Societa' Operaia Di Istanbul Binası Restorasyon Projesi

Abstract

Societá Operaia di Istanbul binası, İstanbul İli, Beyoğlu İlçesi, Asmalımescit Mahallesinde, Deva ve Perukâr Çıkmazı arasında 303 Ada, 40 Parselde yer almaktadır. 1884 yılında Vallaury, Bottarlini ve Breschi'den istenen teklif sonucu Bottarlini'nin hazırladığı projenin kabul edilmesiyle inşa çalışmalarına başlanmıştır. Ana salonun kare planlı olmasına ve Mimar Vallaury tarafından tasarlanmasına karar verilmiştir. Tuğla duvarlı, kargir bir bina olarak tasarlanan dernek binasında bodrum katta mahsen ve mutfak, zemin katta bilardo ve okuma salonu, 1. katta ışıklıklı bir tiyatro salonu ile çatı katında bekçi odalarının yer alması ön görülmüştür. 2 Kasım 1884'te temel atma töreni gerçekleştirilmiştir. 3 Kasım 1885 tarihinde açıldığı bilinen binanın inşası ile ilgili tüm ayrıntılar aradaki 1 yıllık süreci kapsayan toplantı tutanaklarında her türlü detayıyla yer almaktadır. Kapı ve pencere doğramalarının tipoloji ve malzemeleri, zemin kaplamalarının ayrıntıları, süsleme, stük ve bezemeler, aydınlatmalar ve inşaat malzemeleri ile tüm bunların maliyeti ile ilgili detaylar bu toplantı tutanaklarında yer almaktadır. 1907 yılında derneğin İstanbul'da sayıları binleri bulan İtalyanlar için yetersiz kalması üzerinde durulmuştur. Bunun üzerine yeni bina ve arsa arayışına girilir fakat maddi kaygılar ve yeni arsa bulunması konusundaki olumsuzluklar neticesinde Haziran 1909 ve Ocak 1910 tarihleri arasında yapının genişletilmesi ve yeniden düzenlenmesi çalışmaları yapılmıştır. Giulio Mongeri ve Edoardo de Nari'nin müellif oldukları çalışmalar dahilinde yapıya bir kat eklenmiş, ışıklıklı galeri iptal edilmiş ve teras çatı yerine yapıya çatı eklenerek çatı katı genişletilmiştir. 1910 yılında yapılan onarım binanın günümüzdeki mevcut durumuna oldukça benzerlik göstermektedir. Bodrum katta depo olarak kullanılan beş adet mekân bulunmaktadır. Zemin katta restoran işlevi nedeniyle niteliksiz eklentiler mevcuttur. Ana mekâna Deva Çıkmazı'ndan pencereden bozularak açılan kapı, restoran olarak kullanılan ana mekânın kuzeybatısında yer alan tek katlı mutfak eklentisi, binanın Deva Çıkmazı'ndan sağlanan ana girişinin arkasında oluşturulmuş, muhasebe birimi ile Perukâr Çıkmazı'ndan girilen hol ve tuvalet üniteleri binanın özgün niteliğine zarar vermektedir. Yapının 1. katı, müze olarak kullanılan, ana salon, salona açılan mutfak, kütüphane, bir adet ofis birimi ve ana giriş holünden oluşmaktadır. Yapının 1910 yılındaki durumunu yansıtmakta olan plan şemasında mutfak olarak kullanılan alanda değişiklikler yapılmıştır. Sergi salonu olarak kullanılan tiyatro katında sepet kuplu kemere sahip bir sahne yer almaktadır. Sahneye bakan asma katta ahşap korkuluklu bir balkon yer alır. Bu katta kapı, seramik, vitrifiyeler ile özgün niteliğini kaybetmiş bir tuvalet ünitesi yer almaktadır. Ofis ve arşiv birimlerinin yer aldığı çatı katında beş adet oda yer almaktadır. Bu odalardan bir tanesine ulaşılamamıştır. Binanın genel problemi işlev değişiklikleri nedeniyle yapılan eklentilerdir. Ayrıca bodrum kat duvarlarında rutubet etkisi ile demir putrel profillerde korozyon gibi sorunlar mevcuttur.

Societá Operaia di Istanbul building is located in Istanbul, Beyoğlu county, Asmalımescit district, between Deva and Perukâr impasses on the 303th land, 40th parcel. In 1884, suggestions were requested from Vallaury, Bottarlini and Breschi. Bottarlini's proposal was accepted and the construction started. The main hall was decided to be a square and designed by Vallaury. The building was designed as brick walled masonry building, had a cellar and kitchen in the basement, billard and reading room on the ground floor, a lighted theater on the 1st floor and guard's rooms on the penthouse. The groundbreaking ceremony was on the 2nd of November 1884. As known, the builfding was opened on the 3rd of November 1885 and all the details about the contruction is inclueded on the meeting notes during this 1 year period. Window and door typology and materials, floor covering details, ornaments, stucco and embellishments, lightings and construction details, costs details were included in these meeting notes. In 1907, notes emphasize that the association was insufficient for the Itailians who were thousands. They start looking for a new building and a land but they decide to enlarge and rearrange the current building due to financial concerns and land finding difficulty between June 1909 – January 1910. A new floor has been added to the building with the responsibilty of Giulio Mongeri and Edoardo de Nari. Lighted gallery was cancelled and instead of terrace, building was enlarged by adding a roof. The repairment in 1910 quite looks like the present situation of the building. There are 5 spaces in the basement used as storage. Due to the restaurant operation, there are some spaces that were added on the ground floor. Main enterance is a door which was originally a window facing Deva impasse. The additional kitchen, on the northwest of the main hall which was used as restaurant, was built behind the main enterance at the Deva impasse. Accounting section and the enterance hall from the Perıkar impasse and toilets harms the original form of the building. 1st floor of the building consists of a kitchen and a library that opens to the main hall, which is being used as a museum, and an office and enterance hall. There are some tiny revisions in the kitchen but the plan is kept mostly as it was during 1910. There is an arched stage on the theater floor, that is being used as an exhibition hall. There is a balcony with wooden railing on the mezzanine that faces the stage. There is also a toilet which harms the originality of the space with a door, ceramics and vitrifieds. There are 5 rooms on the penthouse where the office and archive spaces are. One of these rooms is unreachable. The main problem of the building is the additional spaces due to the change of funtions. There are problems like corrosion on the iron beams on the basement because of the humidity.