kısacası dış dünyadan esinlenerek, bir sanatçı gibi bu etkileri ayakkabı tasarımına dönüştürmeye yatkın oldukları görülmüştür. Moda tasarımcılarının ayakkabı tasarımına yaklaşımında, ayakkabıyı bir cinsellik sembolü olarak ele almaları durumuna, endüstri ürünleri tasarımcılarına göre çok daha sıklıkla rastlanmıştır.
-
ÖgeBanyo Ekipmanları Sektöründe Perakende Deneyimi: Vitra Mağazalarında Müşteri Deneyimi Üzerine Bir Araştırma Ve Hizmet Tasarımı Perspektifinden Girdi Önerisi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013-01-07) Sayar, Deniz ; Er, Alpay ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsDünya ekonomisinde hizmet sektörünün öneminin ve hakimiyetinin giderek artması firma-müşteri ilişkilerinde ve firmaların sunduğu değer önermelerinde büyük değişikliklere sebep olmuştur. Günümüzde firmalar yoğun rekabetin yaşandığı bir iş ortamında farklılık yaratabilmek için müşterilerinin deneyimlerine ve müşterileri ile kurdukları etkileşimlere odaklanmaya başlamışlardır. Bu değişimlerin sonucunda, tasarımın etkinlik alanı da maddesel ürünlerden sistemlere yönelmektedir. Yaşanan müşteri deneyimlerinin ortaya çıkarılması ve incelenmesini sağlayan zengin metodolojik temeli ve organizasyonlar ile müşterilerin birlikte değer yaratması esasına dayanan bakış açısı ile Hizmet Tasarımı, tasarımın bu yeni etkinlik alanında en çok öne çıkan tasarım disiplini olmuştur. Ayrıca, Hizmet Tasarımı perspektifi, sunulan hizmetlerin verimliliğinin arttırılmasında ve müşterilerin zamanla değişkenlik gösteren gereksinimlerine adapte olabilecek kişiye özel çözümler yaratılmasında en önemli destekleyici unsurdur. Perakende satış noktaları, Hizmet Tasarımı anlayışı ve Hizmet Tasarımı metodları için gelecek vaat eden uygulama alanlarından biridir. Hizmet Tasarımı, diğer tasarım disiplinleri ile karşılaştırıldığında daha fazla müşteri odaklıdır ve bu da bütünsel bir müşteri deneyimi yaratacak çerçeveyi daha etkili biçimde kurgulamasını sağlamaktadır. Hizmet Tasarımı, firmaların perakende satış noktalarının tüm mekansal özelliklerini sistemsel bir bütün olarak değerlendirerek bunları müşteri bağlılığı yaratacak deneyimler doğrultusunda entegre etmektedir. Sonuç olarak, bu çalışmanın temel amacı deneyime dayalı bir ekonomide perakende sektörü bağlamında tasarımın rolünü anlamak ve Hizmet Tasarımı metodlarının bu alanda uygulanmasına yönelik örnekler sunmaktır.
-
ÖgeBilgisayar çalışma ortamlarında çocukların bilgisayar kullanımının değerlendirilmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Yalçın, F. Pınar ; Bayazıt, Nigan ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışmada iletişim teknolojisi,bilgisayarın eğitimdeki rolü, çocukların algısal ve fiziksel gelişimleri, iş istasyonu kavramı bir bütün olarak incelemiş.Çocuk,iş istasyonu,ergonomi kavramları üzerinde özellikle durulmuştur. Ayrıca, Şişli Terakki Lisesinde 12 yaş çocukları üzerinde gözlemler yapılmış ve de bu gözlemler Ve çocukların bilgisayar çalışma istasyonları hakkındaki görüşleri de da göz önüne alınarak çalışma ortamı ile ilgili değerlendirmeler yapılmıştır. Çocukların karşılaştıkları fiziksel ve duruşsal problemler ortaya konmuş ve durumu iyileştirmek için çözüm önerileri sunulmuştur. Ayrıca,mevcut iki çalışma ortamı birbirleriyle karşılaştırılmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir.
-
ÖgeBodrum Yat İmalat Endüstrisinde Tasarım Yönetimi Pratiklerinin Analizi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2017-01-19) Ekinci Birol, Duygu ; Er, Özlem ; 10135344 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu araştırma Bodrum'da yer alan yat imalat sektörü ve tasarım arasındaki ilişkileri ve eksiklikleri, tasarım yönetimi açısından araştırmayı hedeflemektedir. Bodrum yat endüstrisi içerisinde belirlenen firmaların tasarım kabiliyetleri, planlama süreçleri, kaynakları, tasarımın kültür ile olan ilişkisi Design Atlas temel alınarak analiz edilmiştir. Bu araştırma dahilinde firmaların örgütsel kabiliyetleri ve bu kabiliyetlerin tasarım faaliyetlerine ne ölçüde ve nasıl yönlendirildiği de sorgulanmıştır. Araştırma sonucunda tasarım yönetimi uygulamalarının güncel durumlarıyla ilişkili olarak çeşitli konularda bulgular elde edilmiştir. Bu bulgular da yine Design Atlas'ın beş ana konusu dahilinde çözümlenmiştir: Tasarım için Planlama: Tasarımın firmaların kurumsal planları dahilinde üstlendiği roller araştırılmıştır. Firma planlamasının tasarım faaliyetleri ile olan paralellikleri incelenmiştir. Firmaların marka değerlerini yükseltmek ve rekabet üstünlüğü sağlamak adına tasarım ile ilişkili faaliyetleri ve tasarımın firmanın planlamalarına hangi seviyelerde dahil edildiği çözümlenmiştir. Tasarım için Süreçler: Firmanın süreçleri dahilinde tasarım süreçlerinin konumlanması analiz edilmiştir. Firmaların, tasarım süreçlerini tanımlamalarından, tasarım faaliyetlerinin diğer disiplinler ile kordinasyonununa kadar geniş bir kapsamda sorgulanmıştır. Tasarım için Kaynaklar: Firmaların tasarım faaliyetleri için ayırdıkları maddi kaynaklar incelenmiştir. Tasarım için İnsan Kaynakları: Firma bünyesinde hizmet veren tasarım departmanının becerileri ve firmanın bu becerileri geliştirme çabası sorgulanmıştır. Tasarım için Kültür: Firmaların içinde tasarım faaliyetlerine yönelik kültürel yaklaşımları incelenmiştir. Bu uygulamaları ortaya çıkaran bağlam ve neden-sonuç ilişkilerinin de detaylı olarak araştırılması sonucunda, ortaya çıkan çözümlemeler ve Bodrum'daki yat imalat endüstrisinin yönetim ve tasarım kültürü göz önüne alınarak, kümelenmenin nasıl gelişebileceği, diğer kümelenmeler ve farklı ülkelerdeki yat imalatçılarının karşısında kalıcı ve sürdürülebilir rekabet avantajının nasıl sağlanabileceğine dair önerilerde bulunulmuştur.
