Sürdürülebilirlik Kavramının Firma Stratejisi Açısından Ambalaj Tasarımına Etkilerinin İrdelenmesi

Abstract

Sürdürülebilirlik kavramı sürdürülebilir gelişimi ya da sürdürülebilir yaşamı ifade etmektedir. Birleşmiş Milletler 1987 Bruntlant Raporu’nda sürdürülebilirlik kavramı geniş bir şekilde yer almıştır. Bruntlant Raporunda “Sürdürülebilir Gelişim: günümüz ihtiyaçlarının gelecek nesillerin ihtiyaçlarının buluşmasını tehlikeye atmaksızın buluşması” olarak tanımlanmıştır. Daha sonra Birleşmiş milletler tarafından düzenlenen çevre ve gelişme konferansında (UNCED, The Earth Summit) çevre ile ilgili önemli kararlar alınmasının ardından sürdürülebilir tüketim ve kalkınma kavramları giderek önem kazanmaya başlamıştır. Gelecekte sürdürülebilirlik kavramı daha da önem kazanacaktır. Bugünkü nüfus artış hızı incelendiğinde, dünya nüfusunun 50 yıl içinde 6 milyardan 12 milyara çıkacağı öngörülmektedir. Üretimde ve tüketimde dünya çapında bir sürdürülebilir seviyeye ulaşılırsa, kişi başına düşen çevresel yük beş katına çıkacak, toplam çevresel yükün yarıya indirilmesi için şimdikinden yirmi kat daha çevresel olarak sürdürülebilir bir gelişme gösterilmesi gerekecektir. Sürdürülebilir bir çevre anlayışı içerisinde, kaynakların korunduğu, ekonomik açıdan faydaları olan geri kazanımı, ürün servis sistemlerini ve çevreci üretim yöntemlerini vb. içeren sürdürülebilir ürün tasarımı modeli geliştirilmesi gereklidir. Sürdürülebilirlik kavramı sadece politik ve ekonomik yönüyle değil, firma yönetim kararları ve stratejileri, tasarımcı yaklaşımları ve çevresel etkileri içeren, enerji kullanımı, malzeme tüketimi ve işçilik maaliyetleri açısından ele alınarak, bugünkü tercih ve eğilimlere, malzeme seçimine ve ürün yaşam döngüsüne olan etkileri göz önüne alınmalıdır. Bu çalışma kapsamında ‘Sürdürülebilirlik Kavramının’ firma yönetim kararlarına etkisi ve bu kararların sürdürülebilir ürün tasarımına etkisi üzerinde durulacaktır. “Üreticilerin sürdürülebilir ürün tasarımı sürecinde karar verme aşamalarında gözönünde bulundurmaları gereken önemli noktaları ortaya çıkarmak ve bunların kullanımını sağlamak” ve “ürün tasarımı için sürdürülebilir; global enerji sarfiyatı, işçilik maaliyetleri, malzeme tüketimi, ürün servis sistemleri ve geri dönüşüm faaliyetlerini değerlendirmeye yarayan bir model geliştirmek” çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Ambalaj sektörü çalışma sahası olarak seçilmiştir. Ambalaj sektörü çerçevesinde yürütülen örnek olay çalışması ile ambalaj ürünlerinde sürdürülebilir tasarım kriterlerinin firma organizasyonel yapısı üzerinde etkilerinin saptanması sağlanmıştır. Seçilen değerlendirme birimlerinin incelenmesinde yaşam döngüsü analizi aşamalarında “enerji ve malzeme”nin sürdürülebilirliği araştırılmıştır.

The concept of sustainability refers sustainable development or sustainable living. A broad concept of sustainability has taken place in the United Nations Bruntlant Report in 1987. In the report, sustainable development was defined as development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs . Afterwards the important decisions related to the environment of the sustainable consumption and development concepts gradually began to gain importance with the environment and development conference (UNCED, The Earth Summit) organized by the United Nations. The concept of sustainability will be even more important in the future. Based on current rates of increase, the world population is projected to double from roughly 6 billion to more than 12 billion in less than 50 years. If a sustainable level around the world will be reached in production and consumption, environmental effects will be five times per capita, and reducing of environmental effecs in to half of current amount will need to improved by environmentally sustainable development. The concept of sustainability refers sustainable development or sustainable living. With the understanding of sustainable environment, development of sustainable product design model including conservation of the resources, ecomomic benefits of recycling, product service system and production methods etc is required. The concept of sustainability must be taken into consideration not only political and economical aspects, but company management decisions and strategies, designer approaches and environmental impacts including energy use, material consumption and labor costs be addressed in terms of the current preferences and trends. Within the scope of this study, ‘Concept of Sustainability’ effects on company management decisions and these decisions impacts on sustainable product design will be emphasized. “Sustainable product design stages of producer in the process of decision making requires taken in to account the important points to uncover and to ensure their use” and “develop a model of product design to assess of sustainability, global energy use, labor costs, material consumption, product service system and recycling” constitutes the aim of the study. The study area was chosen as the Packaging Industry. Impact of sustainable design criteria on company’s organizational structure has been determined by a case study in the packaging industry. Selected evaluation units were researched with the life cycle assessment (LCA) steps for analysing sustainability of material and energy.