Mezarlıkların Peyzaj Planlama Ve Tasarımı Açısından İncelenmesi: İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı Örneği

Abstract

Bu çalışmada, geçmişten günümüze kadar uzanan çizgide mezarlık kavramının nasıl geliştiği ile ölüm ve mezarlık üzerine çeşitli kavramlar açıklanarak, farklı din ve kültürlere göre mezarlıkların oluşumunu; batı ve türk toplumlarında nasıl geliştiği araştırılarak mezar ve mezarlık yapıları incelenmiş ve bu kültür farklılıklarının toplumlar üzerinde mezarlık alanlarını oluşturmada nasıl etkileri olduğu ortaya konmuş ve bu gelişimin sonunda günümüzde modern mezarlık kavramının oluşumu incelenerek modern mezarlıkların örneklerine değinilmiştir. Ayrıca yeşil alan sistemleri içerisinde yer alan mezarlıklarda belli bir sınıflandırmaya gidilerek günümüz mezarlıklarının durumu ile İstanbul kenti mezarlıklarının yeşil alan sistemi içerisindeki dağılımı GIS (Coğrafi Bilgi Sistemleri) yöntemiyle tespit edilerek İstanbuldaki tüm mezarlıklar haritalar üzerinde işaretlenmiştir. Çalışmanın amacı, İstanbul kenti ilçelerinde bulunan mezarlıkların yeşil alanlar içerisindeki oranlarını ve büyüklüklerini tespit etmek ve İstanbul’un tüm ilçelerinde bulunan mezarlık alanlarının oranlarını bularak, haritalar üzerinde yerleri tespit ederek ileriki çalışmalar için bir altlık oluşturulması sağlanmıştır. Geçmişten bu güne kadar İstanbul mezarlıkların durumu ile konumsal yerleşimlerinin değişimi incelenmiştir. Ayrıca mezarlıkları sınıflandırarak belli bir temele otutturtmak ve mezarlık alanlarının yerleşimlerini, ulaşım koordinasyonlarını tasarımsal açıdan irdelenmesi, ve bu tespitler ile yeni yapılandırılacak olan mezarlık alanlarının tasarımlarına bir öneri çalışması saglamaktır. Çalışma alanı, İstanbul kenti Şişli ilçesinde bulunan Zincirlikuyu mezarlığıdır. Bu mezarlığın seçilmesinin nedeni kent merkezinde olması ve doluluk oranı tamamlamasına ragmen büyük oranda definlerin bu mezarlığa yapılmasıdır. Çalışma kapsamında Zincirlikuyu mezarlığının konumu, ulaşım ilişkileri, mezarlık içi ulaşım sirkülasyonu, topoğrafya, mezarlık birimlerinin yerleşimleri, donatı elemanlarının durumu, bitkisel materyallerinin durumu ve yeni açılan mezarlık parsellerinin degerlendirilmesi yapılmıştır.

This study is about the development of cemeteries from past to modern times. Throughout this work I have tried to explain various concepts about cemeteries and death. I have examined the development of cemeteries in the Western and Turkish societies. By making a comparative analysis of the cemetery structures of these societies I have tried to show how cultural differences influenced the formation of cemetery areas in the Western and Turkish societies. Then I have studied the formation of today’s modern cemetery concept and touched upon some of the modern cemetery models. Additionally, I have made a classification of cemeteries existing within the green field systems, and marked the cemeteries in Istanbul on maps by determining the situation of the existing cemeteries and the distribution of Istanbul city cemeteries within the green field system with GIS (geographic information system) method. The aim of this study is to determine the rates and sizes of the cemeteries in different districts of Istanbul within the green fields. This work provides the ground for further studies by finding the rates of the cemetery areas in the districts of Istanbul and determining their places on the maps. I have examined the situation of Istanbul cemeteries and the change of their settlement from past to present times. Moreover by classifying the cemeteries and studying their settlement and transportation coordinations it establishes the foundations for this area studies and suggests new ideas for cemetery designs. The research field is the Zincirlikuyu cemetery which is placed in Şişli district of İstanbul. I have chosen the Zincirlikuyu cemetery for my study since it is in the city center and it is the most preferred one for burials although it has completed its capacity. Within the limits of this study, the position of Zincirlikuyu cemetery, transportation networks, the circulation of transport in the cemetery, topography, the position of cemetery units, the condition of equipments and botanical materials, and the newly opened grave parcels have been evaluated.