-
ÖgeCep Telefonu Tasarımına Etki Eden Pazarlama Faktörleri(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Dönmez, Mehmet ; Şatır, Seçil ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsYapılan literatür taramasında cep telefonu üretimi ve satışı yapan işletmeler için, kullanıcılar ve tüketiciler tarafından algılanan firma imajı ve marka imajının tasarımı etkileyen pazarlama faktörleri olduğu görülmüştür. Bu nedenle firma ve marka imajının oluşturulmasında büyük etkileri olan pazarlama karmasının ürün, fiyat ve tutundurma (promosyon) bileşenleri incelenmiştir. İnsan faktörünün önemine ve kullanabilirlik kavramının ürün başarısına ve kurumsal kimlik oluşturmadaki etkisine vurgu yapılmıştır. Cep telefonu tasarımına pazarlama faktörlerinin etkisinin incelenmesi ile ürün tasarımlarının pazar ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde nasıl şekillendirildiği incelenmeye çalışılmıştır. Kullanıcıları tatmin etmeye ve pazarın gereklerini analiz etmeye yönelik çalışmalar yürütmenin tasarım ve pazarlama işlevlerinin beraber ilgilenmesi gereken bir konu olduğu ve bu iki işlev arasındaki etkileşimi gerektirdiği açıklanmıştır. Literatürde pazarlama ve tasarım arakesitini inceleyen çalışmaların görüşlerine yer verilerek konuyla ilgili var olan bilgiler eleştirilmiş, kullanıcıların cep telefonları ile ilgili ihtiyaçları, istekleri ve kullanımları, kullanıcı isteklerine uygun tasarımların cep telefonu sektöründe pazarlama ve tasarımın etkileşimiyle nasıl oluşturabileceğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaca hizmet etmesi için seçilen üniversite öğrencisi gençlik örneklemi üzerinde uygulanan anket çalışması ile cep telefonu kullanım eylemleri ve tercihleri belirlenmeye çalışılmıştır. Elde edilen bulgular literatürle karşılaştırılmış ve erişilen sonuçlar neticesinde cep telefonu tasarımına etki eden pazarlama faktörleriyle ilgili kriterler tartışılmıştır.
-
ÖgeÇağdaş Ürün Tasarımında Zanaat: Türkiye Bağlamında Bir Çalışma(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009-08-28) Kocabağ, Güneş ; Timur Öğüt, Şebnem ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışmada çağdaş ürün tasarımı içerisinde zanaat kavramının konumu üzerine bir araştırma yapılmıştır. Çalışma zanaatın sanat, endüstri, teknoloji ve tasarımla ilişkileri ve Türkiye’de zanaat ve ürün tasarımının gelişimleri üzerine bir kaynak taramasını temel almış; bu temeli Türkiye’de ürün tasarımı alanında çalışan veya bu alanda akademik olarak yetkin kişilerle yapılan röportajlarla desteklemiştir. Yapılan bu nitel araştırma sonucunda, katılımcıların vurguladıkları konular temel alınarak, zanaatın kavramının tasarım içerisindeki açılımları belirli kavramsal kategoriler altında, bir kavramsal harita şeklimde görselleştirilmiştir. Elde edilen bu tablo daha sonra önceki kaynak taraması bölümünden elde edilen sonuçlar da göz önünde bulundurularak tartışılmıştır. Bu çalışmada zanaat kavramı el üretimini temel alan bir tanımla sınırlandırılmamış, farklı devirlerin farklı koşullarına uyum sağlayan değişken bir kavram olarak ele alınmıştır.
-
ÖgeÇekyatın Öyküsü: Türkiye De Toplumsal Değişime Tanıklık Eden Bir Mobilya(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2011-02-24) Çelikoğlu, Özge ; Er, Alpay ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışmada Türkiye genelinde oldukça yaygın bir şekilde kullanılan çekyat, işlevsel, sosyo-ekonomik ve sosyo-kültürel açılardan ele alınmıştır. Araştırma, çekyatın Türk kullanıcılar tarafından nasıl algılandığını, evlerde nasıl kullanıldığını ve bu konudaki olumlu ve olumsuz deneyimlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Türk kültüründe oturma, yatma, depolama eşyalarının oluşumu ve tarihsel gelişimi ile ilgili olduğu kadar Türkiye nin ekonomik ve sosyo-kültürel tarihinde de önemli yer tutmuş bu eşyanın bir gösterge olarak da incelenmesi hedeflenmiştir. Bu bakımdan çekyatı oluşturan nedenler bütününün irdelenmesi, bir anlamda Türkiye nin belli bir dönemi kapsayan tarihinin de irdelenmesini gerektirmiştir. Çekyatın varlık sebeplerinin ortaya koyulması, kullanıcı ihtiyaçlarının bir iç mekan mobilyası için hangi yönlerde geliştiğine dair önemli bir veri olmaktadır. Diğer yandan bir endüstriyel ürünün, sosyal ve sembolik anlamda kullanıcının gözünde nasıl bir yere sahip olduğunu anlamanın tasarım aşaması için bir girdi olabileceği öngörülmüştür. Çalışmada çekyat, temel olarak işlevleri, Türkiye mobilya endüstrisinin gelişimindeki yeri ve önemi, Türkiye de hızlı kentleşmenin iç mekanda doğurduğu yer sıkıntısına bir çözüm yaratması ve Türk insanının geçmişten gelen oturma, yatma ve depolama alışkanlıklarına uygunluğu açılarından derinlemesine irdelenmiştir.
