Tarihsel Birikime Sahip Kentsel Açık Alanların Dinamizmi - İstanbul Kent Örneği; Beyazıt Meydanı, Sultanahmet Meydanı Ve Taksim Meydanı

Abstract

Bu çalışma ile amaçlanan; zengin şehir dokusu yeterince incelenmemiş olan İstanbul kentinin şehir dokusunu ve buna bağlı olarak dinamizmini incelemektir. Günümüzde kentsel açık alanların kent üzerindeki rolünü ve planlamaları sırasında sadece fiziksel öğe olarak ele alınmamalarının gerekliliğini tarihsel birikime sahip üç farklı meydan örneği üzerinden belirlemektir. Örnekler ile kentsel açık alan kavramının ne demek olduğu, tarihsel süreç içinde kullanõm yoğunluklarının nasıl şekillendiğini ve buna bağlı olarak işlevleri ile fiziksel yapılanması hakkında bilgi vermek hedeflenmiştir. Alanların canlılığının, dinamizminin nedenleri buradan edinilen bilgiler ışığında değerlendirilmiştir. Çalışma alanı olarak belirlenen ilk meydan olan Beyazıt Meydanı, aynı döneme ait yapıların çevrelediği ve bu nedenle alan olgusunun net olarak tanımlandığı bir noktadır. Günümüz ihtiyaçlarına paralel olarak kendini yenilemesi ile günlük sirkülasyonunun fazla olduğu bir kentsel açık alan olma özelliğini korumaktadır. Çalışma kapsamında seçilen ikinci meydan; Sultanahmet Meydanı önemli tarihi yapıların dağınık olarak konumlandığı, alanın net olarak kullanıcı tarafından algılanamadığı turistik meydan örneğidir. Sultanahmet Meydanı nın kullanıcıyı durağanlığa yöneltmesinin en önemli nedeni yoğun yeşil hakimiyeti olarak gösterilebilir. Taksim Meydanı diğer iki meydan örneğinden farklı olarak şekillenmiştir. Alan çevresinde yer alan tarihi yapıların günümüze ait fonksiyon kazanması, Gezi Parkı ile İstiklal Caddesinin kesişimi olması ve ulaşım ağı merkezi olarak çözümlenmesi ile gece-gündüz kullanımının eşitlendiği yaşayan meydan örneğidir. Bu çalışma ile varılan nokta günümüz şehir planlama çalışmalarının çıkış noktası niteliğindeki, sürekli değişen yaşam tarzımıza bağlı olarak kentsel açık alanların planlanamayacağını bunun ancak deneysel olarak gelişebileceğine dair söyleme tarihsel birikime sahip alanların dinamizmini koruyor olması, cevap niteliği taşımaktadır.

To investigate the not well investigated rich city texture and according to this investigate the dynamism of Istanbul city is aimed with this study. Today, the effect of public open areas on city’s and during their planning, the necessity of counting them as not only a physical object will be explained by three different squares example which has historical build up. By this examples, the meaning of public open areas, how the change in the usage density of them is shaped by historical period and according to this the function and physical structuring is aimed to be given as information. The liveliness of the areas and the reason of the dynamism is judged according to the information which is gained from this study. Firstly, Beyazõt square is decided as a working area. Because it is surrounded with the same era’s buildings, area perception can be defined clearly. Because Beyazõt square is refreshing itself according to the requirements of modern life, it is still having a daily circulation and is still being an urban open space. Secondly, Sultanahmet square is decided because of having important historical places spreaded wide inside.In this touristic area,area perception couldn’t be understood by the user clearly.Because it is having a lot of green areas, users are directed to stop Taksim square is shaped differently from the other two squares. Historical places which are surrounded around this area are getting function according to the modern era’s requirements. Because it is a junction of Gezi park and istiklal street and becoming a center for public transportation, the usage ratio is balanced between day and night. Nowadays this saying is a beginning point for modern city planning work it is impossible to plan public open areas because of changing living styles, it can be evaluated only by experiments . But as a result of our study, because historical build up areas are still keeping their dynamism this saying must be judged again.