İçme Sularından Arsenik Giderimi

thumbnail.default.alt
Tarih
2009-03-20
Yazarlar
Topal, Fatma
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Institute of Science and Technology
Özet
Arsenik kirlenmesi, gerek ülkemizde gerekse dünyanın birçok ülkesinde karşılaşılan ve günden güne daha ciddi bir sorun olarak hissedilmekte olan önemli bir çevresel problemdir. İçme suyu amaçlı olarak kullanılan sulardaki maksimum arsenik konsantrasyonu (MCL), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve TS 266 tarafından (MCL) 10 μg/L olarak verilmiştir. Sağlığa olumsuz etkisi ve MCL standartlarının düşürülmesi nedeniyle, arseniğin sulardan teknolojik ve ekonomik olarak uygulanabilir yöntemlerle uzaklaştırılması konusunda ilave araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu tez çalışması ile söz konusu ihtiyacın kısmen karşılanması amaçlanmıştır. Bu çalışmada, günümüzde içme suyu arzının sürdürülebililirliği ve dolayısıyla kamu sağlığı açısından yaşamsal nitelikte olan sulardan arsenik giderimine ilişkin standartların sağlanmasında, nanofiltrasyon, ultrafiltrasyon ve koagülasyon-çöktürme metotlarının kullanılabilirliği deneysel olarak araştırılmıştır. Deneyler, arseniğin yer altı sularında okside olmamış şekilde rastlanan formu olan arsenit (As3+) ve yüzeysel sularda bulunan okside olmuş formu olan arsenat (As5+) türleri kullanılarak yapılmıştır. Oksidasyon işlemi sodyum hipoklorit kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Pıhtılaştırma/yumaklaştırma adımlarında demir klorür ve demir(II) sülfat kullanılmış, membran filtrasyonu olarak ultrafiltrasyon ve nanofiltrasyon membranları ile çalışılmıştır. İki farklı nanofiltrasyon membranı kullanılarak gerçekleştirilen çalışmalarda membranların özelliklerinin özellikle akı üzerinde etkili olduğu, giderimi artırmak için oksidasyona ilave olarak yüksek basınçlara ihtiyaç olduğu görülmektedir. Üç farklı ultrafiltrasyon membranı ile yapılan çalışmada oksidasyonun ve membran özelliklerinin etkili olduğu ve koagülant ilavesi ile ultrafiltrasyon membranlarının giderim verimlerinin %90’lara artırıldığı görülmektedir. Yalnız koagülasyonla yapılan kavanoz çalışmalarda da %80-90 oranlarında giderimler elde edilmiştir. Bu çalışma sonucunda koagülasyon ve koagülasyon ilaveli ultrafiltrasyonun arsenit gideriminde nanofiltrasyon membranlarına göre daha iyi olduğu belirlenmiştir. MWCO’ların büyük olan membranların akılarıda yüksek olmuştur. MWCO’u düşük olan membranların akı ve giderim verimlerininde düşük olduğu ve MWCO’ların arsenit için giderim verimine etkisi belirgin olmamıştır. Bu çalışma sonucunda arsenit içeren suların koagülasyon veya koagülasyon ilaveli ultrafiltrasyon membranları ile giderimleri gerçekleştirilebileceği belirlenmiştir.
Arsenic has become a serious environmental problem encountered in many countries as well as Turkey. The maximum contaminant level (MCL) of Arsenic is promulgated as 10 μg/L by WHO (World Health Organisation) and TS 266 (Turkish Standards). As the standards become more stringent and for its adverse health affects, further research is needed on removal of arsenic by technological and economic methods. The scope of this study is to cover this gap partially. In this study, coagulation/flocculation/precipitation and membrane filtration methods were examined experimentally. Experiments have been executed with the two types of arsenic; arsenite (As3+) which is unoxidized form of arsenic found in underground water and arsenate (As5+) which is oxidized form of arsenic found in surface water sources. Oxidation process has been executed by using hypochlorite. Iron chloride and iron (II) sulphate have been used during the steps coagulation/flocculation. Ultrafiltration and nanofiltration membranes have been used as membrane filtration. In the studies two different nanofiltration mebranes have been used and it has been seen that the properties of the membrans have effects on the flux. In order to increase the removal high presure is needed addition to the oxidation. The studies in which three different ultrafiltration membranes used show us that oxidation and membran properties are efficient and with the addition of the coagulants removal efficieny of the ultration membrans have been increased up to 90%. In the jar test studies that have been done by using only coagulation the removals about 80-90% have been gained. At a result of this study, it has been determined that coagulation and coagulation added ultrafiltration are better then nanofiltration membranes in arsenit removal. The mebranes that have higher MWCO s have also higher flux. In addition, the membranes with lower MWCO s also have lover flow and removal efficiencies and there wasn t distinctive feature of MWCO s in arsenit removal efficiency. As a result of this study it has been determined that coagulation and coagulation added ultrafiltration membranes can be used for arsenit contained waters.
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009
Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2009
Anahtar kelimeler
Arsenik giderimi, nanofiltrasyon, ultrafiltrasyon, Arsenic removal, nanofiltration, ultrafiltration
Alıntı