-
ÖgeÇoklu ürün ekosistemlerinde kullanıcı deneyimi: Akıllı banyo baskülleri üzerinden bir inceleme(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020-05-04) Baş, Ceyda ; Alppay, Ekrem Cem ; 502161903 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsYakın geçmişte, dijital ürünler sadece bilgisayar ya da telefon üzerinden kullanılmakta iken artık birden farklı sistemler dahilinde kullanılmak üzere tasarlanmaya başladı – tablet, bilgisayar, akıllı telefon ve televizyon gibi. Günümüzde akıllı teknolojiler ile birlikte bu sistemler daha da genişleyerek gündelik hayatta kullanılan ürünlerin da dahil olduğu bir ekosistem haline geldi. Bu ekosistem dahilindeki ürünlerin etkileşimi ile kullanıcı deneyimi bambaşka bir boyuta taşınmakta iken ürün ve etkileşimin artması kullanıcının hayatını daha karmaşık hale getirebiliyor. Artık evlerde kullanılan birçok fiziksel ürün mobil aplikasyonları ile kullanıcılara daha fazla işlev sunabilmektedir. Bu fonksiyonlar ürüne ve ürünün bağlantı seviyesine göre değişebilir. Dijital ürün (mobil aplikasyon) ve fiziksel ürün (arayüzü) arasında veri ve fonksiyonların dağılımı üç Şekilde farklılaşmaktadır. Aynı bilgi ve fonksiyonlar sistemdeki tüm cihazlarda bulunabilir (redundant), sistemdeki farklı her bir cihaz kullanıcıya farklı işlev sunabilir (exclusive), ve sistemdeki cihazlara veri ve fonksiyonları paylaşımlı olarak sunabilir (complementary). Nesnelerin interneti ile fiziksel ve dijital ürünlerin bir arada oluşturduğu ekosistem dahilinde, daha çok ürünlerin birbirlerini tamamlayarak kullanıcı faydasını artırdığı örnekler görülmektedir. Bunun yansıra akıllı ürünler dijital aplikasyonları ile fiziksel ürünleri kişiselleştirme, yönlendirme/bilgi ve otomasyon/uzaktan kontrol ile besler. Ürünler bağlantılı teknolojiler sayesinde çoklu ürün ekosistemleri haline dönürken kullanıcı – ürün ekosistemi etkileşiminin yapısı da değişir ve kullanıcı deneyimini bu çoklu- kompleks yapı altında yeniden değerlendirmek gerekir. Çoklu ürün ekosistemleri tasarımında farklı cihaz ve platformlardan erişebilirken bu deneyimin kesintisiz ve tutarlı olması esas olmalıdır. Bu sebeple çok ürün ekosistemelerin tasarımında çeşitli zorluklar bulunsa da kompozisyon, süreklilik ve tutarlılık özelliklerine mutlaka dikkat edilmelidir. Tutarlı ve bütünsel bir deneyim için çoklu cihazların kullanılabilirlik metrikleri de kulanılabirlik öznitelikleri ( aktarılabilirlik ve kullanıcı algısı) ve kullanılabilirlik özellikleri (etki, verimlilik, memnuniyet, çekicilik) altında toplanır. Bu çalışmada fiziksel ve dijital ürünlerin oluşturduğu çoklu ürün ekosistemlerinde, bir ürünün birden fazla arayüz ile kullanımınındaki kullanıcı deneyimi incelemek amaçlanmıştır. Gündelik hayatta kullanım sıklığı yüksek ve artık bağlantı teknolojileri ile akıllı versiyonlarının kullanımı artan banyo baskülü kategorisi ürünlerinden, Bluetooth bağlantılı banyo basküllerinde kullanıcıların ürün ve aplikasyon sistemi ile deneyimleri incelenmiştir. Literatür araştırması doğrultusunda bir kullanıcı deneyimi araştırması düzenlenmiştir. Ürünün hedef kitlesine uygun katılımcılar ile bir saha çalışması yürütülmüştür. Ürün kullanım senaryosu dahilinde saha-kullanılabilirlik testi ve derinlemesine görüşmelere dayanarak kullanıcı ve ürün ekosistemi arasındaki etkileşimi ve kullanıcı deneyimi incelenmiştir. Kullanılabilirlik testi içerisinde kullanıcı deneyimi soru seti ve kullanılabilirlik anketlerine başvurulmuştur. Araştırma ve analiz için kullanılan yöntem ve teknikler ilgili bölümlerde açıklanmış olup elde edilen bulgular ilgili başlıklar altında sunulmuştur. Çalışmanın sonucunda ise bir çoklu ürün ekositemi örneği olarak ele alınan Bluetooth bağlantılı basküllerde kullanıcı deneyimi araştırma sonuçları kullanıcı ile ilişkili, içeriksel ve durumsal temalar altında ayrı ayrı ele alınmıştır
-
ÖgeDuygusal Dayanımlı Objeler Olarak Eklemeli Üretim İle Üretilmiş Ürünler(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2016-07-13) Uygun, Selin ; Kaya Pazarbaşı, Çiğdem ; 10117262 ; Endüstri ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışma, eklemeli üretim yöntemi ile kullanıcıları tarafından üretilmiş olan ürünlerin, kullanıcıları için duygusal dayanımlı ürünler olup olmadığını araştırmaktadır. Aynı zamanda, bu çalışmada, ürünün kullanıcı tarafından üretildiğinde fazladan bir değer kazandığı öngörülmüş ve tartışılmıştır. Bu bağlamda, eklemeli üretim yöntemi ile kullanıcıları tarafından üretilmiş olan ürünlerin, üretimi sırasında bir değer kazandıkları önerilmiş ve bu değerin, ürünün duygusal dayanımlı olmasına bir katkısı olup olmadığı tartışılmıştır.
