Demiryolu Taşıt Ve Raylarının Üretim Ve Tamir-bakımında Uygulanan Kaynak Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi

thumbnail.default.alt
Tarih
Yazarlar
Kökçe, Yasin
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Institute of Science and Technology
Özet
Yüksek kapasitesi,az alan gerektirmesi, çevreci ve ekonomik olması gibi nedenlerle Türkiye’nin artık ulaşımda, demiryollarını ağırlık vermesi kaçınılmaz olmuştur. Raylar demiryolu yapısının en önemli unsuru olan metal kontrüksiyonlardır. Taşıtlar da bu sistemde çalışan metal parçalardan oluşurlar. Bu bakımdan demiryolu taşıt ve raylarının gerek üretiminde, gerekse tamir-bakımında kaynağın gözardı edilemez bir rolü bulunmaktadır. 20 ila 50 yıl gibi oldukça uzun yıllar hizmet eden ray sistemlerinin imalatı, döşenmesi kadar tamir ve bakım yöntemlerinin seçimide son derece önemlidir. Demiryollarında; termit kaynağı, elektrik ark kaynağı, gaz kaynağı, toz püskürtme ile kaplama, ark sert lehimleme, yakma alın kaynağı gibi çeşitli kaynak prosesleri kullanılmaktadır. Ancak en yaygın uygulanan yöntem yakma alın kaynağı ve alümino-termit kaynak yöntemidir. Yakma alın kaynağı atölyedeki ray bağlantılarında ve uzun kaynaklı rayların üretiminde kullanılan en yaygın kaynak prosesidir. Alumino-termit kaynak yöntemi ise daha çok yolda tercih edilmektedir. Demiryolu taşıtları imalatında gaz ergitme, gazaltı , tozaltı ve elektrik ark kaynak yöntemleri gibi bilinen yöntemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Demiryolu taşıtları imalatında kaynak yönteminin uygulanması yanında, yöntemin seçiminde etken olan kriterlerde önemlidir. Bunlar genel olarak kaynak edilecek malzeme, bağlantının tipi ve üretim ihtiyaçlarıdır. Demiryolu kontrüksiyonuna uygun olarak imal edilen ve işletmeye alınan raylar ve taşıtlar, birbirleri üzerinde çalışırken doğal olarak zaman içerisinde hasarlanmaktadır. Demiryolu taşıtları ve raylarında görülen bu hasarların büyük kısmı aşınma nedeniyledir. Aşınma hasarlarının doğrudan veya dolaylı etkilerinin dünya ekonomisine maliyeti her yıl 100 milyarlarca doları bulmaktadır. Ray ve taşıtlarda görülen bu hasarlardan kaynaklanan kayıpları geri kazanmanın en uygulanabilir yolu, kaynaklı tamir-bakımdır. Tamir-bakımda da imalatta uygulanan kaynak yöntemleri kullanılmakta ancak hasara göre kaynak teknikleri değişebilmektedir. Bu tezde demiryolu taşıt ve raylarının üretim ve tamir-bakımında uygulanan kaynak yöntemleri toplu olarak anlatılmış, ve sektördeki kaynaklı imalat ve tamir-bakım yöntemi seçiminde etken olan unsurlar belirtilmiştir. Ayrıca ithal yollarla yurda giren malzemelerin kaynaklı tamir-bakım yoluyla ülke ekonomisine geri kazandırılmasında katkı sunulmaya çalışılarak, demiryolu sektöründeki kaynak uygulamalarına klavuz olabilecek bir çalışma sunulmuştur.
İt becomes inevitable that Turkey should give importance to the railway transportation due to various causes such as high capacity, needed a small area, environmental and economic. The rail , made of metal, is the most important element of railway construction. Vehicles are formed of the metal parts which work in this system. Therefore, welding have an important role in the process of production of railway vehicles and rails, and repair-maintenance. Rail systems are used for a long period as 20-50 years. Therefore manufacture , installation, maintenance and selection of repair method of them are pretty important. Now, welding, electric arc welding, gas welding, powder spraying, arc brazing, flash bult welding etc. have been used. However the most common application methods are flash bult welding and alumino-termit welding. Flash bult welding is common used for atteching rails in workshop and manufacturing long welded rails. Alumino-termit welding method is more prefered at railways. Known methods as gas welding, gas metal arc welding, submerged arc, and electric arc welding methods are used commonly. Together with the application of welding method, criterions, which are factors of the sellection of methods, are also important. These are genarally material,construction type and production needs. Rails and vehicles, which are manufactured appropriate for the railway contruction, have damaged naturally in time ,working over each other. These damages, which are seen of railway vehicles and rails, are because of wear. Direct and indirect effects of wear damages causing, create up to 100 billion dollars of cost per year to global economy. The best way of recovery of these damages, which are seen at the rail and vehicles ,is repair and maintenance welding. Welding methods, which are used in manufacture, have been used in repair-maintenance but, welding techniques can be different due to the damage İn this study, welding methods, that are applied to the production and repair-maintenance of railway vehicle and rails, are given totally, and factors, which are effective on the sellection of the welding manufacture, and repair-maintenance methods in sector, arestated. Besides, trying to contribute to recovery of materials imported to the Turkısh economy by way of welding repair-maintenance, a study, that should be a quide to the welding applications in the railway sector , has been applied.
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2002
Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2002
Anahtar kelimeler
Demiryolu Taşıtı, Tamir ve Bakım, Kaynak, Ray, Railway vehicle, Rail, Repair and Maintenance, Welding
Alıntı