İnsan-mekan İletişim Modeli Bağlamında Konutta Psiko-sosyal Kalitenin İrdelenmesi

Abstract

Mimarlığın psikolojik ve sosyal yönleri, çevre-davranış bilimleri gibi disiplinlerarası bilimlerden yararlanmayı bir zorunluluk haline getirmiştir. Tasarımcı-kullanıcı arasındaki bilgi alışverişinin sağlanabileceği çeşitli platformlara daha fazla işlerlik kazandırmak gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı, mekan kalitesinin algılanmasında rol oynayan psiko-sosyal kalite değişkenlerini ortaya çıkaracak bazı davranışsal ve mekansal ipuçları elde etmektir. Bu ipuçları, tasarlanan mekan ile algılanan mekan arasındaki farkı en aza indirmekte yardımcı olacaktır. Mimarlık mesleğinin pratiğinde tasarımcı-kullanıcı iletişimi yeterince sağlanamamaktadır. Bu nedenle, mekanın psiko-sosyal kalite değişkenleri mekan-kullanıcı etkileşimi incelenerek belirlenmesi hedeflenmiştir. Tasarımcı-kullanıcı iletişimini sağlayacak bir ”mekan-kullanıcı-tasarımcı iletişim döngüsü modeli” kurgulanmıştır. Tasarımcının, kendi ürünlerinin kullanım sonrası değerlendirmesini, kurgulanan iletişim döngüsü modelini kullanarak yapması ve elde edeceği verileri sonraki yeni ürün tasarımında ve üretiminde kullanması önerilmektedir.

Psychological and social aspects of architecture have created the necessity of benefiting from multidisciplinary sciences such as environmental and behavioral sciences. To provide processing platforms where will gotten knowledge exchange between designer and user is necessary. The aim of this study is to acquire some behavioral and spatial clues that will reveal psycho-social quality variables which have affect the perception of space quality. These clues will help to reduce the number of differences between the space created by designer and the space percieved and utilized by the user. Because the degree of designer-user communication is believed to be insufficient in professional practice of architecture, identification of psycho-social quality variables by investigating space-human interaction is an objective of this study. The model of Space-User-Designer Communication Cycle is introduced in order to strengthen the designer-user communication. It is suggested that, architects evaluate their own design products by using the Space-User-Designer Communication Cycle Model and use the gethered data for new design projects.