-
ÖgeDuygusal Değer Bağlamında Kullanıcı Merkezli Yaklaşımların Endüstriyel Tasarım Eğitiminde Tasarım Sürecine Etkileri(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014-06-30) Taştan, Nehir ; Timur Öğüt, Şebnem ; 10041138 ; Endüstri ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsGünümüzde bireylerin sosyo-kültürel değer yargılarında yaşanan değişikliklerle birlikte toplum ve bireylerin ihtiyaç ve beklentileri de üretim odaklı kaygılar yerine bilgi, deneyim ve yaratıcılığa doğru değişim göstermektedir. Bu değişimlerle birlikte bireylerin entelektüel, deneyimsel, duygusal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılayarak, temel ihtiyaçların ötesine geçen ürün, servis ve hizmetlere yöneldiği görülmektedir. Toplum ve bireylerin değer yargılarında gerçekleşen bu değişimler tasarım dünyasını da etkilemiş ve kullanıcının ürün tasarımında daha merkezi bir rol aldığı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Güncel yaklaşımlarla birlikte kullanıcının somut ihtiyaçlarının araştırılmasının ötesine geçilerek, soyut ihtiyaçları da tasarımı şekillendirmeye başlamıştır. Tasarım literatüründe 2000'li yıllarda Tasarım ve Duygu Konferanslarıyla (Design and Emotion Conference) birlikte hız kazanan çeşitli araştırma ve uygulamalar dikkat çekmektedir. Bu çalışma ve uygulamalarla kullanıcıların ürünlerle yaşadığı deneyimler ve ürünlerin kullanıcılarda neden olduğu duygulara yönelik duygusal tasarım yaklaşımları geliştirilmiştir. Bu alanda yapılan çalışmalar sonucu ortaya çıkan duygusal tasarım yaklaşımı da kullanıcının ürün etkileşimi sonucunda deneyimlediği duyguları, duyguların ortaya çıkmasına neden olan süreçleri ve bu duyguların birey ve ürün üzerindeki etkilerini incelemektedir. Daha genel anlamda; duygusal tasarım yaklaşımı duyguları tasarım sürecinde odaklanılması gereken önemli bir faktör olarak ele almaktadır. Profesyonel tasarımcılar kendileri dışındaki bireyler için tasarım çözümleri üretirler. Bu tasarım önerilerinin başarısı; tasarımcının kullanıcının ihtiyaçlarını anlayabilmesine ve bu ihtiyaçlara yönelik uygun tasarım önerileri geliştirebilmesine bağlıdır. Dolayısıyla tasarımcıların kullanıcıların yaşadığı problemleri, bilişsel, fiziksel ve duygusal gereksinimlerini anlaması ve bunlara yönelik tasarım çözümleri üretebilmesi tasarım sürecinde önem kazanmaktadır. Profesyonel tasarımcı olma yolunda Endüstriyel Tasarım eğitimi görmekte olan tasarım öğrencilerinin karşılaştıkları tasarım problemlerine getirdikleri tasarım çözümlerinin başarısı da kullanıcıyla empati kurabilmeleri, onun ihtiyaçlarını anlayabilmeleri ve bu ihtiyaçları tasarım verilerine dönüştürebilmelerine bağlıdır. Tasarım öğrencisinin ürettiği tasarım konseptlerinin kendisi dışında bireyler tarafından kullanılacağının bilincine varması, bu kullanıcılarla birebir iletişime geçerek onlarla empati kurabilmesi ve kullanıcıları tasarım sürecine dahil edebilmesi profesyonel tasarımcı olma yolunda aldığı eğitimde önem kazanmaktadır. Bu tez çalışmasında duygusal değer bağlamında kullanıcı merkezli yaklaşımların endüstriyel tasarım eğitiminde tasarım sürecine etkileri incelenmektedir. Tez çalışması kapsamında yürütülen tasarım çalışmasının altında yatan teorik çerçevenin oluşturulabilmesi amacıyla öncelikle literatür araştırması yapılmıştır. Tez çalışması kapsamında yürütülen araştırma; Endüstriyel Tasarım eğitimi almakta olan tasarım öğrencilerinin tasarım sürecinde kullanıcıya genel bakışını ve kullanıcı araştırma yöntemlerine yaklaşımını incelemeyi, verilen tasarım problemi bağlamında kullanıcıyla birebir iletişime geçerek derinlemesine kullanıcı araştırması yapmalarını teşvik etmeyi, yürütülen araştırmalar sayesinde kullanıcı ile empati kurarak, duygusal tasarım yaklaşımı bağlamında kullanıcı duygularını ve kullanıcının duygusal ihtiyaçlarını tasarım sürecine veri olarak kullanabilmesini; yani kullanıcıdan bilgi ve ilham kaynağı olarak yararlanmasını sağlamayı amaçlamaktadır. Bir başka deyişle yürütülen çalışma; tasarım öğrencisinin tasarım sürecinde kullanıcıya duygusal değer bağlamında kullanıcı merkezli bir bakış açısıyla yaklaşabilmesini, yani tasarım sürecinde kullanıcıya yönelik bütünsel bir bakış açısı geliştirebilmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Tez çalışması kapsamında tasarım öğrencileriyle kullanıcıyla empati kurmaya yönelik yürütülen tasarım çalışması; öncelikle Endüstriyel Tasarım eğitimi almakta olan tasarım öğrencilerinin tasarım sürecinde kullanıcıya genel bakışını ve kullanıcı araştırma yöntemlerine yaklaşımını incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın diğer bir amacı ise; tasarım öğrencilerinin verilen tasarım problemi bağlamında kullanıcıyla birebir iletişime geçerek derinlemesine kullanıcı araştırması yapmalarını teşvik etmektir. Tasarım öğrencilerinin yürütecekleri kullanıcı araştırmaları sayesinde kullanıcı ile empati kurarak, duygusal tasarım yaklaşımı bağlamında kullanıcı duygularını ve kullanıcının duygusal ihtiyaçlarını kavramasını ve bu araştırmalardan tasarım sürecinde veri olarak yararlanabilmesini sağlamak hedeflenmektedir. Dolayısıyla araştırmanın bir başka amacı ise; tasarım öğrencisinin kullanıcıdan bilgi ve ilham kaynağı olarak yararlanmasını sağlamaktır. Tez çalışması kapsamında tasarım öğrencileriyle üç haftaya yayılmış bir çalışma yürütülmüş ve bu çalışmada öğrencilerin duygusal tasarım yaklaşımları bağlamında teorik bir çerçeveyi izleyerek, kullanıcılarla bire bir iletişime geçerek kullanıcı araştırması yürütmeleri ve bu araştırmadan elde ettikleri verilerle tasarım sürecini şekillendirmeleri sağlanmıştır. Çalışma sonunda öğrencilerin kullanıcı araştırması öncesi ve sonrasında ürettikleri tasarım önerilerini değerlendirmeleri ve çalışmayı yorumlamaları sağlanmıştır.
-
ÖgeThe effect of sociocultural factors on design: a case study on product experience(Institute of Science and Technology, 2012) Mirsaeidghazy, Seyedeh Elham ; Bağlı, Hatice Hümanur ; 350620 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı Anabilim DalıThe goal of this thesis is about finding experiences of people interacting new technologies and the problems they face, accordingly their resistance or tendency of use toward new products with new technologies. So LG smart phones as newly launched mobile phones in the last decade is selected as the subject of the study, since these devices are used by a wide range of people from children to elderly people, female to male , they also brought the idea of the importance of studying the developing smart technology and their influential factors on people?s experience which may be leaded to resistance or tendency of use.
