İlköğretim Binalarında Konuşma Anlaşılabilirliği Ve Ses Kalitesini İncelemek Üzerine Bir Alan Araştırması

Abstract

Bu çalışmada, İstanbul Küçükçekmece ilçesinde, uçak kalkış rotası altında kalan bir ilköğretim okulunda değerlendirmeye alınan bir sınıfın akustik kalitesiyle, konuşma anlaşılabilirliği arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında; anket çalışmaları, anlaşılabilirlik testleri ve ölçümler olmak üzere farklı metodolojik yaklaşımlara gidilmiştir. Anlaşılabilirlik testlerinde, 3. sınıf ve 7. sınıf öğrencilerine, sınıftaki üç farklı akustik koşulda doldurmaları amacıyla 60 anlamlı ve 60 anlamsız sözcük verilmiştir. Bu sözcükler, reverberasyon süresi yüksek ve gürültülü ortam olan mevcut durumda, daha az reverberasyon süreli ancak hala gürültülü olan birinci iyileştirme sonrasında (tavan yutuculuğu yüksek asma tavan malzemesi ve pvc zemin uygulaması yapıldıktan sonra) ve daha iyi ses yalıtımlı pencerelerle camyünü esaslı akustik duvar panelleri uygulaması ile ikinci iyileştirme sonrasında (daha az gürültülü ve ilk iyileştirmeden kaynaklı düşük reverberasyonlu) olmak üzere, 3 farklı durum için değerlendirilmiştir. Anket çalışmalarında, 3. sınıf ve 7. sınıf öğrencilerine ve öğretmenlerine, farklı çevresel gürültü kaynaklarını içeren bir soru formu verilmiştir. Soru formları, öğrenci ve öğretmenler için farklı şekilde hazırlanmıştır. Çalışmanın bu kısmında, öğrenci ve öğretmenlerin çevrelerindeki gürültünün farkında olma derecelerinin ve bundan ne kadar rahatsız olduklarının incelenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca, öğretmenlerin ve öğrencilerin uçak ve trafik gürültüsünden kaynaklanan rahatsızlık düzeyleri arasındaki farkın vurgulanması da amaçlanmıştır. Kişisel yanıtlar, “hiç rahatsız olmam” ile “feci şekilde rahatsız olurum” arasında değişecek şekilde, beş dereceli ölçekle değerlendirilmiştir. Bu test ve anket çalışmaları ile birlikte, eş zamanlı dış gürültü ölçümleri, cephe elemanlarının hava doğuşlu ses yalıtımına dair alan ölçümleri ve reverberasyon süresi ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, mevcut akustik koşulların, standartlarda tanımlanan konfor değerlerinin çok gerisinde olduğunu ve yapılan iyileştirmelerin, konuşmanın anlaşılabilirliğini ve iç ortamın akustik kalitesini çarpıcı oranda arttırdığını ortaya çıkarmıştır.

The study aims to investigate the relationship between the acoustics quality and the intelligibility of speech through the analysis performed in a classroom at a primary school located in Istanbul's Küçükçekmece district, under the take-off route of airplanes. In this context, a multitude of methodologies employing surveys, intelligibility tests and measurements were utilized. The intelligibility tests were performed by submitting 60 meaningful and 60 gibberish words to 3rd and 7th grade students, and asking them to fill in the blanks using the words under three distinct acoustics environments. The words were then analyzed under 3 distinct states: the existing conditions characterized by long reverberation and high noise levels; after the first improvement (application of false ceiling and PVC flooring to improve absorption) with shorter reverberation time with still high noise levels; and finally after the second improvement (application of windows with better sound-proofing and wall panels based on glass wool) with less noise and even shorter reverberation. The survey was performed by submitting a questionnaire to 3rd and 7th grade students and their teachers, asking about a number of sources of environmental noise. Different questionnaires were prepared for the students and the teachers. In that context, the study intended to investigate the level of awareness about and the suffering caused by the noise, among the students and the teachers. Furthermore, the study intended to emphasize the differences between the level of suffering caused by airplane and traffic noise, on the students and the teachers. The responses received were collected in a 5-point likert scale from "I don't suffer at all" to "I suffer terribly". In parallel to the test and survey, external noise measurements, field measurements regarding the sound insulation provided by exterior building elements against noise from the air, and reverberation length measurements were taken. The results indicate that current acoustics conditions leave much to be desired in terms of compliance with comfort levels defined in standards, that improvements effected led to a striking improvement in the intelligibility of speech and the acoustics quality of the environment.