Binek Otomobillerde Co2 Emisyon Miktarının Azaltılmasına Yönelik Stratejilerin Analitik Ağ Süreci Bazlı Hedef Programlama Modeli İle Değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada, binek otomobillerde CO2 emisyonlarının azaltılmasına yönelik oluşturulan stratejilerin değerlendirilmesi amacıyla bir hedef programlama (GP – Goal Programming) modeli önerilmiştir. Söz konusu model; birbiriyle çelişen birden fazla amacı ve ilgili kısıtları da göz önünde bulunduran ve amaçların ağırlıklarını çok kriterli karar verme yöntemi olan analitik ağ sürecinden (ANP – Analytical Network Process) alan bir modeldir. Yapılan litaratür çalışmasında CO2 emisyonlarının azaltılması alanında hedef programlama ve analitik ağ sürecinin birlikte uygulandığı bir çalışmanın olmadığı görülmüştür. Bu nedenle bu çalışma literatürdeki bir boşluğu doldurması açısından önemlidir. Çalışma kapsamında kurulan model; GAMS programında çalıştırıldığında hedeflere ulaşmak için hangi stratejilerin devreye alınması gerektiğinin yanı sıra, bu stratejileri destekleyecek şekilde hangi araç tipi, yakıt tipi ve egzos tiplerinin de kullanılabileceğine dair önerileri sunmaktadır. Bu çalışmada sunulan modelin diğer tüm ulaşım tiplerine ve sektörlere de uyarlanarak çalışmanın genişletilmesi gelecek çalışmalar açısından önerilmektedir.

In this study, a new goal programming model (GP) was proposed in order to evaluate CO2 emission reduction strategies on passenger cars. This proposed model takes into account all conflicting goals and all related constraints. The weights of the goals are calculated by using the analytical network process (ANP). In the light of the literature survey results, it has to be mentioned that there isn’t any study which combines goal programming and analytical network process on CO2 emission reduction subject. Therefore, this study is very important to fulfill a gap in relevant literature. The results of the model presents the optimized solutions in order to propose which strategies are to be taken into account, which vehicle types or exhaust types or fuel types are to be used by the consumers etc. This model can be used also for other vehicle types and other sectors after revising it according to the related dynamics.