-
ÖgeEğlence Kavramının Heyecan Uyandıran Tasarımlar Bağlamında İrdelenmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Taşcıoğlu, Özlem Şatır ; Bayazıt, Nigan ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsDuygu insanın ve onun yaşamının ayrılmaz bir parçasıdır. İnsanın duygusuz bir yaşam sürmesi düşünülemez. İnsan düşünürken, hayal kurarken, karar verirken, kendini ifade etmeye çalışırken hep duyguların önderliğine ihtiyaç duymaktadır, yani duygular davranışların belirleyicisidir. Tıpkı ilkel insanın yaşamını devam ettirebilmek için duyguların yönlendirmesine güvenmek zorunda olması gibi, bugün de her davranış ortaya çıkış sürecinde duyguların varlığına ihtiyaç duymaktadır. Duyguların insan yaşamındaki rolü kabul edilen bir gerçektir ve inkar edilemez. Duyguların insan yaşamındaki rolünün inkar edilememesi gibi, artık kişilerin duygularının onun beğeni, davranış ve satın alma kararlarını, yani bir ürünle olan ilişkisini etkiliyor olması gerçeği de inkar edilememektedir. Ürünlerin teknik, karakteristik, nitelik ve fiyat ile ilgili olarak, her geçen gün birbirlerine daha da benzer alternatifler olarak ortaya çıkıyor olması, kullanıcının satın alma kararlarında duygularına yer vermesi sonucunu doğurmaktadır. Ürünleri teknolojik işlev ya da niteliklerine dayanarak ayırmanın zor olduğu günümüzde, duygusal tepkiler tüketiciyi benzer bir diziden belli bir ürünü seçmesi için kışkırtabilmektedir. Bir ürün duyguları nasıl harekete geçirmektedir? O ürünü tercih etmeye sebep olan doğrudan o ürünün görünüşü tarafından uyandırılan duygular mı, yoksa ürün görünüşünün bir takım deneyimlere işaret ediyor olması mıdır? Başka bir deyişle duygular dokunulabilir ürün nitelikleri tarafından mı, yoksa duyumsanabilir (hissedilebilir) ürün nitelikleri tarafından mı ortaya çıkmaktadır? Eğer duyguları uyandıran bir ürünün salt fiziksel varlığı olsaydı, farklı kişilerin aynı üründen farklı anlamlar çıkarmaları mümkün olur muydu? Tüm bu sorulardan hareketle tezde duygu, heyecan ve tasarım kavramları irdelenerek, ‘ürünler tarafından uyandırılan’ başka bir deyişle ‘ürünlerin kişiler üzerinde uyandırdığı’ duygu/heyecanların ortaya çıkış süreci incelenecek; bugünkü tasarım anlayışında duygu kavramının yeri ele alınacaktır. ‘Heyecan uyandıran ürün’ genel başlığı daraltılarak ‘eğlence’ kavramı üzerinde odaklanılacak ve ‘eğlence’ kavramını barındıran, kullanıcıda tebessüm uyandıran, onu keyiflendiren ve eğlendiren ürünler dahilinde de ‘mizah yüklü/esprili’ günümüz ürünlerinin kullanıcı üzerinde ne gibi etkileri olduğu yapılan araştırma ile incelenecek ve kullanıcı duyguları ile örtüşen ürünler tasarlama çabasında bu verilerin tasarımcıya faydalı olup olamayacağı tartışılacaktır.
-
ÖgeEmek Süreci İçerisinde Endüstriyel Tasarımcı: Türkiye’de Firma Bünyesinde Çalışan Endüstriyel Tasarımcıların Çalışma Koşulları Üzerine Bir İnceleme(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2015-06-25) Öz, Gizem ; Er, Özlem ; 10076915 ; Endüstri ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsSon dönemde sosyal ve ekonomik alanda yaşanan değişimlerle iş, iş yeri ve çalışma koşulları gibi kavramları da yeniden tanımlanmaktadır. Emek Süreci Teorisi yazarları, yeni ekonomiyle farklılaşan dinamikleri üç başlık altında özetlemiştir. Öncelikle üretilen ürün ve ürünün içeriği değişmiş durumdadır. Artık çoğu üründe yaratıcı emekle ortaya çıkan elle tutulamaz bir özellik (kültürel kodlar, normlar, anlamlar) vardır. (Lazzarato,1996). İkinci olarak, üretilmesi beklenen ürün farklı olduğu için, üretim süreçleri de artık farklı yorumlanmaktadır. İşin taşıması beklenen yaratıcı özden dolayı, yöneticiler tarafından önceden planlanmış ve çalışanların uyması gereken yukarıdan aşağıya katı üretim süreçleri yerine, çalışanın kendi üretim sürecini de tasarladığı esnek, öznel emek süreçleri yaşanmaktadır. Bir ve ikinin sonucu olarak, üçüncü fark da çalışan ile yönetici arasında kurulan ilişkidedir. Organizasyon yapıları yeni üretim süreçlerinin ihtiyaçları doğrultusunda değişerek yatay ilişkilerin kurulduğu, bürokrasiden arınmış yapılara dönüşürken, iş yerleri de esnek çalışma biçimleriyle uyumlu hale gelmektedir. (Smith ve Thompson, 1998). İş yeri artık sadece ofis, fabrika değil üretimin devam ettiği sosyal alanlar, ev ve kafeler de iş yerinin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Tez kapsamında yapılan literatür taramasında üç ana kavram öne çıkmıştır; öznellik, otonomi ve esneklik. Yaratıcı işlerde çalışanların öznel yorumlarını ve birikimlerini yapılan işe değer olarak katabilmeleri için, kendi üretim süreçlerini kendilerinin oluşturması gerekir. Kendi öznel üretim süreçlerini oluşturabilmeleri için çalışma koşullarının bir parçası olarak görülen iş süreçlerinin yaratıcı çalışanın kendine otonom bir alan yaratabileceği şekilde esnek yapılanması, yani bu otonom üretim alanın oluşturması içinde esnek çalışma koşullarının sağlanması gerekmektedir. Çalışma koşulları birçok faktörü içinde barındırmaktatır: a) İşin içeriği, iş organizasyonu, b) Çalışma saatleri, çalışma yoğunluğu, fiziksel faktörler, bilişsel faktörler, sağlık, vasıflar, eğitim, iletişim, iş-sosyal yaşam dengesi ekonomik