Temel Bilimler Lisansüstü Programı - Doktora

Bu koleksiyon için kalıcı URI

http://hdl.handle.net/11527/16673

Gözat

Yazar "122692" ile Temel Bilimler Lisansüstü Programı - Doktora'a göz atma
  • Öge
    Türk halk oyunlarında kullanılan temel hareketlerin tespiti ve anatomik analizi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002) Ötken, Nihal ; Değerli, Fikret ; 122692 ; Temel Bilimler ; Basic Sciences
    Halk oyunları halk tarafından yaratılan ve nesilden nesile aktarılan kültür ürünleridir. Bu kültür ürünleri yöreden yöreye biçim ve tür yönünden farklılıklar göstermektedir. Bu farklılıklar her oyunu yaratan toplumun, geçmişi, uygarlık düzeyi, inanç ve gelenekleriyle sıkı sıkıya bağlıdır. Zeybek, Halay, Bar gibi değişik türlere ayrılan bu oyunların aralarındaki var olan bu farklılıkları hareket bazında ele alarak incelemek ve dolayısıyla zeybeği zeybek,barı bar, halayı halay yapan özellikleri figürsel anlamda ortaya koymak bu çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. "Halk oyunlarında kullanılan temel hareketlerin tespiti ve anatomik analizi" adlı bu sanatta yeterlik tezinde, halk oyunlarında kullanılan temel hareketler türlere göre tespit edilmiş, ve bu hareketlerin vücut bölümlerine göre dağılımları ortaya konmuştur. Bu tespitler halk oyunlarının zenginliği göz önüne alındığında daha verimli çalışma yapılması açısından 5 ana tür üzerinde yapılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde konunun amacı ve ele alınış biçimleri ayrıntılı bir dille ortaya konulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde türlerde elde edilecek temel hareketlerin anlatımında kolaylık sağlanması açısından genel olarak hareketin tanımı, hareketlerin sınıflandırılması ve harekete etki eden faktörler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise hareketlerin nasıl oluştuğu konusunda bilgilendirmek için hareket sistemini oluşturan etmenler anlatılmıştır. Dördüncü bölümde vücut bölümleri ve bu bölümlerde hareketi sağlayan eklemlerin ayrıntılı olarak anlatımları yapılarak temel hareketlerin hangi bölümlerde oluştuğu konusunda bilgi verilmiştir. Beşinci bölümde ise vücutta anatomik olarak var olan hareketlerin tanımı ve bu hareketlerin vücut bölümleri üzerindeki tanıtımları, hareketin şekli ve anatomik oluşumunu gösteren fotoğraflarla desteklenerek anlatılmıştır. Altıncı bölümde İncelenen türlerdeki halk oyunlarında en çok kullanılan temel hareketlerin tespitinde her tür için 3 yöre seçilmiştir. Bu üç yörenin toplamında 18 ile 24 adet olmak üzere toplam 5 ana tür üzerinde 110 adet oyun incelenerek temel hareketler tespit edilmiştir. Temel hareketler incelenirken oyunlarda kullanılan çökmeler ve kol tutuşları da ayrı başlıklar altında incelenerek türlerin birbirinden ayrılan veya aynı olan özellikleri ortaya konmuştur. Halk oyunlarında kullanıldığı tespit edilen bu temel hareketler, anatomik açıdan da analiz edilerek, hareketlerin anlatımları, henüz yazılı bir terminolojiye sahip olmadığı göz önüne alınarak, tüm tıp dünyasının kullandığı uluslar arası terimler kullanılarak anatomik dille yapılmıştır. Hareket bazında incelenen türler, ritmik yapılarının benzerlik gösterip göstermediği konusunda da ele alınarak ritmik yapıların türler arasındaki dağılımları tablo olarak bölüm sonundaki eklerde verilmiştir. xm Çalışmada, öncelikle yöre hocaları ile yapılmış görüşmelerde çekilen oyun kasetleri ile çeşitli gösteri ve yarışmalardan çekilmiş ortalama 200 adet Avi formatındaki video kaset kayıtları hareketlerin tek tek tespiti için incelenmek üzere, Asus Live Video çevirici ile dijital ortama aktarılarak bmp ve jpeg formatına çevrilmiştir. Bu aşamadan sonra görüntüleri tek kare yakalamak için Asus Live adlı capture programı, tek kare yakalanan dijital fotoğrafların renk ayarlamaları ve kötü görünümlerinden kurtulmalarını sağlamak için ise ACDSee adlı editing programı kullanılmıştır. Bütün bu çalışmanın sonucunda digital ortamda ortalama 20.000. adet fotoğraf çekilerek incelenmiştir. İncelenen halk oyunlarındaki müzik ve ritim kayıtlarının ayrı ayrı ele alınması ve süzgeçlenmesi için Cool Edit ve Steinberg wave lab müzik editing programları kullanılmıştır. Sonuç bölümünde tez çalışması boyunca elde edilen tespitler türler arasında karşılaştırılmalı olarak maddeler halinde sunulmaktadır.