M10 8.8 Cıvataların Yorulmasının Deneysel İncelenmesi

Abstract

Günlük hayatta en fazla kullanılan bağama elemanları civatalar statik olarak çok fazla yüke dayanabilmelerine karşın yorulma yükleriyle bu dayanımın çok altında bir yükle hasara uğrayabilirler. Hava taşıtlarında hasar sebepleri sıralandığında, yorulma hasarları hasar sebepleri arasında birinci sırayı almaktadır. Ayrıca yorulma kırılmaları ani gerçekleşen olaylar olduğundan, bu parçaların yorulma ömürlerinin belirlenmesi güvenlik için önemlidir. Bu çalışmada eksenel yorulma yüklemesine maruz kalan metrik bir civatanın yorulma analizi deneysel olarak incelenmiştir. Deneylerde eksenel çekme deneyi yapılarak, çekme bölgesinde “Kuvvet-Birim Uzama Eğrisi” elde edilmiştir. Yorulma konusunda en çok kullanılan “Wöhler Diyagramı” olarak da adlandırılan sabit yorulma ömrü diyagramı yada S-N diyagramı elde edilmiştir. Deney numunesi olarak ISO M10 8.8 civatalar kullanılacak, civata bağlantı boyu artırılarak bağlantı boyunun civata yorulmasına etkisi araştırılmıştır.

Despite the fact that static strenght of bolts, which are the most used connection members in daily life, are high enough, by performing fatigue forces they can easily be fractured with very little forces under static strenght. When the fracture reasons in aeronautics and astronautics are listed, fatigue fracture stands on the top of this list. Because of the fact that these fractures occur suddenly, it is important to determine the fatigue life of the component for safety. In this study, the experimental fatigue life of a metric bolt exposed to axial forces was analyzed. In experiments, “Stress-Strain Curve” in tension region was obtained by adopting axial tension experiment. Besides, S-N also named as “Wöhler Diagram”, which is the most used diagram in fatigue field, was also obtained. ISO M10 8.8 bolts were used in all experiments and the effect of connection lenght to fatigue life was analyzed.