güvence, şiddet, taciz ve ayrımcılık konularını, c) İş memnuniyeti ve kariyer beklentileri (Working condition, Eurofound). Yaratıcı işlerin sadece elle tutulur bir son ürün ortaya çıkarmadığı aynı zamanda onun içinde tüketileceği ve yeniden üretileceği, sosyal ve ideolojik normları da ürettiği artık sıkça tekrarlanır hale geldiği yaratıcı endüstrilerde, tasarım önceden göz ardı edilen ideolojik yönünü katlanan bir önemle sürdürmektedir. Yaratıcı işe ve yeni ekonomiye yönelik literatür genelde bu değişim sürecinde daha yeni olarak ortaya çıkan reklam, medya, yeni medya gibi dallara daha çok ilgi gösterse de, tasarım toplumsal ideoloji yaratımında çok önceden beri kullanılan bir aracıdır. Denetlenebilirliği ve geçerliliği bir kenara, bazı ülkelerde endüstriyel tasarımcıların çalışma koşullarına dair bazı standartlar ve asgari gereklilikler belirlenmiş durumdadır (U.S. Bureau of Labor Statistics, 2014). Akademi alanına baktığımızdaysa tasarımcıların iş hayatına dair belli bir kısımlara odaklanmış çalışmalar bulunsa da (Kaygan; 2012 ve 2013) çalışma koşullarına odaklanan bir çalışma bulunmamaktadır. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de ücretli olarak çalışan endüstriyel tasarımcıların çalışma koşullarını esneklik kavramı üzerinden incelemek, tasarımcıların kendi çalışma koşullarını nasıl değerlendirdiklerini, bu koşulların tasarım süreçlerini, iş ve sosyal hayatlarını nasıl etkilediği konusundaki fikirlerini öğrenmektir. Hem literatürden ve görüşmelerden yola çıkarak çalışma koşulları hakkında genel bilgi edinmek, hem de tekil bir örneğin ortaya çıkarabileceği olasılıkları, farklılıkları keşfetmek amacındadır. Bu nedenle de araştırma yöntemi olarak görüşme temelli örgütsel hikaye anlatıcılığı seçilmiştir. Bu yöntem çalışanların içinde bulundukları organizasyon içerisindeki hayatlarını, koşullarını nasıl anlamlandırdıkları hakkında bireysel ve derinlikli bir bilgiye ulaşmayı amaçlamaktadır (Boje, 2001). Araştırmada analiz dört adımda gerçekleşmiştir; 1) Toplama; hikayelerin toplanması, 2) Birleştirme; elde edilen hikayeler üzerinden genel çıkarımların yapılması, 3) Parçalama; hikayelerin konularına göre parçalanıp kümelenerek detaylı analizi, 4) Yeniden birleştirme; parçaların araştırma amacına göre yeniden bir araya getirilip sonuçlar çıkarılması. Sonuç olarak, öncelikle literatür taramasında sıkça tekrar edilen öznel ve otonom üretim süreçlerinden ne kastedildiği ve bunun endüstriyel tasarım açısında pratikte ne demek olduğu daha iyi anlaşıldı. Katılımcılar, verilen iş tanımı doğrultsunda hem kendi araştırmalarını yapmayı hem de bu araştırma sonuçlarını işe aktarmayı öznel olarak yorumluyor. Hem her çalışanın o araştırmayı başka biçimde yapacağı başka kaynaklardan başka ilhamlar alacağı hem de farklı yorumlayarak son ürüne başka türlü bir değer katacağını belirtildi. İkinci genel sonuç Türkiye’de esneklik kavramının söyleşilerde bahsedilen koşullara bakarak belirsizlik olarak algılandığıdır. Esneklik, çalışanın işi yorumlamasına dönük değil iş verenin çalışma koşullarını yorumlamasına dönük uygulanmaktadır. Bu nedenle de uzun saatler, iş yoğunluğu gibi çalışan aleyhine sonuçlar doğurmaktadır. Üçüncü genel sonuç da, bir adım geri gidilerek bu belirsizlik algısının nedenine bakılırsa, esnek koşulların sağlanması öznel üretim süreçlerinin oluşabilmesi içindir. Ancak Türkiye’de bunun gerekliliğin algısı bulunmadığı ya da öznel bir üretim sürecinin artıları zaten beklenmediği kanaatinde katılımcılar. Bu nedenle de ya esneklik yok ya da bu anlayış içerisinde esnekliği işveren kendine göre yorumlayacağı bir fırsat olarak görüyor
-
ÖgeEndüstri Ürünleri Tasarımı Eğitiminde Uygulamalı Fizik Temel Kural Ve Kavramları(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2013-12-27) Zadeh, Mohammad Yousef ; Şatır, Seçil ; 10023184 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışma Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümleri (EÜTB)’de, ders programı kapsamında fizik ve ilgili derslerin içeriğine odaklanmıştır. Fizik bilgisi, ürün tasarımında teknolojiyi doğru ve etkin bir şekilde kullanmak, yeni teknolojileri kavramak, ürün geliştirme sürecinde mekanizma problemlerini çözmek ve çok disiplinli çalışmalarda mühendislerle ortak bir diyalog kurabilmek için, EÜT eğitiminde öğrencilerin edinmeleri gereken bilgi ve yeteneklerin arasında yer almaktadır. Yapılmış çalışmada, fizik dersinin Endüstri Ürünleri Tasarımı öğrencileri için önemi incelenerek, Türkiye’nin EÜTB’de konu ile ilgili olan durumu araştırılmıştır. Bu hedefe ulaşmak için, önce bilimsel müfredatın tarihsel gelişimine göz atılmıştır. Bir sonraki adımda dünyanın en önemli iki tasarım okullarının (TU Delft – Stanford) Endüstriyel Tasarım Mühendisliği (ETM) ve Ürün Tasarımı bölümleri, Türkiye’nin en eski ve köklü kurumlarından olan İstanbul Teknik Üniversitesi ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin EÜTB’lerini birlikte ele alarak, konu ile olan durumları incelenmiştir. Araştırmada fizik dersi hocaları ve EÜT öğrencileri ile görüşme yapılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar EÜTB’de fizik dersi sunuşunun yetersiz ve uyumsuz olduğunu vurgulamaktadır.
