Dünya Petrol Piyasasındaki Değişimlerin İncelenmesi Ve Gelecek Projeksiyonu

thumbnail.default.alt
Tarih
Yazarlar
Çıtak, Ediz
Süreli Yayın başlığı
Süreli Yayın ISSN
Cilt Başlığı
Yayınevi
Enerji Enstitüsü
Energy Institute
Özet
Enerji; yaşamın her anında ve insana yönelik tüm faaliyetlerin gerçekleşmesinde, temel ihtiyaçların karşılanmasında, insanın yaşam süresinin uzatılması ve hayat standartlarının yükseltilmesinde birinci derecede önemli gereksinim olarak kabul edilmektedir. Enerji sorunu, ülkelerin karşısına ekonomik, siyasi ve ekolojik olarak, bir başka deyişle üç boyutlu bir sorun olarak çıkmaktadır. Bu nedenle de, ülke yönetimlerini üstlenenler; enerjiyi kesintisiz, güvenilir, temiz, ucuz ve çeşitlendirilmiş kaynaklardan bulmak, arzını sağlamak ve enerjinin verimli kullanımını kanunlarla güvence altına almak durumunda olmaktadırlar. Petrol, yüksek enerji yoğunluğu ve doğal kaynak olarak bol miktarda bulunmasının yanı sıra, standart ısı ve basınç altında kolay taşınabilir olması sebebiyle dünyamızda bulunan en önemli küresel enerji kaynaklarından biridir. Günümüzde tüketilen petrolün büyük bir kısmı, kaynak bölgesinden başka bir yere taşındıktan sonra tüketilmektedir. Bu durumun başlıca sebepleri; petrol kaynaklarının bulunduğu bölgelerle bu kaynaklara talebin yüksek olduğu bölgelerin farklı olması ve ham petrolün kullanım alanına göre rafinerilere veya petrokimya tesislerine taşınma zorunluluğudur. Bu da, petrolü uluslararası ticarette önemli emtia, petrol sektörünü de uluslararası alanda büyük ve yaygın sektör haline getirmektedir. Petrol, önceleri de bilinmekle beraber, 19. yüzyılın ikinci yarısında ve özellikle de 20. yüzyılda enerji kaynağı olarak öne çıkmış ve yadsınamaz bir büyük önem kazanmış bulunmaktadır. Petrol, günümüzde artan gereksinim ve gelişen teknolojilerle sadece enerji ve ulaşım sektöründe değil, petro-kimya sektörünün de hammaddesini oluşturmuştur. Bu durum petrol fiyatlarını günümüzde küresel ekonomik sistemin önemli değişkenlerinden biri haline getirmektedir. Petrol fiyatlarına etki eden faktörler arasında küresel ekonomik büyüme, arz-talep dengesi, küresel petrol rezerv gelişimi, petrol üreticisi ülkelerde yaşanan gelişmeler, ABD dolarının değeri, vadeli işlem borsasında yapılan işlemler gibi etkenler sayılabilir. Bu yüksek lisans tez çalışmasında petrol temin edilen ülkelerin taşıdıkları politik riskler bir başka deyişle güvenilirlik faktörleri ile petrol fiyatları arasındaki ilişki incelenmiştir. Yapılan incelemeyle petrol piyasalarındaki değişimlerin, istikrarla yakın ilişkili olduğu görülmüştür. Elde edilen güvenilirlik faktörü trendlerinden hareketle petrol fiyatlarının geleceği ile ilgili projeksiyonlar yapılmıştır. Bu yüksek lisans tezi kapsamında kötümser, gerçekçi ve iyimser olarak gelecek projeksiyonları geliştirilebilmiştir. Her üç projeksiyonda da, petrol fiyatlarının artacağı görülmektedir. Bir başka deyişle, önümüzdeki 10 yıl içinde petrol fiyatlarının 145 ABD dolarının üzerine çıkabileceği anlaşılmaktadır.
Energy is considered as an essential necessity for vital human activity, basic needs, survival and higher living standards. Countries are facing the energy issue as an economical, political and ecological issue. In other words, energy issue comes forward as a three dimensional issue. Therefore, governments have to supply their countries with energy procuring it from continuous, dependable, clean, inexpensive and diversified resources. Assuring the efficient use of the energy supply through regulations is also another crucial responsibility of governments. Oil is one of the most important energy resources, because of high energy density, abundance in nature and ease of transport under standard temperature and pressure. In our day, most of the consumed oil has to be transported from supplier territories. The main reasons are the unbalanced distribution of oil resources geographically and the necessity of refinement. Under these circumstances oil becomes an important commodity in international trade and oil industry becomes a major and extensive business. Oil, also known previously, became prominent in the second half of the 19th century and gained importance especially in 20th century. Increasing demand and developing technology turned oil into a raw material not only used in energy and transport industries but also used in petrochemistry. As a result, oil prices are one of the most important variables in our global economic system. Global economic growth, supply-demand balance, oil reserve development, political affairs in oil producing countries, the value of US dollar and the transactions in the oil markets can be countable as coefficients of oil prices. In this post graduate thesis, the relationship between political risks of oil supplying countries, in another words confidence factors, and oil prices is examined. Consequently, it is noticed that the shifts in the oil markets are closely related with stability of oil producing countries. The future projections of oil prices are developed moving from the trends of the obtained confidence factors. Within the scope of this post graduate thesis three different projections as pessimistic, realistic and optimistic are developed. In each projection it is seen that oil prices will keep increasing and price per barrel of crude oil will go over 145 US dollars in 10 years time.
Açıklama
Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Enerji Enstitüsü, 2014
Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Energy Institute, 2014
Anahtar kelimeler
Ekonomi, Enerji, Siyasal Bilimler, Economics, Energy, Political Science
Alıntı