-
ÖgeEndüstri Ürünleri Tasarımı Kapsamında Biyomimetik Tasarımın Yeri Ve Metodolojisi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012-02-03) Yıldız, Hanife ; Şatır, Seçil ; 422747 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışmada endüstri ürünleri tasarımında doğadan esinlenme yöntemleri, doğanın tekniğini değerlendirme, doğanın dehasını kullanma anlamına gelen biyomimetik tasarım kavramı ve endüstri ürünleri tasarımındaki yeri araştırılmıştır. Çalışmada doğadan esinlenmenin tasarıma aktarım metodları araştırılarak tasarıma sağlayacağı katkı tartışılmıştır. Tezin ikinci bölümünde biyoloji ve tasarım ilişkili kavramlardan biyomimetik, biyonik, biyomimikri, biyotasarım, biyomekanik ve organik tasarım kavramları incelenmiş olup, bu kavramların ortaya çıkışı, kullanım alanları, birbirleri ile ilişkileri açıklanmıştır. Üçüncü bölümde, endüstri ürünleri kapsamında biyomimetik tasarım örnekleri araştırılmış, doğayı malzeme, işlevsel, biçimsel ve dokusal yönden taklit eden başlıklar altında sınıflandırılarak incelenmiştir. Biyomimetik tasarım alanında en bilinen örnekler seçilmiş olup, endüstri ürünleri tasarımında biyomimetiğin anlaşılması açısından önemli örneklerdir. Tasarımda doğadan esinlenme yöntemleri ve boyutları araştırılmış olup, doğaki yapıların tasarım bilici ile tipik özellikleri kapsamında fibonacci serisi, altın oran ve fraktal geometri kavramları açıklanmış, soyutlama yöntemi ile doğadan esinlenme, doğaya öykünme, doğaya benzetme yöntemleri örnekleriyle yer almıştır. Doğanın tekniğini değerlendirme boyutunun metodolojileri belirtilmiş, biyomimikri metodolojisinin süreçleri detaylı olarak açıklanmıştır. Biyomimetik ve biyomimikri yaklaşımı, Prof. Dr. Orhan Küçüker, biyomimikri uzmanı ve Biyomimikri Enstitüsü eğitmenlerinden Zeynep Arhon ve biyotasarım alanında çalışmalar yapan biyolog Özlem Sorlu ile yapılan görüşmelerde değerlendirilmiş, biyomimikri ile ilgili detaylı bilgilere ulaşılmıştır. Gerçekleştirilen görüşmede biyomimikrinin tanımı, biyomimikri ve biyomimetik kavramlarının endüstri ürünleri tasarımı ile ilişkisi, biyomimikri metodolojisi, biyomimikrinin sürdürülebilirlikle ilişkisi, tasarımcıların doğadan esinlenirken gerekli kaynaklara ne şekilde ulaşabileceği gibi konular değerlendirilmiş ve çalışmanın konusunu oluşturan biyomimetik kavramı uzman görüşleri ile açıklanmıştır. Profesyonel endüstri ürünleri tasarımcıları ile biyomimetik tasarıma genel bakışlarını değerlendirmek üzere anket çalışması yapılmıştır. Tasarımcıların çalışmalarında doğadan esinlenme yöntemleri, biyoloji ve tasarım ilişkili kavramların bilinirliği, doğadan esinlenmenin genelde hangi boyutta gerçekleştirildiği anket çalışması ile sorgulanmıştır. Ayrıca endüstri ürünleri tasarımı kapsamında biyomimetik tasarım metodolojisinin daha iyi anlaşılabilmesi için farklı disiplinlerden gelen 8 kişi ile bir uygulama çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu uygulama çalışmasının konusu Biyomimikri Enstitüsü’nün belirlediği yarışma konusu dahilinde belirlenmiş olup, Biyomimikri Enstitüsü’nün katılımcılara sağladıkları kaynaklardan faydalanılmış, internet üzerinden yapılan bir konferansta uzman kişilere sorular yöneltilerek yöntemin doğru uygulanışı sağlanmıştır. Uygulama çalışmasında afet sonrası, soğuk iklimlerde afetzedeleri soğuktan koruyan bir yapı tasarlanmış olup, termit yuvalarının havalandırma sisteminin prensibi çoklu çadır sistemine uygulanmıştır. Salyangoz biçimine benzeyen nautilus deniz canlısının kabuk kesitinde görülen hücrelerden ve penguenlerin bir arada yaşayarak soğuktan korunma özelliğinden ilham alınarak salyangoz biçiminde, büyüklüklüğü değişen bitişik nizamlı çoklu çadır sistemi tasarlanmıştır. Çadır örtüsü katlanarak, kolay kurulum ve az yer kaplama özelliği ile lojistik açıdan da fayda sağlamaktadır. Isı yalıtımı olan ve bitişik nizamlı yapısı ile ısı kaybını azaltan yapı, biyomimetik tasarım metodolojisi adımları izlenerek tasarlanmıştır. Endüstri ürünleri tasarımında doğadan esinlenme disiplinin ortaya çıkışından itibaren gerçekleştiği gibi, biyoloji bilimden faydalanarak disiplinler arası işbirliği yapılarak doğanın tekniğini değerlendirme konusu henüz çok yenidir. Bu konuda tasarım eğitiminde dünyada bazı üniversitelerde çalışmalar yapılmakta, enstitü ve dernekler kurulmakta, yaklaşım gün geçtikçe önem kazanmaktadır.
-
ÖgeEndüstri Ürünleri Tasarımı Temelinde: Yolcu Uçaklarında Aydınlatma Sistemlerinin Değerlendirilmesi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014-02-28) Özkan Uçaralp, Zeynep ; Şatır, Seçil ; 10029227 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsÇalışma içeriğinde; havacılık genelinden yolcu uçakları aydınlatma sistemlerine girilmiş, aydınlatmanın temel kriterlerinden yola çıkılarak uçak içinde ışığın insan psikolojisi üzerindeki etkileri araştırılmıştır. 20.yy için önemli buluşlar arasında yer alan uçaklar ve gün geçtikçe değişen yolculuk kavramı üzerinde durulmuştur. Bu tez çalışması hava yolculuğunda aydınlatmanın önemini araştırırken; uçak aydınlatma sistemlerini; elektriğin kaynağı dağıtımı ve kontrolü ile birlikte incelemektedir.Yolcu uçaklarında aydınlatma tasarımının önemine dikkat çekilerek gelecekte ülkemizde gerçekleştirilecek farklıdisiplinlerin birlikte çalışmalarına kaynak oluşturmak amacıyla hazırlanmıştır. Birinci bölümde; problemin tanımıyla giriş yapılmış, çalışmanın amacı ve yöntemi belirtilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde; mekan içinde ışık - aydınlatma ile ilgili tanımlar, ışık kaynağına, kullanım amaçlarına ve ışığın yönlendirilmesine göre aydınlatmanın çeşitleri, ışığın parametreleri ve ışığın geçmişten günümüze kadar geçirdiği evreler kısaca anlatılmıştır. Üçüncü bölümde; Hava taşımacılığı hakkında genel bilgilerin yanında yolcu uçaklarının aydınlatılmasında elektriğin kaynağından dağılımına ve uçağın kısımlarına göre aydınlatma sistemlerine yer verilmektedir. Dördüncü bölümde; uçak içi aydınlatmanın insan sağlına etkileri kapsamında hava seyahati sağlık sorunları anlatılmıştır. İnsanın ışıkla olan ilişkisi yanında (görme olayı ve görsel algı ) uçak ve kullanıcı (özellikle yolcu) psikolojisi üzerinde yapılan çalışmalar ve bilgiler verilmektedir. Yolcuların aydınlatma konfor beklentilerinin ve memnuniyetlerinin ele alındığı beşinci bölümde ise; kullanıcılarla yapılan anketler ve uçak aydınlatmaları hakkında değerlendirmeler yanında aydınlatma sahasında çalışan yetkililerle görüşmeler bulunmaktadır. Bu tez çalışmasında yolcuların uçak içindeki aydınlatma farkındalığının irdelenmesi amaçlanmış ve çalışma için sıcağı sıcağına hemen yolculuk akabinde sorular yöneltilmiştir. Eğitim düzeyi oldukça yüksek olan katılımcıların sık seyahat etmesi çalışmayı kolaylaştırmıştır.Demografik bilgiler sonrasında tez sonunda da altı çizilen belirli korku sahibi yolcular özellikle tespit edilmiştir. Anketlerden elde edilen sonuçlara göre, eğitim seviyesi, mesleği, cinsiyeti ve yaşı ne olursa olsun insanların korkularının varlığı ve benzer huzursuzluklara karşı psikolojik desteğin aydınlatma ile sağlanabileceği görülmektedir. Her ne kadar koltuk boyutları ve koridor boşlukları ilk şikayetler arasında yer alsa da genel, kişisel aydınlatma ve acil çıkış lambaları yolcuların dikkatini çekmektedir. Tez çalışmasında uygulanan diğer bir yöntem görüşme yöntemidir. Aydınlatmanın önemini daha iyi anlamak için aydınlatma sektöründe çalışanlar ile görüşmeler yapılmıştır. Sonuçta; tüm çalışmanın ve yolcu beklentilerinin değerlendirmesi yer almaktadır.
-
ÖgeEndüstri Ürünleri Tasarımında İnsan-çevre-malzeme Etkileşimi(Fen Bilimleri Enstitüsü, 1996) Gündoğdu, Melek ; Gürdal, Erol ; 55842 ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsGünümüz insanlarının yaşam anlayışları ve buna bağlı olarak da yaşam standartları teknolojik gelişimle paralel olarak değişmekte ve gelişmektedir. İlkçağlarda, kendi çevresinde bulduğu doğal malzemeyi, yine ihtiyaçları çerçevesinde şekillendirip kullanırken estetik kaygılardan uzak olan insanlar, kültürel-teknolojik ve bilimsel evrimle beraber bugün, doğada hazır bulunan hemen her türlü elemanı ve malzemeyi işleyerek sadece ihtiyaçlarını gidermekle kalmıyor, estetik doygunluğa da ulaşıyorlar. Bütün bunlar insan-çevre-malzeme üçlüsünün bu kültürel ve teknolojik evrim içerisindeki vazgeçilmez etkileşimin bir sonucudur. Bugün endüstriyel malzemelerin ve bunların işlenmesi ve kimi zaman birden fazlasının kompleks bir şekilde birarada kullanılması sonucunda çevremizde hatta uluslararası piyasada yeralan endüstriyel ürünler kullanılmak üzere insanların hizmetine sunulmaktadır. Bir ürünün oluşturulmasında tasarımcılara büyük sorumluluklar düşmektedir. Çünkü tasarımın reel anlamda kullanılabilir ve kalıcı olmasını sağlayabilmek için gelişen teknolojinin hızına erişebilmen, ancak kendi kültürel özgeçmişini estetik anlayışında yoğurmalı ve yine ürünün oluşmasında kendisine yardımcı olabilecek uzmanlarla ve sonuçta üretimi sonuçlandırarak sponsor firmayla olan işbirliğini en iyi şekilde değerlendirmelidir. Diyebiliriz ki; her yeni nesnenin doğuşunda tasarımcının bilinçli yaratıcılığının ötesinde, sunulacağı çevrenin ihtiyaçlarına (psikolojik- fizyolojik-estetik) en uygun yapıda olabilmesini sağlayan reel anlamda uzun araştırmaların gerekliliğidir. Ancak bu şartlar sağlandığında çağdaş anlamda tasarımcı-üretici ve tüketici açısından tam bir doygunluğa ulaşılabilmektedir.
-
ÖgeEndüstri Ürünleri Tasarımının Geleceğin Mekanları Üzerine Etkileri(Fen Bilimleri Enstitüsü, ) Ülkebaş, Devrim ; Akman, Oya Şenocak ; Endüstri Ürünleri Tasarımı ; Design of Industrial ProductsBu çalışmada günümüzde toplum yaşamında olduğu kadar bilimsel alanda ve doğal yaşamda var olan köklü değişimler ve bu değişimlerin toplumun yaşam tarzlarında yarattığı etkiler belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın alan-yayın taraması bölümünde elde edilen veriler toplum yaşamında hareketlilik, uyumluluk ve esneklik kavramlarının her alanda etkili olduğu ortaya çıkmıştır. Alan-yayın taramasında bu kavramlar doğrultusunda şekillenen mekanlardan örnekler incelenmiştir. Bu örneklerden yola çıkarak günümüz teknolojik imkanları doğrultusunda endüstriyel eylemlerin ve endüstriyel tasarımın bu mekanların oluşturulmasındaki etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Anket çalışması ile günümüzde ve gelecekte yaşamla ilgili temel ihtiyaçlar ve talepler, bu ihtiyaç ve talepler doğrultusunda gelecekte mekandan beklenilen özelliklerin analizi yapılmıştır. Alan-yayın taramasından elde edilen bilgiler, anket çalışmasında elde edilen verilerle test edilmiş ve gelecekte insan yaşamının çeşitli alanlarında hareketlilik, esneklik ve adaptasyon kavramlarının önem kazanacağı, temel ihtiyaçlardan biri olan barınma ihtiyacının da bu kavramlar doğrultusunda gelişeceği düşüncesinin doğruluğu ortaya konulmuştur.